Anyż. Łagodzi objawy przeziębienia i pobudza laktację
Anyż to roślina o charakterystycznym smaku i kształcie. Gwiazdki anyżu to jedna z przypraw, które często pojawiają się w świątecznej kuchni. Okazuje się jednak, że z właściwości anyżu możemy skorzystać również w medycynie. Co warto o nim wiedzieć?
Anyż – co to za roślina?
Anyż (inaczej biedrzeniec anyż) jest gatunkiem z rodziny selerowatych. Roślina ta prawdopodobnie pochodzi ze wschodnich rejonów Morza Śródziemnego. Ma białe kwiaty i zielone lub żółte nasiona. Owoce anyżu zbierane są w sierpniu oraz we wrześniu. Są one cennym surowcem, który zawiera olejki eteryczne. Jego właściwości wykorzystujemy w aromaterapii i pobudzaniu laktacji u kobiet karmiących piersią.
Jednym z rodzajów tej rośliny jest anyż gwiazdkowy, czyli badian właściwy. Jego owoce w kształcie gwiazdy są dobrze znane i stosowane jako przyprawa w kuchni.
Zarówno biedrzeniec anyż, jak i badian właściwy zawierają anetol (odpowiedzialny za słodki aromat anyżu) o właściwościach wykrztuśnych i rozkurczających.
Z nasion anyżu pozyskuje się olejek eteryczny. Jego głównym składnikiem jest trans-anetol, który odpowiada za jego właściwości lecznicze. Działa on przede wszystkim antybakteryjnie i przeciwzapalnie (zmniejszając aktywację cytokin prozapalnych). Naukowcy badają również jego właściwości przeciwdrgawkowe.
Anyż – właściwości
Od lat naukowcy badają właściwości lecznicze anyżu, w szczególności jego działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Związki fenolowe obecne w nasionach anyżu okazały się skuteczne w walce z bakteriami: Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes, Escherchia coli i Klebsiella pneumoniae, a także drożdżakami i dermatofitami. Przy oporności wielu bakterii na antybiotyki anyż może okazać się źródłem nowych substancji przeciwbakteryjnych.
Produkty zawierające anyż stosujemy także przy przeziębieniu. Anyżowy olejek eteryczny łagodzi kaszel i katar, a pastylki do ssania z tym surowcem pomagają w stanach zapalnych gardła.
Anyż badany jest także pod kątem działania miorelaksacyjnego (rozluźniającego) na mięśnie układu oddechowego. Jednak ze względu na brak jednoznacznych dowodów roślina ta nie może zastąpić leczenia u pacjentów cierpiących na choroby układu oddechowego.
Anyż pobudza też wydzielanie soków trawiennych, dlatego znajdziemy go wraz z wyciągami z innych roślin, np. kopru czy karczocha, w preparatach poprawiających trawienie.
Według badań anyż wraz z wyciągiem z kopru włoskiego oraz mięty pieprzowej prawdopodobnie łagodzą nudności u pacjentów onkologicznych. Pacjenci, którzy przyjmowali wyciąg z tych roślin, odczuwali ulgę w dolegliwościach. Chociaż nie można jeszcze jednoznacznie określić skuteczności tej terapii w leczeniu nudności, wyniki są bardzo obiecujące.
Anyż wpływa również korzystnie na poziom glikemii u pacjentów chorujących na cukrzycę typu 2. Podczas badań naukowcy podali pacjentom sproszkowane nasiona anyżu i kolendry, a następnie zmierzyli im poziom glukozy. Okazało się, że jej stężenie spadło, podobnie jak poziom cholesterolu i trójglicerydów. Właściwości obniżające poziom glukozy we krwi przypisuje się występującym w anyżu związkom takim jak: kwas kawowy, kamfora, eugenol czy mannitol.
Anyż a karmienie piersią
Zawarty w anyżu anetol jest fitoestrogenem. Z tego względu anyż uznawany jest za galaktogog. Galaktogogami nazywamy substancje, które pobudzają laktację u kobiet karmiących piersią. Anyż występuje w niektórych mieszankach na pobudzenie laktacji, ale jego działanie wciąż pozostaje niepotwierdzone. W związku z tym przy problemach z karmieniem piersią warto również skonsultować się z doradcą laktacyjnym.
- https://www.aptekarzpolski.pl/wiedza/03-2012-badian/
- Fard M.A., Shojaii A., Review of Pharmacological Properties and Chemical Constituents of Pimpinella anisum, 2012.
- Aslandogdu Z., Ozkoral A., Özalkaya E., Effect of a galactagogue herbal tea on breast milk production and prolactin secretion by mothers of preterm babies, 2018.