Psylocybina w grzybach halucynogennych. Czy łagodzi objawy depresji?

Czym jest psylocybina? 

Psylocybina to substancja o działaniu psychoaktywnym pochodzenia naturalnego. Znajduje się ona w grzybach halucynogennych. Zawarte w nich substancje wykazują działanie psychodeliczne na układ nerwowy. Oprócz psylocybiny w grzybach występują również: norbaeocystyna, psylocyna i baeocystyna.

Psylocybina jest bardzo dobrze wchłaniana przez błony śluzowe znajdujące się w jamie ustnej. W organizmie metabolizowana jest do psylocyny, której przypisujemy większość właściwości psychoaktywnych. Psylocybina i psylocyna, których budowa przypomina serotoninę, posiadają również identyczne odległości pomiędzy atomami azotu i tlenu. Umożliwia to tym substancjom zlokalizowanie się w receptorach serotoniny, zwiększając tym samym jej poziom. Wywołuje to pobudzenie sensomotoryczne i zmiany w percepcji bodźców.

Psylocybina jest legalnie wykorzystywana w Polsce wyłącznie do celów naukowych.

„Rekreacyjne” spożywanie grzybów halucynogennych ze względu na ich działanie odurzające jest w Polsce nielegalne.

Psylocybina – jak działa? 

Efekty działania psylocybiny można przyrównać do tych wywoływanych przez LSD. Działa ona jednak znacznie słabiej, a pierwsze efekty pojawiają się do 40 minut od spożycia grzybów halucynogennych. Objawy występują przy spożyciu około 0,25 g grzybów, a silne objawy psychodeliczne mogą być spowodowane dawką 10-18 mg. To, jak psylocybina zadziała i z jaką siłą, różni się w zależności od osoby przyjmującej substancję. Czas jej działania szacuje się na 4-6 godzin.

Efekty działania psylocybiny zależą od: 

• szybkości i sprawności metabolizmu organizmu,  
• wagi,  
• rodzaju spożytego wcześniej pokarmu,  
• spożywania grzybów wraz z alkoholem lub innymi substancjami o działaniu psychoaktywnym,  
• cech indywidualnych danej osoby i ogólnego usposobienia,  
• nastroju w chwili przyjęcia substancji. 

Czy psylocybina poprawia komunikację mózgową? 

Badania przeprowadzone przez zespół badaczy z Uniwersytetu Yale wykazały, że podanie myszom psylocybiny skutkowało szybkim wzrostem ilości połączeń pomiędzy komórkami nerwowymi w korze czołowej. Ta część mózgu odpowiada za wyższe funkcje poznawcze takie jak planowanie, podejmowanie decyzji i myślenie. Znajduje się w niej również układ nagrody, dzięki któremu możemy odczuwać szczęście i błogostan.

Badania przeprowadzone na ludziach także potwierdzają pozytywny wpływ psylocybiny na komunikację mózgową. Depresja wiąże się z nieprawidłowościami w ilości neuroprzekaźników – serotoniny i noradrenaliny. Psylocybina z kolei zwiększa „elastyczność” mózgu i prowadzi do zwiększenia ilości serotoniny. 

Psylocybina – zastosowanie

Poza wspomnianą wcześniej komunikacją mózgową psylocybinę badano również pod kątem leczenia różnych dolegliwości. Naukowcy udowodnili, że substancja ta poprawia stan psychiczny i łagodzi objawy lękowe u pacjentów cierpiących na chorobę nowotworową. Inne badania pokazują, że psylocybina osłabia reakcje na bodźce negatywne, a jej stosowanie występuje w parze ze skłonnością do przywoływania z pamięci wspomnień o charakterze pozytywnym. Potwierdzono również zdolność psylocybiny do zmniejszenia ilości myśli samobójczych. Okazała się ona także skuteczna w leczeniu zespołu stresu pourazowego i depresji, która nie odpowiada na standardową farmakoterapię.

Psylocybina stosowana farmakologicznie w kontrolowanych warunkach daje szybszy efekt niż obecnie stosowane leki antydepresyjne, a efekty przeciwlękowe i przeciwdepresyjne utrzymują się przez długi czas.  

Substancja ta odznacza się niską toksycznością, co może się przekładać na mniej skutków ubocznych leczenia.

Oprócz powyższych zastosowań psylocybina może być skutecznym środkiem w walce z uzależnieniem od nikotyny i alkoholu. Według jednego z badań podanie tej substancji skutkowało abstynencją od nikotyny na okres do 6 miesięcy u 80% badanych, a badania Bogenschutza (2015) z użyciem psylocybiny na grupie pacjentów uzależnionych od alkoholu prowadziło do zmniejszenia ilości jego konsumpcji do 9 miesięcy. 

Psylocybina – efekty 

Psylocybina może działać na nasz organizm pozytywnie, jak i negatywnie. Jeśli zostanie wykorzystana jako element farmakoterapii, lekarz przepisze ją w niewielkich dawkach dobranych indywidualnie do każdego pacjenta. W ten sposób można wyeliminować ryzyko pojawienia się objawów negatywnych i silnych efektów psychodelicznych. 

Pozytywne efekty stosowania psylocybiny 

• Doświadczenie niemalże duchowych i ezoterycznych wizji i przemyśleń, które pomagają przewartościować i zmienić poglądy życiowe; 
• zwiększony „wgląd” w siebie, chęć do dokonywania autorefleksji; 
• mniejsza częstotliwość napadów i zmniejszone odczuwanie bólu u osób cierpiących na migreny lub klasterowy ból głowy; 
• dobry nastrój, chęć zabawy i towarzyskość; 
• poczucie bycia pogodzonym ze sobą i światem, poczucie ulgi, zdjęcia z siebie ciężaru; 
• myślenie naznaczone kreatywnością i refleksyjnością; 
• uczucie bycia jednością ze światem i ludzkością, dostrzeganie pozytywnych stron – optymizm i nadzieja; 
• zwiększone pobudzenie – poczucie przypływu energii i motywacji; 
• przyjemne wspomnienia wydają się być bardziej ożywione, niemalże namacalne. 

Negatywne efekty stosowania psylocybiny 

• Osłabienie objawiające się zawrotami głowy, a nawet utratą przytomności (omdlenie); 
• dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak: biegunki, wymioty, nudności czy wzdęcia; 
• problemy z pamięcią i koncentracją; 
• psylocybina może stanowić czynnik, który uaktywni objawy zaburzeń psychicznych (jeśli osoba miała do nich predyspozycje genetyczne) lub zaostrzy objawy już istniejących problemów natury psychicznej; 
• nawracające, silne bóle głowy; 
• wrażenie „szumu w uszach”, dezorientacja, zaburzenia psychomotoryczne; 
• odczuwanie silnego lęku – może nawet pojawić się paranoja.

Przeczytaj również:
Plastyczność mózgu – czym jest?