Czym są kłykciny kończyste?

Kłykciny kończyste – przyczyny 

Do zakażenia dochodzi najczęściej przez kontakt seksualny, niezależnie od tego, czy jest on waginalny, oralny czy analny. Wirus może również zostać przekazany dziecku przez matkę w czasie porodu drogami natury, czyli tzw. drogą wertykalną.  

Wirus brodawczaka ludzkiego wykazuje powinowactwo do nabłonka płaskiego i komórek podstawnych naskórka. Zakażone nim komórki intensywnie się namnażają, czego skutkiem jest powstawanie egzofitycznych zmian skórnych. W zależności od typu wirusa zmiany pojawiają się w określonych lokalizacjach.  

Najczęściej są to kłykciny odbytu i brodawki narządów płciowych. Jednak możliwe jest również rozwijanie się zmian w gardle, krtani czy jamie ustnej. 

Kłykciny kończyste – objawy 

Do rozwoju zmian dochodzi zwykle w ciągu kilku miesięcy od kontaktu z wirusem, czyli od kontaktu seksualnego z zakażonym partnerem. Infekcja może przebiegać na kilka sposobów: 

• pełnoobjawowo z powstaniem brodawek,  
• subklinicznie, z obecnością zmian wykrywanych podczas badania kolposkopowego i cytologicznego, 
• przybierać postać utajoną, bezobjawową. 

Najbardziej narażone na niekorzystny przebieg zakażenia HPV są osoby z obniżoną odpornością, np. w trakcie terapii przeciwnowotworowej, chore na AIDS, a także po przebytej transplantacji narządów. 

Kłykciny najczęściej pojawiają się w miejscach uprzednio uszkodzonych, narażonych na otarcia lub objętych zapaleniem. Kłykciny kończyste w początkowym stadium przyjmują postać niewielkich, niebolesnych twardawych grudek lub złuszczających się zmian skórnych, zlokalizowanych w okolicy odbytu, wejścia do pochwy, na wargach sromowych. Kłykciny kończyste u mężczyzn mogą występować także na mosznie lub prąciu. W tym okresie zazwyczaj nie powodują bólu ani innych dolegliwości, przez co przez długi czas pozostają niezauważone.  

W późniejszym czasie pojawiają się płaskie, lekko wyniosłe lub kalafiorowate zmiany skórne, które mogą mieć barwę różową, zbliżoną do koloru skóry, brunatną lub czerwoną. Ich powierzchnia może być gładka lub zrogowaciała. Może się również pojawić dokuczliwy świąd, pieczenie, ból w trakcie stosunku, krwawienie lub wysięk z chorej okolicy. Większe brodawki mogą powodować także dyskomfort i uczucie ucisku, a nawet zaburzenia oddawania moczu lub stolca.  

Kłykciny kończyste – leczenie 

Istnieje wiele metod leczenia kłykcin, zarówno zabiegowych, jak i farmakologicznych, jednak w przypadku żadnej z nich nie można zagwarantować, że dolegliwości nie powrócą.  

Leczenie zmian o niskim stopniu zaawansowania polega głównie na stosowaniu preparatów w postaci maści i kremów. W leczeniu miejscowym stosuje się m.in. 

• leki immunomodulujące (imikwimod, interferon), 
• antyproliferacyjne (podofilotoksyna, 5-fluorouracyl), 
• keratolityczne (kwas salicylowy i trichlorooctowy), 
• sinekatechinę. 

Bardziej zaawansowane zmiany, a także kłykciny zlokalizowane w kanale odbytu wymagają zwykle leczenia zabiegowego w postaci chirurgicznego usuwania kłykcin, elektrokoagulacji lub krioterapii. 

Leczenie jest konieczne w każdym przypadku, ponieważ kłykciny mają tendencję do powiększania się, co może doprowadzić do istotnych dla zdrowia powikłań, w tym krwawień, nadkażeń bakteryjnych czy przemiany nowotworowej. 

Warto również pamiętać, że kłykciny kończyste i brodawki płciowe są chorobą zakaźną, dlatego konieczne jest zbadanie i objęcie leczeniem także partnerów seksualnych osoby chorej.  

Jak zapobiegać zakażeniu HPV? 

Bardzo istotne są informowanie i edukacja młodzieży odnośnie chorób przenoszonych drogą płciową. Stosowanie prezerwatyw nie znosi całkowicie ryzyka zakażenia wirusem, ale zmniejsza jego prawdopodobieństwo. Ponadto dostępne są szczepienia przeciwko wirusom HPV, zapobiegające nie tylko rozwojowi kłykcin kończystych, ale również zmianom nowotworowym szyjki macicy.  

Kłykciny kończyste to często wstydliwy problem. Tymczasem długo pozostawione bez odpowiedniego leczenia mogą skutkować gorszym przebiegiem i rozwojem powikłań. Warto pamiętać także o tym, że wirusy HPV powodują nie tylko kłykciny kończyste, ale również inne schorzenia, w tym m.in. raka szyjki macicy. Dlatego konieczne jest objęcie chorego profesjonalną opieką lekarską, diagnostyka pod kątem chorób przenoszonych drogą płciową oraz szybkie wdrożenie skutecznego leczenia.