Migrena a ból głowy. Jak rozpoznać różnicę?
Każdy z nas kiedyś doświadczył bólu głowy. Nie zawsze jest on chorobą samą w sobie, często to jedynie uciążliwy objaw, który może mieć różne przyczyny. Z bólem głowy nierozerwalnie związana jest między innymi migrena, która dotyka niemal 30% naszego społeczeństwa. Jak ją rozpoznać?
Rodzaje bólu głowy
Skuteczna walka z bólem zaczyna się od prawidłowego rozpoznania. Zgodnie z klasyfikacją opracowaną przez Międzynarodowe Towarzystwo Bólów Głowy (International Headache Society) możemy je podzielić na:
- pierwotne, w których ból sam w sobie jest traktowany jako stan chorobowy, np. migrena;
- wtórne, czyli występujące jako objaw innego zaburzenia lub urazu, np. guza mózgu.
Każdy ból głowy trwający przewlekle, tj. dłużej niż 15 dni w miesiącu przez kilka miesięcy, skonsultuj z lekarzem.
Migrena – co to jest?
Migrena jest drugą co do częstości występowania przyczyną bólu głowy. Dotyka 3 razy częściej kobiet niż mężczyzn. Trwa od kilku do nawet 72 godzin, przeciętnie około doby. Przyczyny jej występowania nie są do końca znane. Najprawdopodobniej jest to kombinacja zmian naczyniowych, predyspozycji genetycznych oraz zwiększonej wrażliwości mózgu na bodźce. Migrena to nawracające, ostre, silne i uniemożliwiające funkcjonowanie napady bólu głowy. Często są one jednostronne, pulsujące, z towarzyszącymi zaburzeniami czuciowymi, takimi jak nadwrażliwość na światło, dźwięk i zapach. Pojawiają się najczęściej u osób w okresie dojrzewania. Zdarzają się przypadki, że po tym okresie ataki ustają.
Migrena – objawy
To, co odróżnia migrenę od „zwykłego” bólu głowy to zwiększona wrażliwość na światło, dźwięk i różne zapachy. W jej przebiegu występują mdłości, zawroty głowy, zaburzenia nastroju i niekiedy zaburzenia widzenia. U niektórych osób przed wystąpieniem ataku migreny pojawia się charakterystyczna aura, która jest wynikiem skurczu naczyń krwionośnych. Aurą nazywamy całkowicie odwracalne zaburzenie wzroku (migoczący obraz) lub mrowienie rąk wędrujące do ramienia i twarzy. Trwa to od 5 minut do godziny, po czym dochodzi do napadu migrenowego. Zdecydowana większość ataków przebiega bez aury, jednakże zaburzenia widzenia mogą być obecne w czasie trwania napadu.
Jak zdiagnozować migrenę?
Migrenę powinien ostatecznie zdiagnozować lekarz. Jeśli zauważysz u siebie powtarzające się, okresowe bóle głowy, załóż dziennik i notuj, kiedy i jak długo występuje ból, gdzie jest umiejscowiony i czy związany jest z jakimiś czynnikami, np. z cyklem menstruacyjnym. Takie notatki zdecydowanie ułatwią postawienie trafnej diagnozy.
Możesz podejrzewać u siebie migrenę, jeśli:
- ataki występują okresowo, trwają do 72 godzin i nie są związane z żadnymi chorobami;
- ból jest powiązany z cyklem menstruacyjnym (między 2. a 3. dniem cyklu);
- przed wystąpieniem napadu występuje u Ciebie aura;
- jest to jednostronny, pulsujący ból, który nasila się podczas wykonywania jakichkolwiek codziennych czynności;
- obserwujesz min. 4 ataki bólowe;
- nie ma żadnej przyczyny „zewnętrznej”, która mogłaby spowodować ból;
- cierpisz na depresję.
Ból trwający powyżej 72 godzin to stan groźny dla zdrowia. Zazwyczaj przebiega z uporczywymi wymiotami, utratą elektrolitów i odwodnieniem. Taki ból koniecznie skonsultuj z lekarzem.
Leczenie migreny – medycyna konwencjonalna
Poza standardowymi lekami przeciwbólowymi dostępnymi w aptekach bez recepty, istnieją leki o działaniu typowo przeciwmigrenowym. Przerywają ból, ale usuwają też inne objawy takie jak nudności czy światłowstręt. Jeden z nich – almotryptan – dostępny jest bez recepty.
Jeśli w czasie ataku pojawia się u Ciebie silny lęk, możesz zastosować również leki uspokajające.
Zioła na migrenę
Jeśli nie chcesz przyjmować tradycyjnych preparatów, możesz wykorzystać niektóre zioła.
Wrotycz (złocień) maruna, lepiężnik lekarski i kolendra siewna zmniejszają częstość oraz skracają czas napadów migreny. Wrotycza powinny jednak unikać osoby przyjmujące preparaty zmniejszające krzepliwość krwi. Kolendra może powodować reakcje fotouczuleniowe, zatem po zażyciu najlepiej unikać słońca. Nie przygotowuj przetworów leczniczych z lepiężnika lekarskiego, ponieważ zawiera on dużo toksycznych dla wątroby związków. Tutaj jedynym wyjściem jest zakupienie gotowych suplementów, z których usunięto niepożądane substancje już na etapie produkcji.
Migrena w ciąży
Jeśli jesteś w ciąży, musisz zrezygnować ze stosowania większości leków przeciwmigrenowych (konwencjonalnych i ziołowych). Jedyne substancje, jakie możesz bezpiecznie przyjmować to paracetamol lub ibuprofen (od drugiego trymestru). W wypadku bólu najlepiej skontaktować się z lekarzem prowadzącym ciążę i z nim omówić metody leczenia.
Przeczytaj również:
Almotryptan. Leczenie migreny bez recepty?
- D’Andrea G., Cevoli S., Cologno D., Herbal therapy in migraine, Neurol Sci, 2014;35(SUPPL. 1):S135-40.
- Kadian R., Kumar A., Headache, migraine basilar, StatPearls, 2018.
- Karakurum Göksel B., The use of complementary and alternative medicine in patients with migraine. Noropsikiyatr Ars [Internet]. 2013;50(SUPPL.1):41-6.
- Kumar K.H., Elavarasi P., Definition of pain and classification of pain disorders. Jurnal of Advanced Clinical & Research Insights [Internet]. 2016;3:87-90.
- Pothmann R., Danesch U., Migraine prevention in children and adolescents: Results of an open study with a special butterbur root extract. Headache, 2005;45(3):196-203.
- Rutter P., Opieka farmaceutyczna – objawy, rozpoznanie i leczenie, Wyd. Urban &Partner, Wrocław 2004.
