Proteza szkieletowa. Wady i zalety
Protezy szkieletowe są od wielu lat z sukcesem stosowane jako jedno z podstawowych rozwiązań uzupełniania licznych braków zębowych. Można stosować je również w przypadku braku kilku zębów. Poznaj wady i zalety protezy szkieletowej.
Proteza szkieletowa – co to jest?
Jest to proteza składająca się z podbudowy metalowej oraz akrylu, przenosząca siły żucia poprzez ozębną i kość. Jest to bardziej naturalny proces niż ten poprzez protezę akrylową, która ,,osiada’’ na błonie śluzowej i wyrostku zębodołowym.
Rodzaje protez szkieletowych:
- standardowe z dużymi lub małymi łącznikami,
- szynoprotezy,
- nakładkowe wykonywane np. na elementach kładkowych umieszczanych na zębach własnych,
- nakładkowe na koronach teleskopowych.
Wskazaniami do wykonania protez szkieletowych są:
- braki zębów bocznych, rozległe, międzyzębowe i mieszane,
- choroby dziąseł i całego aparatu zawieszeniowego zęba oraz kości,
- chęć utrwalenia efektów leczenia ortodontycznego,
- zaburzenia zwarcia, zwłaszcza w przypadku zgryzu głębokiego, urazowego i rozszczepów podniebienia.
Proteza szkieletowa – zalety
- Przenoszenie sił żucia drogą ozębnową (bardziej fizjologiczną),
- większa wytrzymałość mechaniczna w porównaniu z protezami akrylowymi,
- wygoda, dzięki czemu szybciej dochodzi do adaptacji,
- lepsze przyleganie do podłoża protetycznego w porównaniu z protezami akrylowymi,
- możliwość wykonania szynoprotezy umożliwia stabilizację ewentualnie wcześniej rozchwianych zębów w przypadku chorób przyzębia,
- elementy utrzymujące protezę zwiększają maksymalnie jej stabilność.
Proteza szkieletowa – wady
- Wyższa cena niż w przypadku protez akrylowych,
- nieznacznie wydłużony proces wykonania o 1 wizytę (dodatkowym krokiem jest próba podbudowy metalowej) w porównaniu z protezami całkowicie akrylowymi,
- widoczne na zębach elementy utrzymujące i stabilizujące protezę, np. klamry.
Proces wykonania protezy szkieletowej
Pierwsza wizyta obejmuje:
- wywiad,
- badanie radiologiczne,
- przedstawienie planu leczenia i kosztorysu,
- skierowanie na leczenie przedprotetyczne: zachowawcze lub chirurgiczne (jeśli jest konieczne),
- higienizację,
- pobranie wycisku pod model orientacyjny lub roboczy dla technika.
Podczas drugiej wizyty stomatolog:
- sprawdza swobodny i prawidłowy tor wprowadzania protezy na podłoże protetyczne, odpowiednie przyleganie do podłoża oraz brak ruchów metalu przy ucisku na jedną stronę,
- może przystąpić do pobrania wycisku zębów przeciwstawnych (w przypadku braku zastrzeżeń do podbudowy metalowej).
Wizyta trzecia obejmuje:
- ustalenie zwarcia centralnego,
- dobór koloru zębów sztucznych.
Czwarta wizyta to kontrola próbnej protezy, a piąta – odebranie gotowej protezy. Cały proces może się wydłużyć.
Czy można spać w protezie szkieletowej?
Kiedyś panowało przekonanie, że można spać w protezach zarówno akrylowych, jak i szkieletowych.
Obecne wytyczne nie zalecają spania w jakichkolwiek protezach ruchomych, ponieważ może to utrudniać zachowanie higieny. Niewyjmowana proteza może przyczynić się do powstania odleżyn na błonie śluzowej oraz zalegania resztek pokarmowych. To może z kolei prowadzić do stanów zapalnych błony śluzowej i zakażeń grzybiczych w obrębie jamy ustnej.
Pamiętaj, by wieczorem wyjąć protezę i wyczyścić ją osobną szczoteczką.
Ile kosztuje proteza szkieletowa?
Koszt wykonania protezy szkieletowej rośnie obecnie razem z cenami wszystkich procedur stomatologicznych, które zależą od liczby zębów koniecznych do odbudowy, zasięgu oraz od ewentualnych elementów dodatkowych, np. belek.
Jej wykonanie zawsze było droższe od wykonania zwykłych protez akrylowych ze względu na obecność podbudowy metalowej.
W porównaniu do protez akrylowych, które można wykonać też w ramach NFZ, protezy szkieletowe zawsze były i są pełnopłatne. Ich ceny wahają się w przedziale 1200-3000 zł za protezę na łuk zębowy (szczęka lub żuchwa).
Przeczytaj również:
Augmentacja. Na czym polega odbudowa kości szczęki?
- Spiechowicz E., Protetyka stomatologiczna. Podręcznik dla studentów stomatologii, PZWL, Warszawa 2008.
- Cosme D.C. i in., Functional evaluation of oral rehabilitation with removable partial dentures after five years. J Appl Oral Sci., 2006.
- Pereira-Cenci T. i in., Development of Candida-associated denture stomatitis: new insights, J Appl Oral Sci., 2008.