Nawłoć pospolita. Jakie ma właściwości?
Nawłoć pospolita jest często uważana za chwast, ponieważ łatwo się adaptuje i szybko rozrasta się w sposób niekontrolowany. Często dodaje się ją do bukietów, ale wygląd to nie jedyna jej zaleta. Już w medycynie ludowej była stosowana jako lek na wiele schorzeń. Badania kliniczne potwierdzają jej szerokie właściwości lecznicze.
Nawłoć pospolita – charakterystyka
Nawłoć pospolita (łac. Solidago virgaurea) w medycynie ludowej nazywana jest złotą rózgą, złotnikiem, polską mimozą. Należy do rodziny astrowatych. W Polsce występuje na terenie całego kraju. Znajdziemy ją również w wielu krajach Europy, Ameryki Północnej i Azji. Porasta pobocza dróg, suche łąki oraz lasy. Szybko się rozrasta i ciężko ją wypielić, dlatego uważana jest za chwast. Rozsiewa się za pomocą nasion przenoszonych głównie przez owady i wiatr. Osiąga wysokość do około 100 cm, kwitnie na żółto.
Nawłoć pospolita – właściwości
Solidago virgaurea ma dobroczynny wpływ na wiele aspektów zdrowotnych. Wykazuje między innymi działanie:
- przeciwzapalne,
- przeciwbakteryjne,
- moczopędne,
- spazmolityczne,
- hipotensyjne,
- uszczelniające naczynia włosowate,
- ściągające,
- przeciwzakrzepowe,
- wspomagające trawienie.
Dawniej używano jej w postaci naparów na otarcia, uszkodzenia skóry oraz aby zmniejszyć krwawienia. Dziś możemy ją znaleźć w aptekach pod postacią kremów, maseczek, past doustnych, płynów oraz kapsułek.
Nawłoć pospolita – zastosowanie
Nawłoć można stosować wewnętrznie w stanach zapalnych dróg moczowych oraz w kamicy nerkowej. Często jest dodawana do nalewek złożonych wspomagających pracę nerek. Wykazuje także działanie przeciwdrobnoustrojowe. Zewnętrznie używa się jej przy trudno gojących się ranach i owrzodzeniach. Kąpiele z dodatkiem tej rośliny wpływają pozytywnie na regenerację i poprawienie jędrności skóry. Dzięki regularnym kąpielom pozbędziemy się siniaków, ponieważ nawłoć działa przeciwzapalnie i uszczelniająco na małe naczynia krwionośne. Do przygotowania naparu możemy użyć jej kwiatów, liści i pąków.
Ziele nawłoci ma właściwości moczopędne oraz odtruwające organizm.
Zawarte w niej związki wiążą szkodliwe substancje, co doprowadza je do łatwego rozpuszczania w wodzie. W wyniku tego organizm wydala je wraz z moczem lub potem. Nawłoć dzięki bogactwu flawonoidów i antocyjanów jest silnie przeciwzapalna. Jest też wykorzystywana w problemach z przemianą materii, ponieważ zwiększa produkcję soków trawiennych i żółci. Płukanie gardła naparem z nawłoci łagodzi objawy stanów zapalnych. Taki roztwór ma więcej antyoksydantów niż zielona herbata.
Nawłoć pospolita – związki czynne
Nawłoć pospolita swój charakter leczniczy zawdzięcza zawartości:
- saponin triterpenowych,
- flawonoidów,
- garbników katechinowych,
- glukozydów fenolowych,
- antocyjanów,
- olejków eterycznych,
- związków fenolowych (kwas kawowy, kwas chlorogenowy).
Nawłoć pospolita – przeciwwskazania
Stosowanie nawłoci może wywołać skutki uboczne, które ustępują krótko po odstawieniu. Istnieją jednak przeciwwskazania, w przypadku których powinniśmy całkowicie zrezygnować ze spożywania tej rośliny, np.:
- niewydolność serca,
- niewydolność nerek,
- wiek poniżej 12 lat,
- ciąża i karmienie piersią.
Należy pamiętać, aby podczas zażywania nawłoci przyjmować duże ilości płynów, ponieważ działa ona napotnie i moczopędnie. W związku z brakiem badań potwierdzających bezpieczeństwo spożywania nawłoci w okresie ciąży, należy jej unikać. Ze względu na działanie moczopędne rośliny, preparatów z nawłocią pospolitą nie powinny stosować osoby zażywające diuretyki.
Przeczytaj również:
Zioła i rośliny na zakażenia układu moczowego
- Kohlmunzer S., Farmakognozja. Podręcznik dla studentów farmacji, 1998.
- Kowal-Gierczak B., Lamer-Zarawska E., Niedworok J., Fitoterapia i leki roślinne, PZWL Wydawnictwo Lekarskie 2007.
- Filipek E., Nawłoć pospolita (polska mimoza) – odmiany, uprawa i właściwości.