Masaż Shiatsu – na czym polega akupunktura bezigłowa?
Shiatsu, czyli uciskowa terapia tkanek miękkich, to wywodząca się ze Wschodu jedna z terapii komplementarnych i medycyny alternatywnej, która czerpie z dorobku tradycyjnej medycyny chińskiej (TCM). Masaż Shiatsu nazywany jest również akupunkturą bezigłową, ponieważ w terapii tej dochodzi do mechanicznego ucisku opuszkami palców punktów akupunkturowych w celu wyrównania przepływu energii.
Zakłada się, iż pierwsze podwaliny teoretyczne pod medycynę chińską przywędrowały z Indii do Chin za sprawą mnicha Bodhidharma wraz z wprowadzaniem tam buddyzmu w V w. p.n.e. Doktryna ta zakładała dbałość o ciało na równi ze stroną duchową i niewypieranie cielesnych doznań na drodze do oświecenia. Z czasem rozpoczęto rozwijanie idei systemu meridianów i istnienia energii Qi w ludzkim ciele oraz wpływu terapii masażem na ciało. Praktyki te powędrowały dalej do Japonii, gdzie z powodu wieloletniej izolacji kulturowej wykształciły swoją własną charakterystykę. Sama nazwa Shiatsu ujrzała światło dzienne po raz pierwszy w roku 1919 wraz z wydaniem książki japońskiego autora Tempeki Tamai pod tytułem “Shiatsu-Ho”. Postanowił on zebrać i połączyć wiedzę starożytną z nowoczesnymi nurtami i ostatecznie zdefiniował techniki należące do praktyki Shiatsu. Kilka lat później współtworzył założenie pierwszego Związku Terapeutów Shiatsu.
Diagnostyka Shiatsu bazuje jedynie na dotyku, co odróżnia ją od akupunktury, w której przed terapią bada się puls i język pacjenta. Terapia jest mieszanką łagodnych manipulacji, stretchu i ucisków z użyciem palców, łokci, kolan czy stóp.
Rola i wskazania do masażu Shiatsu
Celem Shiatsu jest zrównoważenie, przywrócenie i podtrzymanie energii życiowej, jak również zapobieganie kumulowaniu się stresu w organizmie. Wskazania zdrowotne do terapii obejmują dolegliwości, takie jak:
- bóle głowy,
- migreny,
- sztywność karku,
- bóle pleców,
- problemy menstruacyjne,
- kaszel,
- astma,
- zapalenia zatok,
- zaburzenia trawienia,
- reumatyzm,
- bezsenność,
- nerwice,
- depresje,
- przemęczenie,
- osłabienie organizmu.
Shiatsu jako terapia holistyczna zwraca również uwagę na odpowiednią dietę, samopoczucie i zdrowy styl życia pacjentów.
Działanie masażu Shiatsu
Wyróżnia się dwa mechanizmy oddziaływania terapii Shiatsu na ludzki organizm. Pierwszy dotyczy wpływu na tkanki miękkie w ciele, w tym przede wszystkim na powięź i jej właściwości piezoelektryczne. Dzięki uciskom w odpowiednich punktach terapeuta przywraca fizjologiczne napięcie, elastyczność i nawodnienie tkanek. Z uwagi na fakt, iż powięź otacza wszystkie nasze mięśnie i narządy wewnętrzne, tworząc spójny siatkowaty płaszcz wzdłuż i wszerz całego ciała, uciskanie jej czy naciąganie w jednym obszarze będzie mieć wpływ na inne znacznie oddalone od miejsca stymulacji tkanki, co wykorzystuje się w tej terapii.
Drugim domniemanym mechanizmem jest praca z polem energetycznym człowieka. Podczas sesji terapeuta ma wchodzić w „tryb leczniczy”, by doszło do interakcji pomiędzy polem „dawcy” i „biorcy”, a efektem takiego skrzyżowania ma być głęboka transformacja. Działanie Shiatsu opiera się więc na wierze w uzdrawiającą moc relacji terapeutycznej. Fenomen ten zwie się Yuan i stanowi o jakości połączenia, jakie występuje pomiędzy terapeutą i pacjentem, ale także w relacjach nieformalnych między przyjaciółmi czy bliskimi. W medycynie akademickiej znany jest jako zmysł kliniczny, sprawiający, że niektórzy medycy, pomimo stosowania tych samych metod leczenia co pozostali, osiągają zauważalnie większą skuteczność. Z tej obserwacji wywodzi się jedna z nadrzędnych zasad Shiatsu: „To, co robisz jest ważne, ale nie tak ważne, jak sposób, w jaki to wykonujesz”.
Masaż Shiatsu a nauka
Ze względu na niedostatek obiektywnych badań klinicznych skuteczność terapii Shiatsu pozostaje pod znakiem zapytania. Wiadomo jednak, że na tę chwilę nie udało się badaczom udowodnić, by techniki Shiatsu wykazywały większą skuteczność w porównaniu do konwencjonalnych metod leczenia różnych jednostek chorobowych, ale mogą stanowić ich uzupełnienie i wchodzić w skład terapii integratywnej.
Data aktualizacji: 19.09.2022