Zakwas buraczany. Czy warto go pić?

Zakwas buraczany – właściwości 

W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie żywnością fermentowaną oraz jej wpływem na zdrowie. Proces fermentacji znany jest już od czasów starożytnych jako jedna z metod utrwalania żywności. Do produkcji żywności fermentowanej wykorzystuje się produkty pochodzenia zwierzęcego i roślinnego, ponieważ zarówno w jednych, jak i drugich obecne są bakterie, które pozytywnie wpływają na funkcjonowanie organizmu. 

Jednym z takich produktów jest zakwas buraczany. Jako źródło azotanów i antyoksydantów stanowi on naturalny sposób w walce z chorobami układu krążenia. Zakwas z buraków to obiecujący środek terapeutyczny w przypadku stanów zapalnych. Może być on skuteczny w wielu schorzeniach przebiegających z nasilonym stresem oksydacyjnym czy zaburzeniami funkcji poznawczych.  

Właściwości prozdrowotne zakwasu buraczanego wynikają z zawartości składników bioaktywnych o działaniu przeciwnowotworowym i antyoksydacyjnym, witamin (A, E, K, C, B1, B2, B6, biotyna, kwas foliowy) oraz składników mineralnych (żelazo, potas, wapń, magnez, cynk, mangan). Proces kiszenia wpływa w dużym stopniu na biodostępność tych składników odżywczych, więc organizm lepiej je wykorzystuje.  

Pozytywne właściwości zdrowotne zakwasu z buraków przypisuje się obecności bakterii probiotycznych. Bakterie obecne w sfermentowanej żywności działają korzystnie na układ sercowo-naczyniowy, odpornościowy czy pracę przewodu pokarmowego.  

Zakwas buraczany jest bogaty w probiotyki, szczególnie bakterie z rodzaju Lactobacillus. Hamują one wzrost niekorzystnych patogenów, pomagają w utrzymaniu prawidłowej mikrobioty jelitowej oraz poprawiają procesy trawienia i ogólny stan jelit.

Odpowiednia mikrobiota jelitowa jest kluczowa dla funkcjonowania układu immunologicznego. Picie zakwasu buraczanego sprzyja zatem wzmocnieniu odporności.  

Zakwas z buraków – kiedy warto go pić? 

Ze względu na silne właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne i chroniące naczynia krwionośne, zakwas z buraków możesz stosować w przypadku chorób sercowo-naczyniowych oraz nowotworowych. Obniża ciśnienie krwi, łagodzi stany zapalne, zapobiega stresowi oksydacyjnemu. Zakwas buraczany jest też z powodzeniem stosowany w leczeniu anemii, zapaleniu stawów oraz chorób wątroby. Zawiera żelazo oraz witaminy z grupy B, które są istotne w zapobieganiu niedokrwistości.

Obecność witaminy C oraz bakterii probiotycznych dodatkowo wspomaga przyswajanie żelaza. Ten fermentowany napój wspiera pracę wątroby – narządu odpowiedzialnego za detoksykację organizmu. Dzięki zawartości betalainy wspomaga usuwanie toksyn, a obecność żywych kultur bakterii i błonnika pokarmowego reguluje procesy trawienne.  

Regularne picie zakwasu dostarcza bakterii probiotycznych, uzupełnia dietę w witaminy z grupy B oraz naturalne azotany i antyoksydanty. Zakwas buraczany jest również chętnie stosowany przez sportowców. Sięgają po niego osoby, które chcą zwiększyć swoją wytrzymałość i ogólną wydolność fizyczną. 

Zakwas buraczany – jak pić? Dawkowanie 

Zakwas z buraków pij regularnie. W przypadku anemii czy obniżonej odporności – codziennie, najkorzystniej na czczo. Można też pić go cyklami, np. codziennie z dwoma tygodniami przerwy. Wszystko zależy od tego, w jakim celu włączamy go do diety. Możesz zacząć od jednej łyżeczki dziennie, stopniowo zwiększając porcję. Zwykle zalecana dawka to od 50 (dzieci) do 100 ml dziennie (młodzież i dorośli). Dawkę u dorosłych można systematycznie zwiększać nawet do 250 ml na dobę, pamiętając jednak o zawartości soli w takiej ilości płynu.  

Zakwas buraczany pij schłodzony. Jeśli dodajesz go np. do zupy, pamiętaj o wcześniejszym lekkim ostudzeniu dania, żeby zachować cenne właściwości zakwasu.  

Zakwas z buraków – przeciwwskazania 

Kiszony napój buraczany jest bezpieczny dla zdrowia. Mogą go pić zarówno dzieci, jak i kobiety w ciąży oraz karmiące czy osoby w podeszłym wieku. Nie trzeba obawiać się go w przypadku reumatyzmu czy kamicy nerkowej, ponieważ dzięki fermentacji zawartość szczawianów jest znikoma.  

Jeśli chorujesz na cukrzycę, zakwas buraczany będzie również lepszym wyborem niż sok – zawiera o wiele mniej węglowodanów. Mimo wszystko diabetycy powinni zachować ostrożność i monitorować glikemię po wypiciu zakwasu. 

W niektórych przypadkach picie zakwasu może wywołać jednak pewne skutki uboczne. Jeśli nie jesteśmy przyzwyczajeni do regularnego spożywania produktów kiszonych czy fermentowanych, napój ten może wywołać dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak biegunka czy wzdęcia.

Zakwasu buraczanego powinny unikać osoby:

• w aktywnej fazie choroby wrzodowej z nasilonym refluksem,
• ze stanami zapalnymi trzustki,
• z nadczynnością tarczycy.  

Kiszonki zawierają także sporo soli, dlatego osoby z nadciśnieniem nie powinny spożywać ich w nadmiernej ilości.

Jeśli stosujesz jakiekolwiek leki, najlepiej skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, żeby uniknąć ewentualnych interakcji. 

Zakwas buraczany – przepis  

Składniki: 

• 1 kg buraków, 
• 2 ząbki czosnku, 
• kilka liści laurowych, 
• kilka sztuk ziela angielskiego,  
• sól (do smaku). 

Sposób przygotowania:  

Buraki wyczyść, obierz, umyj i pokrój na kawałki. Czosnek obierz i pokrój w plasterki. Tak przygotowane warzywa umieść w dużym słoiku, następnie zalej chłodną, ale przegotowaną wodą (żeby nie wystawały ponad poziom wody). Dodaj przyprawy i sól (łyżka na litr wody). Słoik przykryj ściereczką i odstaw na kilka dni, co jakiś czas ściągając powstałą z wierzchu pianę. Już po kilku dniach zakwas z buraków jest gotowy do spożycia.

Przeczytaj również:
Dlaczego warto pić sok z buraka?