Wirus RSV. Sprawdź, jak się przed nim chronić

Czym jest wirus RSV? 

Wirus RSV (ang. respiratory syncytial virus – syncytialny wirus oddechowy), to bardzo powszechny i zaraźliwy patogen, który atakuje drogi oddechowe i odpowiada za około 11% wszystkich infekcji w okresie jesienno-zimowym. 

Jak przenosi się wirus RSV? 

Wirus RSV jest bardzo zaraźliwy, czterokrotnie bardziej niż grypa. Jedna zakażona tym wirusem osoba zakaża średnio 3 kolejne osoby. Co więcej, wirus ten jest transmitowany nawet w okresie bezobjawowym, co dodatkowo zwiększa jego rozprzestrzenianie się w otoczeniu.  

Wirus RSV przenoszony jest drogą kropelkową, podczas kaszlu i kichania oraz poprzez kontakt z wydzielinami z układu oddechowego osoby zakażonej, np. przez dotknięcie zainfekowanego przedmiotu (klamki, mebli, drzwi itp.), na którym znajdują się cząstki wirusa.  

Wirus RSV może utrzymywać się na powierzchniach i różnych przedmiotach nawet przez kilkanaście godzin, co dodatkowo zwiększa ryzyko jego transmisji i zakażenia dodatkowych osób. 

Jakie są objawy infekcji RSV? 

U większości pacjentów zakażenie wirusem RSV przebiega łagodnie.  

Charakterystycznymi objawami infekcji RSV są: 

• katar i zatkany nos, które są często pierwszymi objawami infekcji, 
• częste kichanie, które dodatkowo ułatwia rozprzestrzenianie się wirusa w otoczeniu, 
• kaszel (suchy lub mokry), który pojawia się po wystąpieniu objawów ze strony nosa, 
• świszczący oddech, który występuje głównie u niemowląt i osób starszych, 
• podwyższona temperatura – zazwyczaj stan podgorączkowy lub łagodna gorączka, 
• ból gardła, 
• zmęczenie i osłabienie, 
• brak apetytu.  

Zazwyczaj objawy te mają charakter łagodny i ustępują samoistnie. Ale u niektórych pacjentów, w wyniku infekcji RSV, mogą rozwijać się poważne powikłania zagrażające zdrowiu lub nawet życiu. 

Jakie mogą być powikłania infekcji RSV? 

Ryzyko powikłań związanych z infekcją RSV rośnie wraz z wiekiem i współwystępowaniem chorób przewlekłych.  

Do najczęstszych powikłań infekcji RSV zalicza się: 

• zapalenie oskrzeli, 
• zapalenie płuc, 
• nadkażenia bakteryjne górnych i dolnych dróg oddechowych, 
• niedotlenienie, 
• niewydolność oddechową, 
• zaostrzenie chorób przewlekłych takich jak POChP, astma, niewydolność serca, zaburzenia rytmu serca, 
• zawał, 
• udar, 
• stany wymagające hospitalizacji, 
• śmierć. 

Kto jest w grupie ryzyka ciężkiego przebiegu RSV? 

Na ryzyko ciężkiego przebiegu infekcji RSV i jej powikłań najbardziej narażone są: 

• osoby powyżej 60. roku życia, 
• osoby z chorobami przewlekłymi, np. układu sercowo-naczyniowego (niewydolność serca, choroba niedokrwienna serca, zaburzenia rytmu serca), oddechowego (POChP, astma oskrzelowa), chorobami metabolicznymi (cukrzyca), przewlekłą chorobą nerek; 
• osoby z obniżoną odpornością (po przeszczepie szpiku kostnego lub narządu, w trakcie leczenia onkologicznego), 
• pensjonariusze domów opieki, 
• wcześniaki, noworodki i niemowlęta do 6. miesiąca życia, 
• pracownicy ochrony zdrowia, opiekunowie, nauczyciele. 

Szczepienie przeciwko RSV – co warto wiedzieć? 

Aktualnie jedyną dostępną metodą ochrony czynnej przed infekcją RSV jest szczepienie przeciwko RSV.  

To bezpieczny sposób ochrony przed zakażeniem tym wirusem, ciężkim przebiegiem infekcji RSV i jej powikłaniami.   

Warto wiedzieć, że szczepienie przeciwko RSV: 

• jest ujęte w aktualnym Programie Szczepień Ochronnych na rok 2025, co oznacza, że zostało oficjalnie uznane za ważne i potrzebne; 
• jest rekomendowane przede wszystkim osobom, które są narażone na ciężki przebieg zakażenia RSV, szczególnie: osobom po 60 r.ż., osobom w wieku 50-59 lat z czynnikami ryzyka zakażenia RSV (choroby układu oddechowego, układu krążenia, cukrzyca, przewlekła choroba nerek), kobietom w ciąży (pomiędzy 32. a 36. t.c.) – w celu ochrony przed zakażeniem RSV niemowląt w wieku do 6. miesięcy życia; 
• może być podawane jednocześnie z innymi szczepieniami (np. przeciwko grypie lub COVID-19) podczas jednej wizyty szczepiennej; 
• jest refundowane.  

Warto zaznaczyć, że refundacja zależy od rodzaju szczepionki. Obecnie refundowana jest jedna ze szczepionek przeciwko RSV, tzn. może być bezpłatna dla niektórych pacjentów (osoby powyżej 65 r.ż, kobiety w ciąży) lub z 50% odpłatności dla pacjentów w wieku 60-64 lata. Receptę refundowaną na szczepionkę przeciwko RSV może wystawić lekarz lub farmaceuta w aptece, w której znajduje się punkt szczepień. Pamiętaj, że receptę dla kobiety w ciąży może wystawić tylko lekarz.  

Podsumowując, wirus RSV to bardzo zaraźliwy patogen, który atakuje drogi oddechowe. Jest szczególnie niebezpieczny dla pacjentów starszych, u których może dochodzić do wystąpienia poważnych powikłań zdrowotnych, zaostrzenia chorób przewlekłych, konieczności hospitalizacji i śmierci. Aby temu zapobiec, warto zaszczepić się przeciwko RSV. Już dzisiaj porozmawiaj ze swoim lekarzem lub farmaceutą, dowiedz się o możliwość bezpłatnego szczepienia i zaszczep się przeciwko RSV. W ten sposób zadbasz o swoje zdrowie, ochronisz siebie, a także swoich bliskich.