Grzybek tybetański. Jakie ma właściwości?

Czym jest grzybek tybetański? 

Grzybek tybetański, mimo swojej nazwy, nie należy do rodziny grzybów. Jest mieszaniną mikroorganizmów, które współpracują ze sobą i tworzą jeden „organizm”. Grzybek tybetański z wyglądu bardziej przypomina posklejany ryż lub kalafiora. Na grzybka składają się tzw. ziarna kefirowe, które mają średnicę od 0,3 do 2 cm i posiadają nieregularny kształt. Przybierają barwę od białej do lekko żółtej. Posiadają także charakterystyczny, drożdżowy zapach. Grzybki mają stabilną strukturę i przez długi czas mogą zachowywać swoje prozdrowotne właściwości. 

Jego ziarna są wykorzystywane do produkcji kefiru, który jest jednym z najstarszych znanych napojów fermentowanych. Od tysięcy lat przepis jest wykorzystywany przez tybetańskich mnichów. Według legendy grzybki te zostały zesłane kapłanom przez bogów. 

Co znajduje się w grzybku tybetańskim? 

Grzybki tybetańskie są mieszaniną wielu drobnoustrojów, w związku z czym ich skład jest stały i może mieć różny stosunek ilościowy mikroorganizmów. Od 58-70% masy stanowią bakterie biorące udział w fermentacji mleka – Lactobacillus lactis. Przekształcają one laktozę w kwas mlekowy, dzięki czemu osoby nietolerujące tego cukru mogą bezpiecznie spożywać taki kefir. Hamują też rozwój patogennych bakterii, dzięki czemu produkt ma długi czas przydatności do spożycia. 

W skład grzybków wchodzą także inne bakterie, w tym bakterie kwasu octowego, mlekowego oraz drożdże. W procesie fermentacji wydziela się wiele różnych związków, m.in. etanol, przez co kefir może zawierać niewielką ilość alkoholu.  

Wszystkie mikroby występujące w grzybku tybetańskim funkcjonują jak jeden organizm. Osobno mikroorganizmy nie mają tylu właściwości prozdrowotnych jak te wspólnie tworzące ziarna kefirowe. 

Jakie właściwości ma grzybek tybetański? 

Kefir przygotowywany na bazie grzybka tybetańskiego ma szereg korzystnych właściwości dla organizmu. Regularne jego spożywanie poprawia kondycję organizmu, a także wpływa korzystnie na stan zdrowotny. Dzięki obecności licznych aminokwasów w kefirze skraca się czas potrzebny na rekonwalescencję po chorobie.

W badaniach na myszach wykazano, że podawanie polisacharydów z tego napoju regulowało u nich funkcje odpornościowe poprzez zwiększenie aktywności komórek NK, limfocytów B i T oraz makrofagów. Komórki te należą do układu immunologicznego organizmu. Dodatkowo dzięki obecności licznych bakterii probiotycznych, które mogą kolonizować jelita, kefir może hamować wnikanie i rozwój chorobotwórczych patogenów. Mikroorganizmy te działają także stymulująco na układ odpornościowy organizmu, zwiększając aktywność komórek tego systemu. 

Spożywanie kefiru może również działać przeciwwirusowo. Picie napoju zwiększa produkcję interferonu, który zwiększa siły obronne organizmu. Kefir działa także korzystnie na układ moczowy, a także wątrobę, trzustkę i śledzionę. 

Wykazano także, że kefir, dzięki obecności glukoronidazy, ma działanie antymutagenne. Oznacza to, że przeciwdziała tworzeniu się niekontrolowanych zmian w materiale genetycznym komórek. Dzięki temu spożywanie tego napoju może spowodować spadek prawdopodobieństwa zachorowania na raka okrężnicy. 

Bakterie probiotyczne zawarte w napoju z grzybka tybetańskiego uzupełniają również florę bakteryjną jelit po kuracji antybiotykowej. Poza tym regulują pracę przewodu pokarmowego, zmniejszają wzdęcia, biegunki, niestrawność i zaparcia. Działają także korzystnie na metabolizm organizmu. 

W badaniach wykazano także, że spożywanie kefiru tybetańskiego może obniżać poziom cukru we krwi. Obniża także ciśnienie tętnicze dzięki obecności białka wytwarzanego podczas procesu fermentacji. Peptyd ten ma podobne właściwości jak leki należące do inhibitorów ACE (konwertazy angiotensyny), które są stosowane w leczeniu hipertensji.  

Grzybek tybetański redukuje poziom „złego” cholesterolu LDL, który powoduje zatykanie się tętnic. 

Kefir może działać także korzystnie u osób z depresją i obniżonym nastrojem, cierpiących na bezsenność, a także u osób z ADHD. Wszystko to dzięki obecności tryptofanu, który bierze udział w syntezie serotoniny i melatoniny. 

Również picie serwatki, która powstaje podczas produkcji sera z kefiru, może korzystnie wpływać na organizm. Wykazuje ona działanie przeciwutleniające, czyli ochronne na komórki organizmu. Wszystko to dzięki obecności witamin, minerałów i aminokwasów. Szczególnie cenna jest zawarta w serwatce cysteina, która przyczynia się m.in. do wzrostu poziomu glutationu w organizmie. Jest to związek antyoksydacyjny, który może chronić przed rozwojem nowotworów – udowodniono szczególnie korzystne działanie przeciwko rakowi prostaty. 

Jak hodować grzybka tybetańskiego i jak zrobić kefir? 

Słowo kefir pochodzi od tureckiego słowa „keif”, które oznacza „dobre uczucie”.  

Kefir z grzybka tybetańskiego jest jednym z pierwszych odkrytych fermentowanych płynów na świecie. Może mieć barwę od białej do lekko żółtej i charakterystyczny, drożdżowy zapach. Smak ma lekko kwaśny, a jego konsystencję można określić jako kremową. Powstaje w procesie fermentacji grzybka tybetańskiego i mleka. 

Chcesz przygotować własny kefir? Postępuj zgodnie z naszymi wskazówkami: 

1. Zdobądź pierwsze ziarna kefirowe. Kupisz je przez internet lub w specjalistycznych sklepach. Potrzebujesz też mleka pasteryzowanego. 
2. Pamiętaj, aby proces fermentacji przeprowadzać w temperaturze między 8 a 24 stopni Celsjusza. 
3. Dodaj do mleka odpowiednią ilość grzybka tybetańskiego (w proporcji 1:30 lub 1:50 ziaren do płynu). 
4. Zostaw mieszankę na dobę w częściowo otwartym naczyniu (np. przykrytym gazą).  
5. Po upływie doby odcedź ziarna kefirowe. 
6. Odcedzone ziarna przechowuj w słoiku. Możesz użyć ich do produkcji kolejnych kefirów. 

Po każdym procesie fermentacji zostanie Ci więcej ziaren, ponieważ bakterie się rozmnażają. 

W celach zdrowotnych wystarczy picie od 1 do 2 szklanek kefiru dziennie. Nie powinno się pić go w większych niż zalecane ilościach, ponieważ duża ilość białka może działać niekorzystnie i obciążająco na organy wewnętrzne organizmu (zwłaszcza nerki) i powodować przykre dolegliwości. 

Przeczytaj również:
Kombucha – czy warto ją pić?