Proktolog. Czym się zajmuje?

Kim jest proktolog? 

Proktolog to lekarz specjalista, który zajmuje się głównie diagnostyką i leczeniem chorób końcowego odcinka przewodu pokarmowego (okrężnicy, odbytnicy i odbytu).  

Proktolog pomoże Ci uporać się z dolegliwościami takimi jak: 

• hemoroidy (inaczej guzki krwawnicze) – są to naczynia żylne odbytu, które w wyniku przekrwienia zostały nadmiernie wypełnione krwią; 
• szczelina odbytu – rana powstała w wyniku uszkodzenia błony śluzowej kanału odbytu. Najczęściej przybiera postać „pęknięcia” biegnącego od strony kości ogonowej; 
• kłykciny kończyste – brodawkowate zmiany w okolicach odbytu, wywoływane wirusem HPV. Początkowo występują w postaci małych czerwonawych grudek, które w miarę upływu czasu zlewają się w kalafiorowate wykwity; 
• nietrzymanie stolca; 
• świąd odbytu; 
• przetoka odbytu – występuje w postaci niegojącego się wąskiego kanału łączącego światło kanału odbytu lub odbytnicy z powierzchnią skóry w okolicy odbytu; 
• wypadanie odbytu; 
• wrzodziejące zapalenie jelita grubego – jest to choroba zapalna błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy. W cięższych przypadkach prowadzi do powstania owrzodzeń; 
• nowotwory jelita grubego; 
• ropień okołoodbytniczy – to zamknięta przestrzeń zawierająca ropę i bakterie. Znajduje się w tkankach miękkich w pobliżu odbytu i odbytnicy. 

Kiedy udać się do proktologa? 

Początkowe objawy schorzeń proktologicznych nie są charakterystyczne. Zaparcia, biegunki, wzdęcia czy bóle w obrębie jamy brzusznej mogą wskazywać na wiele chorób. Dlatego w pierwszej kolejności udaj się z nimi do lekarza rodzinnego. To on zadecyduje, czy konieczna będzie wizyta u proktologa. Jeśli zajdzie taka potrzeba, lekarz wystawi skierowanie. 

Do proktologa udajemy się zazwyczaj dopiero wtedy, gdy dolegliwości związane z końcowym odcinkiem układu pokarmowego przybiorą na sile. Krwawe stolce, bolesne wypróżnianie czy uporczywy świąd w okolicy odbytu to objawy, z którymi pacjenci najczęściej zjawiają się w gabinecie tego specjalisty. Wczesna diagnoza pomoże Ci szybciej uporać się z dolegliwościami i zapobiec zaostrzeniu choroby. 

Objawy, które powinny skłonić Cię do wizyty u proktologa, to: 

• ciągłe zaparcia, 
• krew w stolcu, 
• ból podczas oddawania stolca, 
• trudności z utrzymaniem stolca, 
• naglące parcie na stolec, 
• uczucie niepełnego wypróżniania. 

Na czym polega wizyta u proktologa? 

Wizyta u proktologa nie różni się schematem od wizyty u innych specjalistów. Na początku lekarz przeprowadzi z Tobą szczegółowy wywiad. Mogą pojawić się pytania o objawy, stopień ich nasilenia, wcześniej przebyte choroby lub zabiegi, przyjmowane leki, schorzenia występujące w rodzinie oraz prowadzony tryb życia.  

Kolejnym etapem wizyty jest badanie per rectum (palcem przez odbyt), często uznawane za nieprzyjemne. Także sam element nagości w trakcie badania może sprawić, że pacjent poczuje się niekomfortowo. Z pomocą może przyjść specjalna bielizna medyczna przeznaczona do badania proktologicznego lub kolonoskopii. Posiada ona wycięcie, które umożliwi lekarzowi dokładne oględziny odbytu, jednocześnie ukrywając resztę intymnych miejsc. Dzięki temu pacjent poczuje się bardziej komfortowo. 

Badanie per rectum nie trwa długo, a umiejętnie wykonane nie powinno sprawiać bólu. Dzięki niemu lekarz oceni stan odbytu, odbytnicy i kanału odbytu. Jeśli proktolog uzna to za konieczne, może zlecić dodatkowe badania.  

Zaliczamy do nich: 

• test na krew utajoną;  
• RTG jelita grubego; 
• wlew doodbytniczy;  
• USG przezodbytnicze;  
• anoskopię – lekarz wykonuje ją przy pomocy wziernika. Badanie pozwala na dokładniejszą ocenę stanu kanału odbytu i końcowych odcinków odbytnicy; 
• rektoskopię – dzięki niej lekarz nie tylko oceni wizualnie kanał odbytu, ale również pobierze materiał do badania histopatologicznego; 
• kolonoskopię – umożliwia obejrzenie wnętrza całego jelita grubego i pobranie wycinków oraz poszerzenie zwężeń jelitowych, zatamowanie krwawienia z końcowego odcinka układu pokarmowego i usunięcie polipów. 

Jak przygotować się do wizyty w gabinecie proktologicznym? 

Przed wizytą u proktologa zadbaj o higienę okolic odbytu. Umyj je dokładnie delikatnym środkiem myjącym.  

Ważne jest też prawidłowe wypróżnianie. W przypadku problemów z oddawaniem stolca sięgnij po błonnik. Pamiętaj, że jego stosowanie wymaga regularnego uzupełniania płynów. Nie wykonuj lewatywy i nie przyjmuj środków przeczyszczających bez uzgodnienia tego z lekarzem.  

Proktolog jest takim samym lekarzem jak kardiolog czy laryngolog. Nie odkładaj zatem wizyty u tego specjalisty pomimo odczuwanego lęku i dyskomfortu towarzyszącego przeprowadzanym badaniom. Szybsze pozbycie się uciążliwych dolegliwości może uratować Twoje zdrowie, a nawet życie. 

Przeczytaj również:
Hemoroidy – przyczyny, objawy, leczenie