Dieta sokowa. Czy to niebezpieczny trend?
Dieta sokowa polega na piciu napojów na bazie owoców lub warzyw, przy jednoczesnej rezygnacji z pokarmów stałych. Czy detoks sokowy to dobry sposób na oczyszczenie organizmu, czy może jednak ma więcej wad niż zalet? Przeczytaj w artykule!

Dieta sokowa – co to takiego?
Dieta sokowa jest rodzajem diety alternatywnej, czyli takiej, podczas której wyklucza się dane produkty lub rezygnuje z niektórych sposobów przygotowywania żywności. Jej celem jest przede wszystkim obniżenie masy ciała, ale także rzekome działanie prozdrowotne i poprawa samopoczucia. Większość planów żywieniowych bazuje na spożywaniu wyłącznie płynnych pokarmów i piciu wody, a liczba kalorii w takiej diecie jest mocno ograniczona.
Przyjmuje się, że dieta sokowa może trwać od 3 do 5 dni, jednak nie dłużej niż 7 dni. Idea diety sokowej polega na piciu 5-6 soków dziennie. Soki powinny być jedynym posiłkiem. Taka dzienna porcja soków warzywno-owocowych dostarcza zaledwie około 1000 kcal.
Wady diety sokowej
- Dieta oparta wyłącznie na sokach wiąże się z małym spożyciem białka i tłuszczu oraz ogólnie niską dostępnością energii. Pozbawia to organizm wielu składników odżywczych, które normalnie można dostarczyć wraz ze zbilansowaną dietą.
- Niska kaloryczność wiąże się z odczuwaniem głodu. Gdy taka dieta trwa dłużej niż 1 dzień może pojawić się także osłabienie.
- Niskokaloryczna dieta sokowa może powodować spadek masy ciała, jednak nie będzie to efekt długofalowy. Detoks sokowy może spowodować spowolnienie tempa przemiany materii, co zdecydowanie nie sprzyja odchudzaniu.
- Wyciskanie soku usuwa włókna z owoców i warzyw. Brak błonnika pokarmowego to powód, dla którego nie zaleca się stosowania diety sokowej przez dłuższy czas.
- Gotowe soki mogą nie być przygotowywane we właściwy sposób. To decyduje o niskiej zawartości witamin, przeciwutleniaczy i składników mineralnych.
- Nie wszystkie warzywa i owoce nadają się do robienia soków (np. awokado, banan).
- Przeciwutleniacze i inne składniki odżywcze są wrażliwe na działanie światła i powietrza, dlatego sok trzeba wypić jak najszybciej po wyciśnięciu.
Zaletą diety sokowej jest fakt, że warzywa i owoce obfitują w witaminy, przeciwutleniacze i składniki odżywcze. Jednak powinny być one uzupełnieniem zdrowej, zbilansowanej diety, a nie jej jedynym składnikiem.
Dieta sokowa – przeciwwskazania
Soki owocowe i warzywne mogą silnie działać na organizm, np.:
- szybkie wypicie soku z buraka przez osoby z niskim ciśnieniem krwi może spowodować zawroty głowy;
- sok ze szpinaku, jarmużu czy kapusty jest bogaty w witaminę K i może wpłynąć na krzepliwość krwi, zwłaszcza u osób stosujących leki przeciwzakrzepowe;
- wysokie spożycie cukrów prostych naturalnie występujących w owocach może powodować wahania cukru (glukozy) we krwi; z tego względu osoby chorujące na cukrzycę lub insulinooporność nie powinny stosować diety sokowej.
Przeciwwskazaniem do przejścia na dietę sokową są również choroby wątroby, nerek i tarczycy. Z uwagi na małą liczbę kalorii, dieta sokowa nie powinna być stosowana przez sportowców. Duży wysiłek fizyczny w połączeniu z niską dostępnością energii może skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Przeciwwskazaniem do przejścia na dietę sokową jest również okres ciąży i karmienia piersią. Nie powinny jej także stosować dzieci i osoby w podeszłym wieku.
Podczas diety sokowej zachowaj ostrożność i w razie potrzeby skonsultuj się z lekarzem.
Przeczytaj również:
Sok, nektar i napój. Czym się różnią?
- Kołłajtis-Dołowy A., Jeruszka-Bielak M., Wawrzyniak A., Diety alternatywne, ich stosowanie w wybranych grupach osób oraz źródła informacji, Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych, 2019.
- Morrison J.A., Iannucci A.L., Symptom Relief and Weight Loss From Adherence to a Meal Replacement–enhanced, Low-calorie Detoxification Diet, Integrative Medicine 2012.
- Lewko K., Leczenie dobrą dietą, Wyd. SBM, Warszawa 2016.
- Mi Joung K., Jung Hyun H., Hyun Ji K., Hye Bock N., Jung Hee K., Lemon detox diet reduced body fat, insulin resistance, and serum hs-CRP level without hematological changes in overweight Korean women, Nutrition Research, 2015.
- Reguła J., Charakterystyka i ocena wybranych diet alternatywnych, Wybrane Problemy Kliniczne, Via Medica, 2013.