Suchy zębodół – jakie są jego objawy?

Suchy zębodół – objawy 

Suchy zębodół to powikłanie po ekstrakcji zębów. Występuje zwykle po usunięciu zęba z żuchwy, najczęściej jednak rozwija się po ekstrakcji „zęba mądrości”, czyli ósemki – ósmego zęba w łuku. Suchy zębodół to choroba o podłożu zapalnym objawiająca się pulsującym bólem o dużym nasileniu promieniującym w okolicę małżowiny usznej i oczodołu. Pojawia się on zwykle między 3 a 5 dobą po ekstrakcji. Niejednokrotnie dodatkowymi powikłaniami, które mu towarzyszą, są szczękościsk oraz halitoza, czyli nieprzyjemny zapach z ust. 

Czy suchy zębodół sam się zagoi? 

Rana poekstrakcyjna ma tendencje do samogojenia, ale w przypadku powstania suchego zębodołu proces ten jest utrudniony. Przy wystąpieniu suchego zębodołu nierzadko potrzebna jest interwencja stomatologiczna w celu zmniejszenia bólu, który jest jego bezpośrednim objawem, i zaopatrzenia rany. 

Suchodół zębowy – jak powstaje? 

Schorzenie to powstaje w dwóch podstawowych mechanizmach: 

• w wyniku aktywności czynników przeciwkrzepliwych (fibronolitycznych), prowadzącej do częściowego bądź całkowitego rozpuszczenia skrzepu pokrywającego lożę po usuniętym zębie i odkrycia zębodołu 
• lub w wyniku mechanicznego usunięcia prawidłowego skrzepu. 

Skrzep w procesie gojenia spełnia funkcję „plastra opatrunkowego”, chroniąc pusty zębodół do czasu wytworzenia się w nim tkanki uzupełniającej ubytek.

Jak już wspomniano, poekstrakcyjne zapalenie zębodołu powstaje na skutek nieprawidłowości procesu powstawaniu skrzepu w zębodole lub w wyniku jego usunięcia. W pierwszym przypadku głównymi przyczynami uniemożliwiającymi powstawanie skrzepu są bakterie, które dostały się do zębodołu po usunięciu zęba. W drugim przypadku powstający skrzep zostaje nieumyślnie wypłukany przez pacjenta z zębodołu po ekstrakcji. 

Należy pamiętać, że zbyt szybkie picie napojów, jedzenie i płukanie jamy ustnej po ekstracji może powodować wypłukanie skrzepu z zębodołu i powstanie poekstrakcyjnego zapalenia zębodołu. 

Suchodół zęba – czynniki ryzyka 

Do głównych czynników ryzyka wystąpienia suchego zębodołu należą: 

• przyjmowanie doustnych środków antykoncepcyjnych, 
• palenie tytoniu, 
• zatrzymany ząb mądrości, 
• wrzodziejące zapalenie dziąseł, 
• zaburzenia immunologiczne, 
• niewłaściwa higiena jamy istnej, 
• wiek powyżej 40. roku życia. 

Suchy zębodół – leczenie 

Zwykle proces ziarninowania i regeneracji kości zębodołu trwa od 7 do 10 dni i może mu towarzyszyć silny ból. W niektórych przypadkach do całkowitego wygojenia może upłynąć nawet miesiąc. Dlatego do głównych metod leczenia zalicza się stosowanie leków o działaniu przeciwbólowym. Przy pierwszych objawach można zastosować paracetamol lub ibuprofen. Jeżeli nie przyniosą one pożądanego efektu, należy zastosować diklofenak, ketoprofen albo naproxen, które wykazują silniejsze działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. W trudnych przypadkach nieuniknione jest zastosowanie leków opioidowych takich jak tramadol albo kodeina.  

Suchy zębodół a szwy 

W niektórych przypadkach wskazane jest zaopatrzenie rany szwami, co w konsekwencji może zmniejszać ryzyko powikłań poekstrakcyjnych. 

Suchy zębodół – domowe leczenie 

Stosowanie domowych sposobów, takich jak np. płukanki z szałwii, jest zdecydowanie niewskazane. 

Ekstrakcja zęba, a w szczególności zęba mądrości jest zabiegiem mocno ingerującym w ciągłość tkanek. Wiąże się ona także z możliwymi powikłaniami, do których zalicza się suchy zębodół, czyli poekstrakcyjne zapalenie zębodołu. Może on powstać po ekstrakcji, w której trakcie do zębodołu dostały się bakterie, uniemożliwiając w ten sposób wytworzenie skrzepu. Skrzep mógł też zostać nieumyślnie wypłukany przez pacjenta. W obu przypadkach należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem stomatologiem w celu wdrożenia odpowiedniego leczenia minimalizującego nieprzyjemne doznania i zapewniającego gojenie ubytku. 

Źródła: 

• T. Kaczmarek, Poekstrakcyjne zapalenie zębodołu, Medycyna Praktyczna Stomatologia, 2012. 
• Balicz, Faruga, Bogacz, Wilczewska, Wójcik, Wrzoł, Morawiec, Najczęstsze miejscowe powikłania po ekstrakcji zębów-przyczyny, diagnostyka, postępowanie wg nowych schematów. Przykłady kliniczne, Twój Przegląd Stomatologiczny. 
• Szubert, Jankowski, Krajecki, Wika, Sokalski, Analiza czynników predysponujących do powikłań po chirurgicznym usunięciu zębów mądrości w żuchwie,  Dental Forum, 2015 str. 45-50.