Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Nutricia Bebilon
X - Światowy Dzień Uśmiechu
X - Baby Week 7
X - Inhalatory
13

Cukier a cholesterol. Jaki mają związek?

Słuchaj artykułu

Wraz z wiekiem zmniejsza się tempo metabolizmu węglowodanów i lipidów, co skutkuje często podwyższonym poziomem glukozy i cholesterolu we krwi. Badania dowodzą, że może to znacznie zwiększyć ryzyko pojawienia się miażdżycy i innych chorób układu krążenia.

Cukier a cholesterol. Jaki mają związek?

Cukrzyca jest chorobą, w której dochodzi do zaburzeń metabolizmu glukozy. Często cukrzycy towarzyszą także zaburzenia metabolizmu lipidów, czyli dyslipidemie. Współistnienie tych dwóch chorób znacznie podwyższa ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego. W przebiegu dyslipidemii stężenia cholesterolu całkowitego, LDL i HDL oraz triglicerydów odbiegają od normy. Zaburzenia lipidów w przebiegu cukrzycy są następstwem wzrostu insulinooporności i zmniejszenia wydzielania insuliny.  

W profilu lipidowym pacjentów z cukrzycą typu 2 i dyslipidemią można odnotować: 

  • wzrost stężenia lipidów po posiłku, 
  • wzrost stężenia trójglicerydów w surowicy, 
  • obniżenie stężenia frakcji HDL cholesterolu, 
  • wzrost stężenia małych gęstych frakcji cholesterolu LDL. 

Wpływ insulinooporności na profil lipidowy 

Insulinooporność jest to stan, w którym zmniejszona jest wrażliwość tkanek na insulinę. Towarzyszy cukrzycy typu 2. Zazwyczaj insulinooporność związana jest z otyłością i niedostateczną aktywnością fizyczną.  

Oprócz zaburzenia metabolizmu węglowodanów insulinooporność wpływa na: 

  • zahamowania lipogenezy i nasilenia lipolizy, co wpływa na wzrost stężenia kwasów tłuszczowych i triglicerydów we krwi, 
  • zahamowanie aktywności lipazy lipoproteinowej, co przyczynia się do wzrostu stężenia triglicerydów we krwi, 
  • zmniejszenie rozmiaru i zwiększenie gęstości lipoprotein, w tym LDL, 
  • odblokowanie syntezy chylomikronów i VLDL w wątrobie, co wywołuje hipertriglicerydemię. 

Objawy wysokiego poziomu cholesterolu u cukrzyków 

W znaczącej większości przypadków podwyższony poziom lipidów u osób z cukrzycą nie daje żadnych specyficznych objawów.  

Niektóre osoby mogą zaobserwować: 

  • zmiany skórne (żółtaki) – podskórne grudki, głównie w okolicy oczodołów i czoła; w znacznej hipertriglicerydemii mogą pojawić się na całym ciele; 
  • powikłania naczyniowe o charakterze mikro- i makroangiopatii. 

Cele terapeutyczne leczenia zaburzeń lipidowych w cukrzycy 

Podwyższony poziom lipidów w połączeniu z cukrzycą znacznie zwiększa ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.  

W związku z tym Polskie Towarzystwo Diabetologiczne wydało następujące zalecenia odnośnie docelowych wartości stężenia cholesterolu: 

  • U osób z bardzo wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym stężenie cholesterolu LDL < 55 mg/dl (< 1,4 mmol/l) i redukcja o co najmniej 50% w stosunku do wartości wyjściowej i/lub stężenie cholesterolu nie-HDL < 85 mg/dl (2,2 mmol/l); 
  • U osób z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym stężenie cholesterolu LDL < 70 mg/dl (1,8 mmol/l) i redukcja o co najmniej 50% w stosunku do wartości wyjściowej i/lub stężenie cholesterolu nie-HDL < 100 mg/dl (2,6 mmol/l); 
  • U osób z umiarkowanym ryzykiem sercowo-naczyniowym (osoby z cukrzycą typu 2 < 50. roku życia, z czasem trwania cukrzycy < 10 la, bez innych czynników ryzyka) stężenie cholesterolu LDL < 100 mg/dl (2,6 mmol/l) i/lub stężenie cholesterolu nie-HDL < 130 mg/dl (3,4 mmol/l); 
  • Stężenie triglicerydów < 150 mg/dl (<1,7 mmol/l). 

W jaki sposób obniżyć poziom cholesterolu przy cukrzycy?  

Celem terapii u cukrzyków jest obniżenie stężenia LDL oraz trójglicerydów przy jednoczesnym podwyższeniu stężenia HDL. Istnieją dwie metody leczenia: zmiana stylu życia (dieta, aktywność fizyczna, rzucenie nałogów) i leczenie farmakologiczne polegające na przyjmowaniu leków obniżających poziom cholesterolu we krwi.   

Dieta u osób zmagających się zarówno z wysokim cukrem, jak i cholesterolem, powinna wykluczać produkty przetworzone, wszelkie produkty słodzone: jogurty, napoje gazowane, słodycze, dżemy itp., a także tłuste mięso, smalec i inne tłuste potrawy. W diecie diabetyka powinny dominować surowe warzywa i małe ilości owoców, oleje roślinne, orzechy i nasiona, a także chudy nabiał i ryby (najlepiej morskie). 

W leczeniu zaburzeń lipidowych przy współistniejącej cukrzycy wykorzystywane są zazwyczaj dwie grupy leków – statyny i fibraty. W obniżaniu poziomu cholesterolu znaczący wpływ mają także: 

  • witamina B3 (niacyna) – wpływa ona na redukcję stężenia cholesterolu LDL i trójglicerydów nawet o 15%; podwyższa także stężenie cholesterolu HDL w surowicy; utrzymywanie niacyny na odpowiednim poziomie przyczynia się do zmniejszenia zapadalności na choroby układu sercowo-naczyniowego;

  • kwasy omega-3 – kwasy EPA i DHA przyczyniają się do obniżania poziomu trójglicerydów we krwi.

Ciesz się darmową dostawą przy zakupie wybranych produktów!

Jak uchronić się przed rozwojem zaburzeń lipidowych? 

Wprowadzenie odpowiedniej profilaktyki uchroni cię od rozwoju zaburzeń lipidowych oraz pomoże w kontroli glikemii.  

  • Stosuj zdrową dietę, która jest wzbogacona o wielonienasycone tłuszcze, 
  • Podejmuj systematyczną aktywność fizyczną, 
  • Postaraj się zredukować masę ciała, jeśli masz nadwagę lub otyłość, 
  • Zerwij z nałogiem palenia, 
  • Zrezygnuj ze spożywania alkoholu. 

 


Źródła
Zwiń
Rozwiń
  • https://podyplomie.pl/wiedza/wielka-interna/249,zaburzenia-lipidowe-w-cukrzycy 
  • Dąbrowski M., Wytyczne Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, Lekarz POZ, 1/2024.
Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę