Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Kalendarz adwentowy
X - Herbapol Syrop sosnowy
X - Nutricia Bebilon + Mustela
X - Humavit Colostrum
X - Aurovitas ApoD3
X - Pomysł na prezent 3
X - Baby Week 9
X - Inhalatory
X - Unia Unituss
23

Nudności i wymioty – jakie mogą być ich przyczyny?

Słuchaj artykułu

Nudności i wymioty to objawy stosunkowo częste, jednak bardzo niespecyficzne. Mogą wystąpić w przebiegu szeregu stanów chorobowych, od łagodnych po ciężkie, zagrażające życiu, a także w wyniku zatruć czy stosowania niektórych leków. Oto krótki opis mechanizmu ich powstawania oraz możliwych przyczyn. 

Nudności i wymioty – jakie mogą być ich przyczyny?

Nudności i wymioty – mechanizm powstawania 

Nudności to nieprzyjemna, choć niebolesna dolegliwość, polegająca na odczuwaniu potrzeby zwymiotowania. W ich trakcie dochodzi do ruchów antyperystaltycznych przewodu pokarmowego, jednak nie następuje wyrzut treści pokarmowej. Mogą, lecz nie muszą poprzedzać wymiotów.  

Wymioty polegają na wyrzuceniu treści żołądkowej przez usta, przy jednoczasowym zamknięciu głośni i chwilowym zatrzymaniu wdechu. Przemieszczenie treści żołądka następuje wskutek ruchów antyperystaltycznych żołądka, jelit i przełyku (odwrotnych do prawidłowych ruchów perystaltycznych przewodu pokarmowego przemieszczających treść w kierunku odcinków dystalnych). Do gwałtownego wyrzutu treści dochodzi na skutek silnego, nagłego skurczu mięśni brzucha, który prowadzi do znacznego wzrostu ciśnienia w żołądku i wypchnięcia jego zawartości. 


Produkty na wymioty i nudności
Ciesz się darmową dostawą przy zakupie wybranych produktów!

Wymioty występują na drodze odruchu, którego ośrodek znajduje się w części ośrodkowego układu nerwowego, nazywanej opuszką rdzenia. Do aktywacji odruchu dochodzi poprzez pobudzenie receptorów znajdujących się w przewodzie pokarmowym i uchu wewnętrznym lub strefy chemoreceptorowej zlokalizowanej w dnie komory IV w obrębie mózgowia. 

Zarówno nudnościom, jak i wymiotom często towarzyszą objawy wynikające z pobudzenia przywspółczulnej części autonomicznego układu nerwowego. Należą do nich: 

  • wzmożona potliwość
  • bladość, 
  • intensywne ślinienie, 
  • obniżenie ciśnienia tętniczego, 
  • zmniejszenie częstości akcji serca. 

Wymioty – podział i przyczyny 

Wymioty ze względu na czas trwania dzieli się na dwie grupy: 

  • wymioty ostre – trwające zwykle od 1 do 2 dni, 
  • wymioty przewlekłe – trwające dłużej niż 7 dni. 

Czas trwania wymiotów może wskazywać na ich potencjalne przyczyny. Wymioty ostre zwykle występują w przebiegu infekcji, zatruć czy jako działania niepożądane leków. Wymioty przewlekłe wskazują na obecność schorzenia przewlekłego. 

Do stanów, w których wstępują wymioty, należą: 

  • zatrucia egzogennymi substancjami toksycznymi, np. alkoholem etylowym; 
  • zatrucia toksynami endogennymi, np. toksynami mocznicowymi, w przebiegu niewydolności nerek; 
  • stosowanie niektórych leków, najczęściej chemioterapeutyków przeciwnowotworowych; 
  • choroby ośrodkowego układu nerwowego, np. migrena, zaburzenia naczyniowe czy guzy; 
  • choroby psychiczne – od anemii i bulimii po depresję; 
  • choroby przewodu pokarmowego – od ostrych zatruć i nieżytów o etologii wirusowej czy bakteryjnej, poprzez nietolerancje pokarmowe, nieswoiste zapalenia jelit, zespół jelita drażliwego, po guzy, niedrożności, zapalenie wyrostka robaczkowego czy niedokrwienie jelit, stanowiące ciężkie, zagrażające życiu schorzenia; 
  • choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych – kamica i jej powikłania; 
  • choroby wątroby – przez zapalenia wirusowe i niewirusowe, ostre i przewlekłe uszkodzenia, marskość, po niewydolność narządu
  • choroby trzustki
  • choroby nerek – od ostrego odmiedniczkowego zapalenia, kamicy, po ich niewydolność; 
  • choroby trzustki – ostre i przewlekłe zapalenie, guzy; 
  • zaburzenia błędnikowe, takie jak choroba lokomocyjna, zapalenia czy choroba Meniere’a; 
  • cukrzyca i jej ostre powikłania; 
  • zaburzenia hormonalne; 
  • ciąża; 
  • reakcje na silne bodźce zapachowe, wzrokowe lub smakowe; 
  • inne. 

Nudności i wymioty – diagnostyka i leczenie 

W przebiegu wymiotów, również ostrych, trwających krótko, łatwo dochodzi do rozwoju odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych, a te z kolei mogą pociągnąć za sobą dalsze powikłania. Dlatego podstawą postępowania terapeutycznego jest nawadnianie chorego oraz uzupełnianie utraconych elektrolitów. W warunkach domowych przy niewielkim odwodnieniu, np. w przebiegu ostrego nieżytu żołądkowo-jelitowego, stosuje się nawadnianie doustne specjalnie do tego przeznaczonymi roztworami, w cięższych przypadkach – dożylne w warunkach szpitalnych. 

Drugim krokiem jest poszukiwanie przyczyny wymiotów i zastosowanie leczenia przyczynowego, np. leczenie cukrzycowej kwasicy ketonowej czy zabieg operacyjny w niedrożności mechanicznej jelit. Jeżeli objawy są uciążliwe, stosuje się leczenie przeciwwymiotne. 

Przeczytaj również:
Mdłości po jedzeniu – jakie mogą być ich przyczyny?


Źródła
Zwiń
Rozwiń

Źródła

  1. Krzakowski M., Sacha T., Krzemieniecki K. „Nudności i wymioty” w Interna Szczeklika- Mały podręcznik 2019/2020, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków 2019 
  2. Konturek S.J. „Wymioty” w Konturek Fizjologia Człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny. Pod red. Stanisław J. Konturek, wydanie II, wyd. ELSEVIER Urban & Partner Wrocław 2013. 
  1. 23 sierpnia 2021, 21:18
    Magda

    Dzień dobry mam pytanie mam nudności i wymioty co to może być

    1. 24 sierpnia 2021, 08:30
      Anna Szydłowska
      Anna Szydłowska

      Dzień dobry. To niestety mało informacji, by móc sugerować konkretne wskazówki. Nudności i wymioty to objawy stosunkowo częste, jednak bardzo niespecyficzne. Mogą wystąpić w przebiegu szeregu stanów chorobowych. Istotny też jest czas ich trwania i okoliczności, w których się pojawiają. Podstawą postępowania terapeutycznego jest nawadnianie i uzupełnianie utraconych elektrolitów. Najlepiej objawy skonsultować z lekarzem, by znaleźć przyczynę wymiotów.

  2. 30 września 2022, 11:24
    Mariola

    Dzien Dobry!
    Od roku wymiotuje co pare dni, czasem jak jestem glodna to wymiotuje, czasem cos zjem co mi nie sluzy i wymiotuje. Jestem 9 miesiecy po operacji tarczycy (choroba Gravesa- Basedowa), ale wymioty pojawily sie juz przed operacja. Pojawia sie u mnie rowniez czesto zgaga. Lekarze zawsze zbywaja mnie i mowia, ze to przez chorobe tarczycy. Nawet jesli to ‘tylko’ tarczyca chcialabym pozbyc sie tych objawow. Rowniez czuje silne nudnosci po kileiszku wina albo jednym piwie i wymiotuje w takich sytuacjach, wypijajac jeden lub dwa drinki bedac prawie trzezwa. Czy naprawde musze z tym zyc i zwiniac to na tarczyce? Czy da sie to jakos uregulowac i zyc normalnie, bez stresu ze cos zjem i to zwroce. Rowniez jak wymiotuje jest to bardzo nagle, czesto nie poprzedzone nawet nudnosciami, co jest uciazliwe w pracy czy w domu, kiedy musze biec do lazienki modlac sie po drodze, zeby nie ulalo sie nic w trakcie.
    Pozdrawiam i za brak polskich znakow przepraszam, mam niemiecka klawiature.

    1. 3 października 2022, 09:21
      mgr farm. Marta Junowicz
      mgr farm. Marta Junowicz

      Dzień dobry, opisywane przez Panią objawy – ich charakter i przede wszystkim czas trwania z pewnością wymagają uwagi i diagnostyki. Powinna Pani możliwie najszybciej umówić się na wizytę do gastrologa, zapewne będzie także konieczne wykonanie gastroskopii. Niewykluczone, że czeka Panią konsultacja u laryngologa i neurologa. Przewlekłe wymioty są uciążliwe i wyniszczające dla organizmu, dlatego należy poszukać ich przyczyny. Będzie można wówczas wdrożyć leczenie przyczynowe, a nie tylko objawowe.

  3. 5 listopada 2022, 19:10
    Maria

    Dzień dobry mój tato od 3 tygodni leży w szpitalu podejrzenie gruźlicę. Oprucz tego ma cukrzycę typ 1. Od 2 dni wymiotuję że sił nie ma z łyżka wstać. Tabletek po 30dostaje dzienni. Czyte wymioty są normalne i co można z tym zrobic

    1. 8 listopada 2022, 08:46
      mgr farm. Marta Junowicz
      mgr farm. Marta Junowicz

      Dzień dobry. Ponieważ Pani tata przyjmuje dużą ilość leków, to wymioty mogą być działaniem niepożądanym któregoś z nich. Mogło się również zdarzyć tak, że poza istniejącymi schorzeniami Pani tata zaraził się w szpitalu np. rotawirusem i stąd ten objaw. Odnalezieniem przyczyny powinien się zająć lekarz prowadzący. Podstawą postępowania jest niedopuszczenie do odwodnienia, co w warunkach szpitalnych nie jest skomplikowane – wystarczy podłączyć kroplówkę. Pani ze swojej strony powinna czuwać nad stanem taty, monitorować, czy nastąpiła poprawa, pytać lekarzy, jaka jest prawdopodobna przyczyna wymiotów oraz jakie w związku z tym będą podejmowane kroki.

  4. 16 listopada 2023, 10:02
    wojtek

    dla laika super info

Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę