Chlamydia. Jakie są objawy chlamydiozy?

Chlamydia – co to jest?

Chlamydia trachomatis to najpowszechniejszy gatunek bakterii z rzędu Chlamydies. Przenosi się drogą płciową, a jej różne szczepy wywołują wiele chorób, m.in. infekcje oka i układu moczowo-płociowego. Niektóre szczepy powodują Lymphogranuloma venereum, czyli chorobę weneryczną z uszkodzeniami narządów płciowych i zajęciem węzłów chłonnych.

Po dostaniu się do organizmu chlamydia przyczepia się do komórek, aby następnie wniknąć do nich, mnożyć się i rozprzestrzeniać drogą krwionośną. 

Jak można się zarazić chlamydią?

Każda aktywna seksualnie osoba może zarazić się chlamydią. To powszechna choroba przenoszona drogą płciową, przez kontakt z penisem, waginą, ustami lub odbytem zarażonego partnera. Osoby wyleczone z chlamydii mogą zarazić się ponownie podczas stosunku z osobą zarażoną.  

Chlamydia może przenieść się też z zarażonej matki na noworodka podczas porodu. U niektórych noworodków może to spowodować zapalenie spojówek i płuc. 

Chlamydioza – czynniki ryzyka 

• Wczesne rozpoczęcie życia seksualnego,
• częste zmiany partnerów seksualnych,
• niestosowanie barierowych środków antykoncepcyjnych, np. prezerwatyw,
• uzależnienie od środków odurzających,
• niski poziom higieny osobistej. 

Chlamydia – objawy 

Chlamydioza jest nazywana cichą infekcją, ponieważ u większości zarażonych osób nie występują objawy. Według badań tylko u około 10% zarażonych mężczyzn i 5-30% zarażonych kobiet rozwijają się objawy. Mogą one pojawić się dopiero kilka tygodni po ekspozycji.   

Chlamydia – objawy u kobiet

U kobiet bakteria najpierw atakuje szyjkę macicy, powodując zapalenie śluzowo-ropne, co objawia się upławami i krwawieniami. Czasami dochodzi do zapalenia cewki moczowej. Powoduje to ból i zaburzenia w oddawaniu moczu.

Zakażenie może wstępować z szyjki do dalszych części układu rozrodczego – macicy i jajników, powodując zapalenie narządów miednicy mniejszej (PID – pelvic inflammatory disease). Może to być przyczyną bólów brzucha, miednicy i tkliwości macicy.

Chlamydia – objawy u mężczyzn

U mężczyzn zwykle pojawia się zapalenie cewki moczowej (ze śluzowo-ropną wydzieliną z cewki moczowej) i częstym oddawaniem moczu z towarzyszącym uczuciem pieczenia. U niektórych mężczyzn może pojawić się zapalenie najądrza, którego objawami są jednostronny ból jąder, tkliwość, obrzęk i gorączka.

Chlamydia może zainfekować odbytnicę zarówno u kobiet, jak i mężczyzn – w sposób bezpośredni (przez seks analny) lub pośredni (z szyjki macicy u kobiety). Mimo że takie infekcje są zwykle bezobjawowe, mogą też powodować stany zapalne odbytnicy objawiające się bólem, uczuciem przeczenia w okolicy odbytu, wytwarzaniem śluzowo-ropnej wydzieliny i krwawieniem podczas defekacji.

Chlamydia – kiedy iść na badania?

W przypadku wystąpienia wymienionych objawów, niezwłocznie umów się na wizytę do lekarza wenerologa. Ze względu na dolegliwości ze strony układu moczowo-płciowego pacjenci na początku szukają pomocy u ginekologa czy urologa. Rozpoznania chlamydiozy lekarz dokonuje na podstawie objawów klinicznych, danych z wywiadu, wykluczenia innych zakażeń (rzęsistkowicy i rzeżączki) oraz testów w kierunku chlamydii.

Chlamydioza – diagnostyka 

Rozpoznanie chlamydiozy jest możliwe dzięki badaniom laboratoryjnym. Stosuje się badania molekularne, które wykrywają materiał genetyczny bakterii (PCR) oraz metody wykrywające przeciwciała przeciw chlamydiom (DFA, ELISA, LCR).

Do badania pobierany jest mocz, wymazy z kanału szyjki macicy, cewki moczowej i odbytu oraz wymazy z wewnętrznej powierzchni górnej i dolnej powieki spojówki oka. 

Badania przesiewowe w kierunku zakażenia chlamydiami wykonuje się u wszystkich kobiet w ciąży. Pierwsze trzeba wykonać możliwie najwcześniej, na początku ciąży, natomiast drugie w trzecim trymestrze ciąży. 

Chlamydia – leczenie

Chlamydioza jest łatwo wyleczalna, a skuteczność sięga 98%. Po potwierdzonym badaniami zakażeniu stosuje się antybiotykoterapię jednorazową dawką azytromycyny doustnie. To antybiotyk bezpieczny także dla kobiet w ciąży. W czasie leczenia i przez okres 7 dni od zakończenia leczenia zalecana jest abstynencja seksualna. By zapobiec nawrotom, jednocześnie leczeniu powinien poddać się partner seksualny. 

U kobiet ciężarnych wykonuje się kontrolne badanie diagnostyczne po trzech tygodniach od zakończenia leczenia. Antybiotykoterapia zazwyczaj zapobiega zakażeniu dziecka podczas porodu.

Jakie są konsekwencje nieleczenia chlamydiozy?

Nieleczona chlamydioza może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. 

U kobiet zakażenie może być powikłane zapaleniem jajowodów, jajników, otrzewnej i ropniem wątrobowym, powodując permanentne uszkodzenie jajowodów, macicy i okolicznych tkanek. Może to prowadzić do przewlekłych bólów w miednicy, niepłodności i ciąży pozamacicznej.

U kobiet w ciąży chlamydioza może prowadzić do porodu przedwczesnego, zapalenia spojówek u noworodka i zapalenia płuc u noworodka z gorączką i kaszlem. 

Do powikłań chlamydiozy u mężczyzn poza zapaleniem najądrza należą także występujące bardzo rzadko zapalenie gruczołu krokowego i zwężenie cewki moczowej.

Natomiast u obu płci może dojść do powikłań w postaci zespołu Reitera objawiającego się reaktywnym zapalaniem stawów (skokowych, kolanowych), zapaleniem spojówek, zapaleniem cewki moczowej lub szyjki macicy. Powikłaniem może być też zespół Fitza, Hugha i Curtisa, czyli zapalenie tkanki okołowątrobowej połączone z zapaleniem przydatków u kobiet. 

Chlamydia – jak zapobiec zakażeniu?

Prewencja zakażeń opiera się na edukacji seksualnej, skutecznej diagnostyce i leczeniu osób zakażonych. Podobnie jak w przypadku innych chorób przenoszonych drogą płciową, najskuteczniejszym sposobem zapobiegania chlamydiozie jest unikanie ryzykownych zachowań seksualnych. Antykoncepcja w postaci prawidłowego stosowania prezerwatyw redukuje zarówno ryzyko przekazania chlamydii, jak i zarażenia się nimi.