Wahania nastroju. Jak sobie z nimi radzić? 

Co to znaczy mieć wahania nastroju? 

Nastrój to w dużym uproszczeniu stan psychiczny, który utrzymuje się przez pewien (zwykle) dłuższy czas. Występują w nim negatywne lub pozytywne przeżycia emocjonalne o umiarkowanej intensywności.  

Czym różni się nastrój od emocji?

Wahania nastroju, jak sama nazwa wskazuje, to pewne zmiany zachodzące w obrębie naszego stanu emocjonalnego. Chociaż rozłożone w czasie i subtelne zmiany są zjawiskiem w zupełności normalnym, a niekiedy nawet pożądanym, to jednak częste i intensywne huśtawki nastroju mogą wskazywać na stan chorobowy wymagający specjalistycznej interwencji.  

Co powoduje wahania nastroju? 

Wahania nastroju mogą być wywołane przez różne czynniki o podłożu biologicznym lub psychologicznym. Mogą one być objawem poważnych chorób i zaburzeń psychosomatycznych lub być spowodowane doświadczaniem kryzysu psychicznego.  

Do najczęstszych przyczyn wahań nastroju zaliczamy: 

• zaburzenia psychiczne, dla których charakterystyczna jest niestabilność nastroju, np. choroba afektywna dwubiegunowa; 
• zaburzenie osobowości z pogranicza (borderline); 
• choroby i stany związane z zaburzoną równowagą hormonalną w organizmie, np. niedoczynność tarczycy, menopauza, dojrzewanie; 
• choroba Alzheimera; 
• ADHD; 
• padaczka; 
• zmiany w obrębie mózgu, np. w wyniku urazu lub zmian nowotworowych; 
• kryzys psychiczny, wpływ silnego stresu, doświadczenia traumatyczne; 
• przemęczenie organizmu, bezsenność, niezdrowy tryb życia (zła dieta, brak ruchu); 
• przyjmowanie niektórych leków. 

Czy wahania nastroju to depresja? 

Wahania nastroju są powiązane z występowaniem depresji oraz innych zaburzeń. Stanowią jeden z głównych objawów tych stanów, jednak nie są to pojęcia tożsame. W przypadku depresji występuje jeszcze szereg innych objawów wskazujących na dane zaburzenie. Wahania nastroju występują nie tylko w przebiegu depresji, są obecne w obrazie klinicznym wielu innych schorzeń. Mogą także pojawić się jako wynik traumy czy silnego stresu.  

Jak rozpoznać wahania nastroju? 

Wahania nastroju rozpoznasz poprzez wnikliwą obserwację własnych emocji, przekonań i zachowań na przestrzeni czasu. W tym celu możesz założyć tzw. dzienniczek emocji, w którym na bieżąco będziesz odnotowywać własne samopoczucie i myśli. Dzięki temu łatwiej zauważysz zmiany zachodzące w Twojej psychice, sposobie postrzegania rzeczywistości i odczuwania emocji.

Wszelkie odstępstwa od normy, np. większa płaczliwość, podatność na krytykę, skłonność do reagowania agresją, to znak ostrzegawczy skłaniający do wizyty u specjalisty. Nie bagatelizuj też sygnałów płynących z otoczenia. Jeśli ktoś mówi Ci, że zachowujesz się inaczej niż dotychczas, być może ma rację. 

Jak radzić sobie z wahaniami nastroju? 

Jest to w dużej mierze uzależnione od przyczyny wahań nastroju. Jeśli są to schorzenia natury psychicznej lub somatycznej, konieczna jest diagnoza specjalisty i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Jeśli są one wynikiem np. przewlekłego stresu, spróbuj wypracować prawidłowe nawyki.  

Co możesz zrobić?  

• Zadbaj o odpoczynek i sen.  
• Wprowadź zdrową dietę i pamiętaj o piciu wody. 
• Uprawiaj ulubiony sport. 
• Praktykuj techniki relaksacyjne. 
• Spisuj własne myśli w dzienniku. 
• Rozmawiaj z bliskimi i zaufanymi osobami.

Przeczytaj również:
Dystres. Jakie skutki może mieć długotrwały stres?