Wzdęcia. Jak sobie z nimi radzić?

Czym są wzdęcia?

Wzdęcia to przypadłość, w której w jelitach zbiera się nadmierna ilość gazów. Chory skarży się wtedy na nieprzyjemne uczucie wypełnienia jelit. Co ciekawe, nie zawsze wiąże się to ze zwiększeniem obwodu brzucha.

Chyba każdy doświadczył kiedyś tego objawu. Okazjonalnie występujące nadmierne nagromadzenie gazów to zazwyczaj niewielki problem. Przyczyn i porady u specjalisty trzeba szukać, gdy pojawiają się zbyt często. Na nawracające wzdęcia cierpi nawet 30% społeczeństwa. Dolegliwość ta nasila się w szczególności zaraz po posiłkach. Częściej dotyka kobiet niż mężczyzn.

Wzdęcia – przyczyny

Obecność gazów w jelitach to rzecz naturalna. Część z nich pochodzi z powietrza połykanego podczas jedzenia i mówienia. Są to głównie azot i tlen. Reszta pochodzi z fermentacji pokarmów w jelitach, w której biorą udział bakterie. Tutaj produktami mogą być dwutlenek węgla, metan, wodór czy też mający charakterystyczny zapach siarkowodór i inne związki siarki.

Skład gazów w jelitach może się różnić w zależności od spożywanych posiłków, składu flory jelitowej i szybkości pasażu jelitowego. W normalnej sytuacji w jelitach znajduje się łącznie około 200 ml gazów.

Czasem jednak ta objętość znacznie się zwiększa, a przyczyn może być kilka:

• zwiększone połykanie powietrza, np. podczas żucia gumy,
• spożywanie tzw. gazotwórczych pokarmów, np. strączków, kapusty, serów pleśniowych,
• picie napojów gazowanych,
• niedrożność jelit i związane z tym kłopoty z oddawaniem gazów,
• zwolnienie pasażu jelitowego, wywołane np. lekami lub przebytą operacją w obrębie jamy brzusznej,
• przerost mikroflory bakteryjnej jelita cienkiego i związana z tym nadmierna fermentacja pokarmów,
• zaburzenia trawienia i wchłaniania w jelicie cienkim,
• zaburzenia trawienia wywołane chorobami wątroby, trzustki, dróg żółciowych lub jelita grubego.

Wzdęcia – objawy

Oprócz uczucia pełności w jelitach, wzdęcia dają też kilka innych objawów.

Charakterystyczne jest uczucie tzw. przelewania się w brzuchu i rozpierania. Dolegliwości tej towarzyszy też częste oddawanie gazów i odbijanie, a także napadowe skurcze jelit. Zwiększenie ciśnienia w jamie brzusznej może też wywoływać zgagę.

Profilaktyka wzdęć

Wzdęcia na ogół nie są groźne. O ile nie występują równolegle niepokojące objawy (np. osłabienie, gorączka, nagły spadek masy ciała, brak łaknienia), możesz poradzić sobie z nimi samodzielnie. Dlatego warto wprowadzić w życie kilka zasad, które pomogą nam w walce z krępującym problemem.

Unikaj:

• jedzenia w pośpiechu,
• rozmawiania podczas jedzenia,
• stresu,
• tzw. pokarmów wzdymających,
• picia napojów gazowanych.

Wprowadź:

• regularne ćwiczenia – nawet półgodzinny spacer może poprawić funkcjonowanie układu pokarmowego,
• regularne jedzenie pięciu mniejszych posiłków dziennie – mniejsze porcje to mniej pokarmu zalegającego w jelitach,
• dietę bezlaktozową na okres dwóch tygodni – poprawa samopoczucia może sugerować nietolerancję laktozy,
• produkty nieprzetworzone i lekkostrawne.

Należy podkreślić, że reakcja organizmu na różne pokarmy to kwestia indywidualna. Nie każdy z wyżej wymienionych produktów będzie powodował wzdęcia. Każdy powinien obserwować swój organizm, aby wiedzieć najlepiej, które produkty mu nie służą.

Co na wzdęcia?

W walce ze wzdęciami możemy pomóc sobie produktami aptecznymi, dostępnymi bez recepty. Najpopularniejsze są preparaty z simetikonem i dimetikonem. Powodują one pękanie pęcherzyków gazów, dzięki czemu łatwiej jest je wydalić. Związki te nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego i mogą być stosowane nawet u dzieci.

Z preparatów ziołowych warto sięgnąć po herbatę z kopru włoskiego. Działa ona wiatropędnie i rozkurczowo, a więc pomoże też w walce z bólem towarzyszącym wzdęciom.

Wzdęcia w ciąży

W okresie ciąży następują zmiany w procesie trawienia, które są spowodowane zmianami hormonalnymi. Często powodują one dokuczliwe wzdęcia. Gromadzące się w jelitach gazy sprawiają, ze brzuch staje się twardy, pojawia się ból, który może promieniować w okolicę pleców. Czasem pojawiają się nudności, wymioty czy zgaga.

Jeśli dolegliwości są długotrwałe i nie ustępują, skonsultuj się ze swoim ginekologiem.

W trakcie ciąży ogranicz tłuste potrawy, jedz powoli, aby ograniczyć połykanie powietrza. Postaw na delikatną aktywność fizyczną, np. spacer czy pływanie, które pomogą przemieścić gazy w kierunku odbytnicy.
Na wzdęcia możesz zastosować leki z symetykonem lub dimetykonem, który rozbija pęcherzyki gazów w jelitach. Jest to bezpieczny środek, ponieważ nie wchłania się do krwi. Unikaj stosowania ziół i mieszanek ziołowych na wzdęcia, gdyż mogą zawierać substancje przeciwwskazane do stosowania w okresie ciąży.