Czy można usunąć kamień nazębny domowymi sposobami?

Przyczyny powstawania kamienia nazębnego 

Kamień nazębny, czyli charakterystyczny białożółty twardy nalot powstaje przez mineralizację płytki nazębnej. Najczęściej do odkładania kamienia nazębnego dochodzi na wewnętrznych (językowych i podniebiennych) powierzchniach zębów blisko linii dziąseł, z doczyszczaniem których pacjenci mają największe problemy.  

Kamień nazębny najczęściej odkłada się w okolicach dolnych siekaczy.  

Płytka nazębna składa się między innymi z resztek pokarmowych, bakterii i z osłonki nabytej, czyli niewidocznej warstwy obecnej na zębach każdego z nas. Gdy płytka ta zaczyna się zbierać na zębach w większej ilości i nie jest regularnie usuwana, dochodzi do jej mineralizacji. Za proces ten odpowiedzialne są związki mineralne obecne w ślinie. Ich zawartość w ślinie zależy od uwarunkowań genetycznych oraz od ilości spożywanej twardej wody. 

Kamień nazębny może tworzyć się również u dzieci. Aby go usunąć, wykonuje się zabieg skalingu. 

Dlaczego ważne jest regularne usuwanie kamienia nazębnego? 

Kamień nazębny jest twardym nalotem mocno przylegającym do zębów. Co za tym idzie, ogranicza możliwość pełnej prawidłowej higieny przestrzeni nim pokrytych i przestrzeni międzyzębowych.  

Na powierzchniach pokrytych kamieniem nazębnym rozwija się próchnica, może dojść także do dolegliwości ze strony dziąseł. 

Ze względu na to, że kamień najczęściej lokalizuje się przy linii dziąseł, w miejscach tych dochodzi do ucisku, co połączone z brakiem odpowiedniej higieny prowadzi do stanów zapalnych dziąseł. Dziąsła stają się zaczerwienione, bolesne, mogą krwawić nawet przy niewielkim dotyku. W konsekwencji może to prowadzić do powstania kieszonek dziąsłowych i przyzębnych, co jest początkiem choroby struktur przyzębia: paradontozy. 

Sposoby na usunięcie kamienia nazębnego 

Najskuteczniejszym sposobem na usunięcie kamienia nazębnego jest wizyta w gabinecie stomatologicznym i wykonanie zabiegu higienizacji/skalingu. 

Co sami możemy zrobić w naszych domach, aby zapobiec powstawaniu kamienia i zmniejszyć szybkość jego odkładania na zębach? 

1. Szczotkuj zęby 2 x dziennie pastą z fluorem. Dzieci w okresie uzębienia mieszanego powinny szczotkować zęby ruchami okrężnymi, a dorośli powinni wykonywać ruchy wymiatające. 
2. Nitkuj zęby 2 x dziennie. 
3. Używaj irygatora. 
4. Po szczotkowaniu zębów płucz jamę ustną płynami z zawartością chlorheksydyny. W przypadku preparatów o stężeniu 0,1% producent zaleca ich stosowanie po rozcieńczeniu, przez maksymalnie 14 dni. Po tym czasie należy zrobić 14 dni przerwy ze względu na możliwość przebarwienia wypełnień kompozytowych. Natomiast roztwory diglukonianu chlorheksydyny o stężeniu 0,05% nie wymagają rozcieńczenia i mogą być stosowane w systemie ciągłym. 
5. Rozważ umieszczenie w kranach filtrów do zmiękczania wody. 
6. Regularnie i dokładnie czyść uzupełnienia protetyczne, zwłaszcza ruchome. Jeśli masz protezę wyjmowaną, zdejmuj ją na noc. 

Mity związane z domowymi sposobami na usuwanie kamienia nazębnego 

• Napar z szałwii. Szałwia ma naturalne zdolności antybakteryjne i przeciwzapalne, dlatego może łagodzić ewentualne stany zapalne dziąseł. Nie zmniejszy jednak ilości odkładanego kamienia nazębnego, a może nawet doprowadzić do przebarwień na zębach. 
• Soda oczyszczona i węgiel aktywny. Działanie tych substancji polega na ścieraniu cięższych do usunięcia osadów z powierzchownej warstwy szkliwa. Sporadycznie mogą pomóc w usunięciu ciężkich do eliminacji osadów, lecz ich regularne stosowanie może doprowadzić do ubytków szkliwa, a co za tym idzie do nadwrażliwości zębów. 
• Ocet jabłkowy. Przecieranie zębów octem jabłkowym może prowadzić do kwasowej erozji szkliwa, dlatego nie zaleca się jego stosowania bezpośrednio na zęby. Kwasy obecne w occie mogą ponadto podrażnić dziąsła. 

Po spożyciu octu jabłkowego odczekaj minimum 30 minut przed myciem zębów. 

Obawiam się, że skuteczne domowe sposoby na usunięcie kamienia nazębnego nie istnieją. Możemy natomiast postawić na profilaktykę i działać zapobiegawczo.  

Przeczytaj również:
Pasta do zębów dla dzieci – z fluorem czy bez?