Osłabienie. O czym może świadczyć? Jak sobie z nim radzić?

Osłabienie organizmu – objawy 

Do objawów osłabienia zaliczamy: 

• zawroty głowy, mdłości, 
• pogorszenie uwagi i koncentracji, 
• spadek efektywności pracy, 
• szybsze męczenie się podczas wysiłku fizycznego, 
• krwotok z nosa, 
• niska temperatura ciała, 
• zlewne poty, 
• senność, 
• złe samopoczucie.  

Co może powodować osłabienie? 

• Infekcja – zarówno przy przeziębieniu, jak i grypie pacjenci skarżą się na brak sił; infekcja COVID-19 czy borelioza również potrafią się objawiać w taki sposób; 
• Anemia – związane jest to zazwyczaj z niedoborem żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego; 
• Zawał lub udar; 
• Niewydolność serca, choroby płuc; 
• Choroby tarczycy (niedoczynność i nadczynność); 
• Nowotwory – osłabienie fizyczne i psychiczne niewspółmierne do wykonywanej aktywności, ale utrudniające normalne funkcjonowanie; ma ono związek zarówno z przewlekłym leczeniem, przebywaniem w szpitalu lub hospicjum, a także trudnym stanem psychicznym i fizycznym pacjenta; 
• Choroby neurologiczne – osłabieniem mogą objawiać się polineuropatie, stwardnienie rozsiane, dystrofia mięśniowa;  
• Zespół przewlekłego zmęczenia (CFS, chronic fatigue syndrome) – powodem występowania zaburzenia jest życie w stresie, zbyt duża ilość obowiązków i zbyt wysokie oczekiwania otoczenia; syndrom ten charakteryzuje się stałym i nawracającym uczuciem zmęczenia przez okres minimum 6 miesięcy bez współistnienia innej choroby i nie ustępuje po odpoczynku; 
• Depresja; 
• Ciąża – zazwyczaj jest to objaw fizjologiczny; czasami jednak wynika z niedoboru żelaza, kwasu foliowego lub witaminy B12. 

Osłabienie po antybiotyku  

Osłabienie obserwowane po zastosowaniu antybiotyku zazwyczaj wynika z nałożenia się dwóch czynników. Pierwszym jest sama choroba, której zwalczenie wymagało aktywacji wielu procesów i sporego wydatku energetycznego – zwłaszcza, jeśli przebiegała z wysoką gorączką. Dlatego w czasie rekonwalescencji odczuwamy senność, szybko się męczymy, mamy trudność w podejmowaniu codziennych czynności i wyzwań. Organizm potrzebuje czasu, aby się zregenerować i wzmocnić. Drugim czynnikiem jest stosowanie antybiotyku i jego wpływ na florę jelitową.  

Antybiotyki wykazują aktywność bakteriobójczą lub bakteriostatyczną. Niestety działanie to nie jest wybiórcze i poza patogenami chorobotwórczymi obejmuje także bakterie kolonizujące nasze jelita. Zaburzenie mikrobioty jelitowej powoduje biegunki, niestrawność, nietolerancje pokarmowe, predysponuje do wystąpienia zespołu jelita drażliwego, a także obniża odporność.   

Czy wiek wpływa na osłabienie? 

Wiek może wpływać na osłabienie i zmęczenie organizmu. U osób starszych widoczne jest obniżenie sprawności fizycznej i zmniejszenie siły mięśni. Naukowcy zaobserwowali u niektórych pacjentów występowanie zespołu słabości lub wyczerpania rezerw. Jest to związane z rozwijającymi się problemami zdrowotnymi i zmniejszeniem aktywności fizycznej. Obserwuje się zmniejszenie wydolności organizmu, brak odporności na czynniki stresowe i rozregulowanie systemu fizjologicznego. 

Osoby w podeszłym wieku powinny szczególnie zadbać o swoje dobre samopoczucie i odpoczynek, aby jak najdłużej zachować sprawność fizyczną.

Domowe sposoby na osłabienie 

W domowym zaciszu warto zadbać o odpowiednią dietę. Powinna ona pokrywać zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze, w tym witaminy i minerały. Komponuj swój jadłospis tak, aby w posiłkach znajdowały się dobre źródła białka, warzywa i owoce. Postaw na produkty pełnoziarniste, świeże, sezonowe. Unikaj przetworzonej żywności, nadmiaru soli oraz tłuszczów pochodzenia zwierzęcego.  

Kolejnym aspektem jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Dorosła osoba powinna pić ok. 2-2,5 l wody na dzień. Jeśli nie lubisz picia czystej wody, możesz dodać np. cytrynę czy miętę, aby wzbogacić jej smak. Nawadniająco działają także napary ziołowe, np. z rumianku, mięty. Unikaj spożywania słodzonych napojów i alkoholu.  

Osłabienie jest często wynikiem ogólnego przemęczenia. Postaraj się znaleźć czas na nieprzerwany sen. W swojej rutynie dziennej zadbaj o czas na odpoczynek. Relaks w postaci długiej kąpieli, wieczoru z książką czy wieczornego spaceru może pozytywnie wpłynąć na Twoje samopoczucie.  

Co jeszcze na osłabienie organizmu? 

Jeśli zmiana diety nie przyniosła oczekiwanych efektów, rozważ wykonanie badań krwi i dodatkową suplementację składników odżywczych. W pierwszej kolejności zadbaj o uzupełnienie elektrolitów. Dietę możesz wspomóc suplementacją witaminy D, B12, żelaza, które zwykle odpowiadają za osłabienie organizmu. Możesz wybrać złożone multiwitaminy, które zawierają także pozostałe składniki mineralne.  

Osłabienie może być spowodowane niedawną infekcją, chorobą, stresem czy brakiem odpowiedniej ilości snu. W tym przypadku warto sięgnąć po adaptogeny, które wzmacniają organizm i regulują funkcjonowanie różnych układów. Przy osłabieniu warto sięgnąć po różeniec górski, ashwagandhę, żeń-szeń czy reishi.