Problemy z trawieniem. Jakie zioła mogą pomóc?
Niestrawność, uczucie ciężkości po jedzeniu i inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego sporadycznie dotykają wszystkich. Jak naturalnie i bezpiecznie wspomóc trawienie? Po które zioła sięgnąć, aby zniwelować dyskomfort?
Objawy niestrawności
Zaburzenia trawienia (dyspepsja) to problem, który może pojawić się w każdym wieku. Jego przyczyny są różnorodne. Czasami dyspepsja wynika z choroby podstawowej, takiej jak choroba wrzodowa żołądka albo przewlekłe zapalenie trzustki. W wielu przypadkach nie ma jednak żadnej organicznej przyczyny.
Objawy niestrawności mogą wystąpić jako reakcja na niektóre produkty spożywcze albo jako efekt zaburzonej pracy układu pokarmowego. Zazwyczaj nie udaje się ustalić źródła dyskomfortu.
Jeśli niestrawność nie występuje często i nie jest nasilona, można wspomagać się naturalnymi składnikami diety, które wspomagają pracę układu trawiennego. Jeżeli jednak dolegliwości będą utrzymywać się dłużej, powodując duży dyskomfort, skonsultuj się z lekarzem.
Jakie są objawy niestrawności?
Zazwyczaj są to:
- odbijanie,
- wzdęcia,
- pieczenie w przełyku,
- uczucie pełności w brzuchu,
- ucisk, ból w nadbrzuszu,
- nudności,
- uczucie „przepełnienia” mimo zjedzenia niewielkiego posiłku.
Nie wszystkie objawy muszą wystąpić, niekiedy pojawia się tylko jeden. Często doświadczamy ich w ciągu dnia, w niektórych przypadkach będąc w stanie określić, jaki produkt wywołał taką reakcję. Przy łagodnych dolegliwościach szybką pomocą mogą okazać się zioła.
Roślinna pomoc na problemy z trawieniem
Zioła są tradycyjnym i skutecznym sposobem na poprawę pracy układu pokarmowego.
Szczególne korzyści przynoszą takie rośliny, jak:
- arcydzięgiel – wspomaga produkcję soków trawiennych i zapobiega gromadzeniu pęcherzyków powietrza w jelitach, dlatego zmniejsza wzdęcia; roślinie tej przypisywane są także właściwości odtruwające i ochronne na komórki wątroby;
- goryczka – zawarte w tej roślinie składniki aktywne wspomagają wydzielanie i transport żółci, poprawiają produkcję soku żołądkowego; goryczka ma też właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, ochronne na wątrobę;
- mniszek – wspomaga produkcję żółci i wspiera jej przepływ; stymuluje też wytwarzanie śliny i soków trawiennych; roślina ta działa moczopędnie, detoksykująco i zapobiega miażdżycy;
- myrra – redukuje poziom cholesterolu we krwi;
- orzech włoski – substancje czynne zawarte w orzechu działają przeciwzapalnie i bakteriobójczo;
- piołun – działa przeciwgrzybiczo, antybakteryjnie i przeciwzapalnie, zwiększa wytwarzanie soków trawiennych i żółci, może też pobudzać apetyt;
- pomarańcza gorzka – jest głównie znana ze stymulowania metabolizmu i spalania tłuszczu; ma właściwości przeciwutleniające i wspomagające trawienie;
- tatarak – wspiera wydzielanie soku żołądkowego i działa żółciopędnie; ma również właściwości rozkurczające i przeciwbakteryjne;
- cynamonowiec – pomaga utrzymać prawidłowy poziom cukru i lipidów we krwi;
- gałka muszkatołowa – łagodzi wzdęcia i inne typowe objawy niestrawności, ma też właściwości przeciwzapalne; dodatkowo pomaga utrzymywać prawidłowy poziom tłuszczów we krwi;
- kardamon – pobudza apetyt, zmniejsza nieprzyjemne uczucia związane z niestrawnością; działa przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie;
- ostryż długi – jest silnym przeciwutleniaczem; redukuje objawy niestrawności, pomaga złagodzić bóle brzucha, zapobiega odbijaniu; stymuluje wydzielanie i przepływ żółci, chroni komórki wątroby, działa przeciwzapalnie i przeciwutleniająco;
- imbir – skutecznie łagodzi nudności, ma też właściwości antyoksydacyjne i przeciwbakteryjne;
- dziewanna – łagodzi problemy żołądkowo-trawienne.
Jak stosować zioła na niestrawność?
Najczęściej zaleca się stosowanie ziół w postaci naparów lub przyjmowania gotowych mieszanek, np. w formie płynnej.
Zawsze wybieraj zioła ze sprawdzonych źródeł, najlepiej te testowane pod kątem czystości i zawartości niebezpiecznych składników (takich jak pestycydy czy alkaloidy pirolizydynowe).
Nie przekraczaj dawki zalecanej przez producenta. Pamiętaj, że zioła mogą wchodzić w reakcję z wieloma zażywanymi lekami, dlatego przed ich zastosowaniem skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Poprawa trawienia – domowe sposoby
Jak dodatkowo zadbać o dobrą pracę układu trawiennego, aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się niestrawności?
- Jedz posiłki regularnie, co 3-4 godziny, umiarkowane porcje (do osiągnięcia sytości, ale nie uczucia „przejedzenia”).
- Ostatni posiłek w ciągu dnia zjedz co najmniej 2 godziny przed położeniem się spać.
- Nie spiesz się i unikaj stresu w trakcie posiłku.
- Unikaj ciężkostrawnych i przetworzonych produktów.
- Unikaj posiłków i produktów, po których występują u Ciebie nieprzyjemne objawy.
- Regularnie się ruszaj. Aktywność fizyczna poprawia metabolizm i pracę układu pokarmowego.
Styl życia ma olbrzymi wpływ na to, w jaki sposób trawimy. Dlatego też miej na uwadze ograniczanie stresu i praktykowanie metod, które pomagają go zniwelować.
Dodatkowym naturalnym wsparciem zachowania zdrowia układu pokarmowego mogą być zioła. Pod warunkiem jednak, że są one stosowane z umiarem, pochodzą ze sprawdzonych źródeł i nie wchodzą w interakcję z zażywanymi lekami. Każde niepokojące objawy występujące przez dłuższy czas zawsze skonsultuj z lekarzem.
- Marlicz K., Fyderek K., Dyspepsja (niestrawność) – objawy, leki i dieta, Medycyna Praktyczna.
- Waśko-Czopnik D., Dyspepsja czynnościowa, Medycyna po Dyplomie, 2011.
- Zielińska-Pisklak M., Kowalska V., Szeleszczuk Ł., Goryczka żółta – gorzkie remedium nie tylko na niestrawność, Lek w Polsce, 2013.
- Gawron-Gzella A., Aktywność antyoksydacyjna popularnych przypraw, Post. Fitoter., 2021.
- Kania M., Baraniak J., Właściwości lecznicze roślin przyprawowych na przykładzie ostryżu długiego, Post. Fitoter., 2015.