Które leki mogą obniżać libido?
Aż 25% zaburzeń libido związanych jest ze stosowaniem leków. Takie efekty uboczne mogą występować na skutek zażywania popularnych leków i związane są z mechanizmem działania farmaceutyków. Które leki najczęściej obniżają libido oraz jak poradzić sobie z tym problemem?
Dlaczego leki wpływają na libido?
Wpływ leków na popęd seksualny może być wielokierunkowy. Przyczyn zaburzenia libido spowodowanego lekami możemy dopatrywać się w ich mechanizmie działania. Leki mogą obniżać ukrwienie miejsc intymnych, wpływać na poziom hormonów płciowych, a także na naszą psychikę. Niestety, bardzo często spotykamy się z sytuacją obniżania popędu na skutek stosowanych leków. W sytuacji gdy są to farmaceutyki stosowane przewlekle w celu leczenia konkretnych schorzeń, ryzyko odstawienia jest bardzo duże.
Niejednokrotnie, pacjenci nie są świadomi, że na niski poziom ich libido wpływają stosowane leki. Bardzo często problemem nie jest dieta czy też nadmierne przemęczenie, a główną składową niskiego pożądania są substancje chemiczne, które przyjmujemy.
Co czwarty przypadek zaburzenia libido spowodowany jest efektem ubocznym działania leków.
Które leki wpływają na libido?
Leki przeciwdepresyjne
To grupa leków często wywołująca zaburzenia libido. Wpływają na psychikę, nastrój oraz chęć do działania. Negatywnym skutkiem ich zażywania może okazać się obniżenie libido. Najczęstszymi problemami są: obniżone pożądanie oraz zaburzenia erekcji. Leki przeciwdepresyjne obarczone negatywnym wpływem na libido, to:
- selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI),
- trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TLPD),
- selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI).
Leki przeciwpsychotyczne
Neuroleptyki, takie jak: pochodne fenotiazyny oraz haloperidol, wpływają negatywnie na libido. Pomimo wysokiej skuteczności w leczeniu schizofrenii oraz choroby afektywnej dwubiegunowej pacjenci bardzo często skarżą się na brak ochoty na seks. Przyczyna tkwi w mechanizmie działania, który opiera się na blokowaniu receptorów dopaminergicznych w mózgu.
Leki przeciwlękowe
Pochodne benzodiazepiny (diazepam, alprazolam, klonazepam, bromazepam i inne) są stosowane w terapii lęków, a także krótkotrwałych zaburzeń snu. Niestety, oprócz działania przeciwlękowego, charakteryzują się ogólnym działaniem uspokajającym. Wpływają negatywnie na libido i pożądanie seksualne. Różne leki z tej grupy mogą charakteryzować się różną siłą wpływu na libido.
Hormonalne tabletki antykoncepcyjne
Doustne środki antykoncepcyjne mogą negatywnie wpływać na libido. Najczęściej problem wywołują dwuskładnikowe preparaty. Obniżają poziom hormonów płciowych, czego skutkiem jest obniżony popęd płciowy. Nie wszystkie pacjentki odczuwają jednak negatywne konsekwencje ich zażywania. Niejednokrotnie mamy do czynienia z sytuacją poprawy libido podczas stosowania doustnej antykoncepcji.
Leki przeciwalergiczne
Chociaż zmniejszają objawy alergii, mogą ograniczać nasz popęd seksualny. Popularne leki antyhistaminowe dostępne są niemal w każdej aptece, a duża ich część cechuje się łatwą dostępnością bez recepty. Wpływ na libido jest chwilowy, dlatego dobrym rozwiązaniem może okazać się zażywanie tych leków o odpowiednich porach. Pamiętajmy, iż leki antyhistaminowe są częstym składnikiem preparatów stosowanych w przeziębieniu i grypie. W związku z tym zażywanie popularnych preparatów łagodzących objawy przeziębienia może mieć negatywny wpływ na nasze życie seksualne.
Leki hipolipemizujące
Leki wpływające szczególnie na męskie libido. Statyny, bardzo często stosowana grupa leków hipolipemizujących, negatywnie wpływa na męską potencję. Przekłada się to na zmniejszenie popędu płciowego.
Leki stosowane w nadciśnieniu tętniczym
Niektóre leki stosowane w nadciśnieniu tętniczym oraz chorobie wieńcowej negatywnie wpływają na libido. Mówimy tutaj o grupie β-Blokerów, diuretyków oraz blokerów kanału wapniowego. Leki te mogą stwarzać u mężczyzn problemy z erekcją, natomiast u kobiet mogą być przyczyną suchości pochwy. Grupą leków stosowanych w podobnych schorzeniach, która nie wywołuje problemów z libido i potencją, jest grupa inhibitorów konwertazy angiotensyny.
Leki przeciwpadaczkowe
Bardzo cenna grupa farmaceutyków, które pomagają chorym na padaczkę. Działają na przepływ impulsów wzdłuż komórek nerwowych, ograniczając liczbę napadów. To działanie tłumiące impulsy nerwowe wpływa negatywnie na libido oraz przyjemność z doznań seksualnych.
Pseudoefedryna
Składnik wielu popularnych preparatów stosowanych w leczeniu objawów przeziębienia. Występuje także w preparatach jednoskładnikowych (tabletki) zwalczających katar i obrzęk śluzówki nosa. Niestety, efektem ubocznym jest zmniejszenie popędu seksualnego.
Jak rozwiązać problem libido obniżonego przez leki?
Jeśli borykamy się z problemem obniżonego libido, powinniśmy zasięgnąć porady lekarskiej. Większość z leków wpływających na libido zażywamy przewlekle i nie powinniśmy samodzielnie decydować o ich odstawieniu. Lekarz kontrolujący terapię podejmie decyzję o zmniejszeniu dawki lub o zamianie leku na inny. Istnieje szereg substancji chemicznych działających podobnie, a tylko niektóre z nich mogą negatywnie wpływać na popęd seksualny. W związku z tym istnieje zwykle alternatywny preparat zachowujący skuteczność w leczeniu choroby, który nie będzie wpływał negatywnie na nasze libido.
Pamiętajmy, iż zaburzenia popędu seksualnego mogą wystąpić u każdego pacjenta pod wpływem stosowanych leków. Ta sama substancja chemiczna wykazuje swoje działania niepożądane tylko u części osób. W związku z tym lekarz zwykle nie jest w stanie przewidzieć sytuacji, czy ordynowany lek spowoduje problem. Gdy więc zauważymy przykre efekty uboczne, powinniśmy niezwłocznie udać się na wizytę lekarską.
Źródła:
- Janiec W., Kompendium Farmakologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
- https://www.gdziepolek.pl/artykuly/stosowanie-lekow-a-seks.
- Balon R, Yeragani VK, Pohl R, Ramesh C. Sexual dysfunction during antidepressant treatment. J Clin Psychiatry 1993;54(6):209-12.
- Clayton AH, Balon R. The impact of mental illness and psychotropic medication on sexual functioning: the evidence and management. J Sex Med 2009;6:1200-1211.