Krwawnik pospolity. Jakie ma właściwości?

Jak wygląda krwawnik pospolity? 

Krwawnik pospolity (łac. Achillea milefolium) to bylina osiągająca zwykle od 30 do 70 cm wysokości. Ma wiecznie zielone liście, które wyglądem przypominają małe piórka lub drobne liście paproci. Kwiaty tej rośliny zebrane są w liczne, baldachokształtne skupiska koloru białego. Czasem kolor kwiatów może być bladoróżowy.  

Krwawnik pospolity – właściwości 

Ziele i kwiat krwawnika są głównymi surowcami leczniczymi tej rośliny. Pozyskuje się z nich olejek krwawnikowy.  

Składniki aktywne olejku z krwawnika wykazują takie właściwości farmakologiczne jak: 

• działanie przeciwkrwotoczne (w przypadku drobnych krwawień z przewodu pokarmowego);
• działanie rozkurczowe (na mięśnie gładkie jelit, dróg żółciowych i moczowych);
• pobudzenie miesiączkowania;
• łagodzenie bóli miesiączkowych (słabe działanie uwarunkowane regularnym piciem naparów z ziela krwawnika);
• zwiększenie wydzielania soków trawiennych;
• działanie przeciwzapalne;
• słabe działanie bakteriostatyczne i przeciwgrzybiczne;
• działanie ściągające;
• działanie antyoksydacyjne;
• przyspieszanie gojenia ran;
• działanie wiatropędne. 

Krwawnik pospolity – zastosowanie 

Surowce krwawnika pospolitego możemy stosować wewnętrznie i zewnętrznie. Rzadko stosuje się je jednak pojedynczo, a najczęściej w postaci mieszanek ziołowych z innymi surowcami. Krwawnik pospolity może być też stosowany w postaci naparów, soków i płynów.  

Najpopularniejsze zastosowania krwawnika w dolegliwościach układu pokarmowego to: 

• stany zapalne przewodu pokarmowego z towarzyszącymi im krwawieniami, 
• pomocniczo w żylakach odbytu, 
• stany skurczowe mięśni gładkich dróg żółciowych i jelit, 
• brak apetytu, 
• odbijanie, 
• wzdęcia, 
• nudności, 
• kolki, 
• zaparcia, 
• niedostateczne wydzielanie żółci, 
• nieżyt żołądka i jelit, 
• zaparcia. 

W schorzeniach ginekologicznych krwawnik może być stosowany przy: 

• bolesnym miesiączkowaniu, 
• stanach zapalnych pochwy, sromu i upławach.  

Do stosowania zewnętrznego krwawnik sprawdzi się: 

• w stanach zapalnych błon śluzowych i skóry, 
• jako dodatek do kąpieli. 

Krwawnik na pasożyty 

Krwawnik pospolity nie posiada aktualnie rejestracji jako środek w zwalczaniu chorób wywoływanych przez pasożyty. Pojawiają się jednak prace badawcze, które ukazują wpływ ekstraktów z ziela krwawnika na niektóre gatunki pasożytów.  

Badanie przeprowadzone w 2011 roku przez S. Saeidnia i wsp. pokazało, że ekstrakt eteru dietylowego z Achillea millefolium posiada aktywność przeciwko świdrowcowi Trypanosoma cruzi. Pasożyt ten wywołuje chorobę Chagasa, która występuje głównie na terenach wiejskich Ameryki Środkowej i Południowej.  

W 2019 roku L. Guz i wsp. przeprowadzili doświadczenie na wydziale weterynarii Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Było to pierwsze badanie analizujące skuteczność hamowania wzrostu psiego pasożyta Babesia canis przez ekstrakt z krwawnika w warunkach in vitro. Wyniki pokazały, że wyciągi z tej rośliny dość dobrze tłumiły rozwój pasożytu. Zastosowanie krwawnika w walce z pasożytami wymaga jednak przeprowadzenia większej ilości badań. 

Krwawnik pospolity – uprawa 

Krwawnik jest bardzo prosty w uprawie i nie wymaga specjalnego traktowania. Jest odporny na ujemne temperatury. Może rozwijać się na każdym typie gleby. Najbardziej lubi suche i nasłonecznione miejsca. 

Obok odmiany używanej do celów medycznych, istnieją też odmiany ogrodowe. Mają one kwiaty w różnych odcieniach różu i czerwieni.  

Krwawnik pospolity – przeciwwskazania 

• Ciąża, 
• okres karmienia piersią, 
• dzieci poniżej 12. roku życia, 
• uczulenie na krwawnik lub inne rośliny z rodziny Asteraceae (Compositae), 
• wrzody żołądka i dwunastnicy, 
• niedrożność dróg żółciowych, 
• choroby pęcherzyka żółciowego. 

Krwawnik pospolity – skutki uboczne 

Jednymi odnotowanymi działaniami niepożądanymi są skórne odczyny alergiczne. 

Krwawnik pospolity – ciekawostki 

• W hiszpańskojęzycznych rejonach Nowego Meksyku i Kolorado krwawnik nazywany jest „plumajillo” lub „małe piórko” ze względu na kształt swoich liści. 
• Słowo „krwawnik” pochodzi od właściwości przeciwkrwotocznych rośliny. 
• Nazwa łacińska „Achillea” nawiązuje do jej zdolności gojenia ran oraz do Achillesa, który miał posiadać zdolności do samoleczenia.  

Przeczytaj również:
Nawłoć pospolita – jakie wykazuje właściwości?