Zastosowanie kreatyny w rehabilitacji medycznej

Rehabilitacja medyczna – dlaczego jest istotna? 

Schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego, sercowo-naczyniowego, oddechowego czy nerwowego mogą powodować upośledzenie możliwości wysiłkowych, a nawet – w wyniku braku aktywności ruchowej – stopniowy zanik mięśni szkieletowych. 

Wiele ostrych i przewlekłych schorzeń przebiegających z długotrwałym unieruchomieniem (np. różnorodne urazy ortopedyczne) zazwyczaj skutkuje pogorszeniem stanu zdrowia.

Długotrwałe unieruchomienie sprzyja nie tylko utracie masy i siły mięśniowej, lecz również może nasilać prawdopodobieństwo wystąpienia miopatii (uszkodzeń mięśni) oraz chorób sercowo-naczyniowych i neurodegeneracyjnych. 

Znaczna utrata masy i funkcji mięśni jest związana ze zwiększonym ryzykiem śmiertelności w populacji osób starszych, dlatego wszelkie interwencje ukierunkowane na odzyskanie utraconych mięśni są niezwykle ważne. 

Zanik mięśni związany jest ze zmianami metabolicznymi i fizjologicznymi, w tym zmniejszoną sprawnością sensomotoryczną oraz kurczliwością włókien mięśniowych, zwiększoną degradacją białek i wyczerpywaniem się zapasów energii. Może się to przyczyniać do nadmiernego zmęczenia, a także wyraźnego obniżenia wydolności funkcjonalnej i trudności w wykonywaniu codziennych czynności.

Monohydrat kreatyny jako suplement wspomagający rehabilitację 

Kreatyna to niebiałkowy związek azotowy, który naturalnie występuje w czerwonym mięsie (np. wołowina, wieprzowina) i rybach (np. śledź, tuńczyk). W około 95% jest magazynowana w tkance mięśniowej, a w pozostałych ilościach w mózgu i jądrach. Zyskała popularność jako suplement diety ze względu na rolę, jaką odgrywa w utrzymaniu zdrowia i sprawności fizycznej człowieka. Suplementacja kreatyną w połączeniu z ćwiczeniami pozytywnie wpływa na wzrost masy mięśniowej i zwiększenie siły.

Suplementacja monohydratem kreatyny może być wsparciem procesu rehabilitacji w przypadku: 

• wymagających ćwiczeń fizycznych (aby poprawić regenerację powysiłkową), 
• urazów sportowych, 
• długotrwałego unieruchomienia (np. w wyniku kontuzji lub operacji), 
• przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, 
• niewydolności serca, 
• chorób mitochondrialnych, 
• chorób neurodegeneracyjnych, 
• choroby Charcota-Mariego-Tootha, 
• urazu rdzenia kręgowego, 
• chorób zapalnych stawów, 
• dystrofii mięśniowej. 

Suplementacja kreatyną – korzyści zdrowotne 

Do wymiernych korzyści długotrwałej suplementacji monohydratem kreatyny zalicza się: 

• wspomaganie regeneracji po treningu, 
• regulację metabolizmu glukozy w okresie unieruchomienia, 
• przyspieszenie powrotu do zdrowia po uszkodzeniu nerwu lub odnerwieniu, 
• poprawę siły mięśniowej u pacjentów z przewlekłymi chorobami stawów, 
• zwiększenie beztłuszczowej masy ciała u osób po uszkodzeniu rdzenia kręgowego, 
• poprawę siły mięśniowej i gęstości kości u pacjentów z dystrofią mięśniową (postępującym zanikiem mięśni), 
• poprawę stanu zdrowia u osób z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc, 
• obniżenie stężenia markerów stanu zapalnego i mediatorów dysfunkcji śródbłonka naczyń krwionośnych u pacjentów z niewydolnością serca, 
• poprawę wytrzymałości mięśni u osób z niektórymi chorobami mitochondrialnymi (np. zespołem MELAS), 
• wzrost siły mięśniowej u pacjentów z chorobą Charcota-Mariego-Tootha. 

Monohydrat kreatyny – jak suplementować? 

Najczęściej zaleca się suplementację 20 g monohydratu kreatyny dziennie w czterech równo podzielonych dawkach (po 5 g) przez 5 dni, a następnie 3-5 g na dobę – tak aby utrzymać odpowiednio wysokie stężenie kreatyny w mięśniach szkieletowych. Suplement dostępny jest na rynku najczęściej w postaci proszku lub kapsułek. 

Suplementacja diety monohydratem kreatyny wspomaga proces rehabilitacji w okresie po unieruchomieniu lub urazie oraz w przypadku różnych chorób przewlekłych. Długoterminowe stosowanie monohydratu kreatyny sprzyja zachowaniu masy mięśniowej i zwiększeniu siły u pacjentów po urazach i u osób z chorobami przewlekłymi przebiegającymi z unieruchomieniem. 

Przeczytaj również:
Rehabilitacja w skręceniach stawu kolanowego