Jakie właściwości zdrowotne ma miód spadziowy?
Wiosną i latem pszczoły zaczynają mozolną pracę polegającą na zbieraniu nektaru kwiatowego, pyłku, żywicy i spadzi. Następnie z tych substancji produkują nie tylko miód, ale także propolis, mleczko pszczele i wosk. Wśród nich na uwagę zasługuje miód spadziowy, który jest odmienny pod wieloma względami od nektarowych. Nie tylko różni się wyglądem i smakiem, lecz także procesem wytwarzania. Dodatkowo wykazuje wiele cennych właściwości zdrowotnych.
Po co pszczoły produkują miód?
Pszczoły produkują miód na własny użytek. Jest on ich pokarmem w okresie zimowym, kiedy nie mogą żywić się pyłkiem i nektarem pochodzącym z kwitnących kwiatów. Jednak ilość, którą produkują, znacznie przewyższa ich zapotrzebowanie, dlatego nadmiar miodu może być wykorzystywany przez ludzi. Pszczoły zbierają nektar lub spadź (nazywaną też rosą miodową) i przenoszą go w wolu miodowym do ula. Po dodaniu enzymów fermentacyjnych przez pszczoły mieszkające w ulu powstaje dojrzały miód, który zawiera więcej cukrów prostych, kwasów organicznych oraz m.in. inhibinę o właściwościach bakteriostatycznych. Nie znajdziemy ich w materiale wyjściowym.
Czym jest spadź?
Spadź, inaczej rosa miodowa, pojawia się na liściach lub gałązkach niektórych drzew. Jest ona produkowana głównie przez mszyce, czerwce lub pluskwiaki, które pasożytują na tych roślinach, wysysając z nich sok. Nadmiar cukru jest wydalany przez te owady i pojawia się w postaci kropelek, czyli spadzi. Oczywiście zanim rosa miodowa stanie się miodem, jest bardzo starannie oczyszczana przez pszczoły z wszelkich zanieczyszczeń.
Miód spadziowy – czym się charakteryzuje?
Miód spadziowy, jak sama nazwa wskazuje, powstaje wyłącznie ze spadzi. Nie ma w nim składników pochodzących z nektaru. Miód ze spadzi liściastej jest pozyskiwany przez pszczoły z następujących drzew:
- akacja,
- buk,
- brzoza,
- czereśnia,
- dąb,
- jawor,
- klon,
- leszczyna,
- lipa,
- osika,
- topola,
- śliwa,
- wierzba.
Miód ze spadzi iglastej pozyskiwany jest głównie z jodły, sosny i świerku. Barwa miodu spadziowego jest zazwyczaj ciemna – brązowa, zielonkawa, a nawet smolista. Często ma szary odcień. Smak jest mniej słodki w porównaniu do miodów nektarowych. Można nawet wyczuć lekko gorzki posmak. Zapach jest słabo wyczuwalny.
Miód spadziowy – skład i właściwości
Miód spadziowy zawiera dużą ilość związków fenolowych i flawonoidów. Mają one właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, a także detoksykujące. Dzięki temu miód spadziowy wykazuje działanie protekcyjne w przypadku schorzeń układu nerwowego i krążenia. Dzięki obecności enzymów, takich jak lizozym i inhibina, wykazuje także działanie antyseptyczne, dlatego jego spożywanie jest wskazane przy zakażeniach górnych dróg oddechowych.
W miodzie spadziowym znajduje się również melecytoza, czyli cukier, który nie występuje w miodach nektarowych. Im wyższa zawartość melecytozy, tym szybsza krystalizacja i twardsza konsystencja miodu. W miodzie spadziowym w porównaniu do miodów pochodzących z kwiatów jest dwa razy więcej dekstryn oraz związków azotowych (białek prostych: albumin, globulin, enzymów, wolnych aminokwasów, niektórych witamin, a także choliny i acetylocholiny). Natomiast związków mineralnych (m.in. potasu, wapnia, sodu, fosforu, magnezu, żelaza) występuje w nim prawie czterokrotnie więcej. Sprawia to, że ma on więcej właściwości odżywczych, dzięki czemu jest zalecany dla osób w stanie wyczerpania fizycznego, a także w okresie rekonwalescencji po chorobie.
Miód spadziowy jest mniej kaloryczny od białego cukru, dlatego może stanowić alternatywę przy słodzeniu np. herbaty. Nie należy go jednak dodawać do gorących napojów, by nie zniszczyć cennych składników, takich jak enzymy czy białka – optymalna temperatura to nie więcej niż 40°C.
Przepis na zdrowy syrop z miodem spadziowym
Składniki:
- cytryna – 1 szt.
- imbir – ok. 5 cm
- miód spadziowy
Przygotowanie:
Imbir obierz ze skórki i pokrój w plasterki. Cytrynę wyszoruj i pokrój w plasterki. W słoiczku kładź kolejno: plaster cytryny, kilka plasterków imbiru i łyżkę miodu spadziowego, aż zapełnisz w ten sposób cały słoik. Następnie zakręć słoik i wstaw do lodówki na około dwie doby. Tak przygotowany syrop z miodem spadziowym wspaniale smakuje jako dodatek do herbaty w jesienne i zimowe wieczory.
Data aktualizacji: 18.10.2022
Przeczytaj również:
Miód nawłociowy i jego cenne właściwości
Miód faceliowy – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania
Źródła:
- Poinar G., Danforth B. N., A Fossil Bee from Early Cretaceous Burmese, Amber Science, 2006.
- Neuhold M., Domowa pszczela apteka z przepisami do samodzielnego wykonania, Fundacja Nasza Przyszłość, Szczecinek 2009.
- http://miodkupujeszpszczolyratujesz.pl/jak-powstaje-miod
- Hołderna-Kędzia E., Kędzia B., Miody odmianowe i ich znaczenie lecznicze, Wydawnictwo Duszpasterstwa Rolników, Włocławek 2002.
- Bornusa L. Encyklopedia pszczelarska, Państwowe Wydawnictwa Rolnicze i Leśne, Warszawa 1989.
- Kędzia B., Hołderna-Kędzia E., Leczenie miodem, Polski Związek Pszczelarski, Warszawa 1998.