Sulpiryd. Kiedy się go stosuje?

Co to jest sulpiryd i jak działa?

Sulpiryd zaliczamy do grupy benzamidów. Jest neuroleptykiem, jednak poza charakterystycznym dla tej grupy leków działaniem przeciwpsychotycznym wykazuje również inne właściwości, m.in. przeciwdepresyjne. 

Efekt terapeutyczny sulpirydu zależy od przyjmowanej dawki. Działanie przeciwdepresyjne uwidacznia się podczas stosowania leku w małych dawkach. W większych sulpiryd powoduje złagodzenie objawów negatywnych, natomiast w największych wyciszenie pozytywnych (wytwórczych) symptomów schizofrenii.

Sulpiryd powoduje także wzrost wydzielania prolaktyny oraz zwiększa przepływ krwi i ilość produkowanego śluzu przez błonę śluzową żołądka i dwunastnicy, a także działa przeciwwymiotnie.

Sulpiryd – zastosowanie

Sulpiryd podawany jest pacjentom ze schizofrenią, u których występują ostre i przewlekłe psychozy.

Do symptomów, które świadczą o rozwoju choroby, zaliczamy:

• objawy pozytywne – zaburzenia myślenia, omamy, urojenia, bezmyślne działania,
• objawy negatywne – przygnębienie, zubożenie mowy (małomówność), brak reaktywności, apatia, depresja. 

Poza głównym wskazaniem do stosowania sulpirydu psychiatra może zdecydować o podawaniu go w innych jednostkach chorobowych.

Wśród nich wyróżniamy:

• psychozy spowodowane nadużywaniem alkoholu i wynikające ze schorzeń somatycznych,
• zaburzenia depresyjne,
• migreny,
• zawroty głowy.

Sulpiryd – przeciwwskazania

Stosowanie sulpirydu jest przeciwwskazane:

• gdy zachodzi podejrzenie wystąpienia lub zdiagnozowano guz chromochłonny,
• w ostrej porfirii, 
• u pacjentów z guzami powstałymi w wyniku nadmiernego wydzielania prolaktyny,
• u pacjentów leczonych lewodopą, 
• u kobiet karmiących piersią,
• u dzieci i młodzieży poniżej 14. roku życia. 

Bezwzględnie nie przyjmuj sulpirydu w przypadku nadwrażliwości na ten lek lub inne pochodne benzamidów.

Sulpiryd – środki ostrożności

Gdy leczenie odbywa się z wykorzystaniem dużych dawek sulpirydu, istnieje ryzyko wystąpienia pobudzenia ruchowego z towarzyszącą impulsywnością. Wówczas nawet niewielka dodatkowa dawka leku może nasilić powyższe objawy. 

U pacjentów stosujących lek wzrasta ryzyko wystąpienia napadów drgawek, nawet jeśli wcześniej nie występowały. Jest to spowodowane obniżeniem progu drgawkowego. Z tego powodu, jeśli masz niestabilną padaczkę lub ataki padaczkowe, zachowaj szczególną ostrożność w trakcie stosowania sulpirydu.

Leki, do których zaliczamy sulpiryd, mogą być przyczyną wystąpienia tzw. złośliwego zespołu neuroleptycznego

Objawia się on:

• wzrostem temperatury ciała, 
• sztywnością mięśni,
• zaburzeniami świadomości. 

Gdy zauważysz powyższe objawy, natychmiast skontaktuj się z lekarzem. 

Dodatkowo sulpiryd może wpływać na wydłużenie odcinka QT w zapisie EKG. W związku z tym u pacjentów z czynnikami ryzyka zaburzeń sercowo-naczyniowych i zaburzeń rytmu serca stosowanie tego leku wymaga zachowania ostrożności oraz monitorowania pracy serca. 

Także pacjenci z chorobą Parkinsona, niewydolnością nerek, obarczeni ryzykiem udaru czy zakrzepicy żylnej powinni być pod stałą opieką lekarską w trakcie stosowania sulpirydu. 

Sulpiryd – skutki uboczne

Po zażyciu sulpirydu pacjenci najczęściej zgłaszali uspokojenie i senność (u 1 do 10 na 100 osób).

Do pozostałych skutków ubocznych zaliczamy:

• rotacyjne ruchy gałki ocznej, 
• spastyczny kręcz szyi, 
• szczękościsk, 
• objawy pozapiramidowe (sztywność, spowolnienie ruchowe, drżenia mięśniowe), 
• dyskinezy (rytmiczne, mimowolne ruchy, głównie języka i/lub mięśni twarzy),
• zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, 
• wysypkę plamkowo-grudkową,
• torsade de pointes i wydłużenie odcinka QT, 
• hiperprolaktynemię, mlekotok,
• brak miesiączki, 
• ginekomastię, 
• spadek libido, impotencję, 
• niedociśnienie ortostatyczne, 
• nadmierne ślinienie się, 
• złośliwy zespół neuroleptyczny. 

Czy można przerwać leczenie sulpirydem?

Nie przerywaj samodzielnie leczenia sulpirydem. Może to doprowadzić do wystąpienia ostrego zespołu odstawiennego.

Objawia się on:

• nudnościami,
• wymiotami,
• wzmożoną potliwością,
• bezsennością. 

Nagłe przerwanie leczenia jest niebezpiecznie również z powodu możliwości nawrotu choroby. 

Nie można radykalnie zaprzestać leczenia sulpirydem. Dawkę musimy zmniejszać stopniowo, zgodnie z zaleceniami lekarza. Dzięki temu zminimalizujemy ryzyko wystąpienia niepożądanych objawów zespołu odstawiennego.

Z jakimi lekami nie należy łączyć sulpirydu?

Sulpirydu nie powinniśmy łączyć z:

• lekami wywołującymi bradykardię (beta-blokery, blokery kanału wapniowego),
• lekami wywołującymi zaburzenia równowagi elektrolitowej (np. diuretyki, glikokortykosteroidy, leki przeczyszczające),
• lekami przeciwarytmicznymi klasy Ia i III,
• metadonem, trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi, litem, haloperidolem, cyzaprydem, beprydylem, tiorydazyną, dożylnie podawaną winkaminą, erytromycyną, sparfloksacyną.

Takie połączenie zwiększa ryzyko wystąpienia zaburzenia rytmu serca nazywanego torsade de pointes.

Dodatkowo sulpirydu nie stosuj jednocześnie z lewodopą.

W trakcie przyjmowania sulpirydu nie spożywaj alkoholu. Może on nasilić działanie leku i doprowadzić do wystąpienia skutków ubocznych.

Ponieważ obecność pokarmu zmniejsza wchłanianie leku, zażywaj go minimum godzinę przed lub dwie godziny po posiłku. 

Sulpidyd to lek dostępny wyłącznie na receptę. Pamiętaj, by przed rozpoczęciem kuracji zapoznać się z informacjami na temat jego działania. W razie wątpliwości skorzystaj z porady lekarza lub farmaceuty.

Przeczytaj również:
Schizofrenia. Objawy, przyczyny i leczenie