Olej z ogórecznika – czy warto włączyć go do diety?

Olej z ogórecznika – skład 

Ogórecznik lekarski (Borago officinalis) jest niewielką rośliną jednoroczną, wywodzącą się z Europy. Ma charakterystyczne kwiaty koloru niebieskiego, owłosione liście i ogórkowy zapach. Olej tłoczony z jego nasion zawiera dużą ilość (ok. 21%) kwasu gamma-linolenowego, należącego do grupy niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, których organizm sam nie jest w stanie wytworzyć i muszą być one dostarczone wraz z dietą. Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe są konieczne do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Olej zawiera także kwas linolowy z rodziny omega-6 oraz kwas oleinowy z rodziny omega-9.  

Olej z ogórecznika – korzyści zdrowotne 

Olej z ogórecznikadzięki zawartości kwasu gamma-linolenowego posiada wiele udokumentowanych korzyści prozdrowotnych.  Liczne badania naukowe potwierdziły jego działanie przeciwzapalne, zwłaszcza w różnych chorobach przewlekłych. Takie działanie jest uzyskiwane poprzez wpływ na wytwarzanie związków o charakterze przeciwzapalnym jak prostaglandyny E1 (PGE1).  

Suplementacja kwasem gamma-linolenowym w formie oleju z ogórecznika może być szczególnie istotna u osób cierpiących na różne schorzenia skóry o podłożu zapalnym, np. atopowe zapalenie skóry, łuszczyca czy egzema. Udowodniono, że jego stosowanie może zmniejszyć świąd i suchość skóry i złagodzić przebieg choroby. Może być on również pomocny dla osób borykających się z trądzikiem. Wykazano również, że olej może być również stosowany u osób bez problemów skórnych w celu polepszenia kondycji i jędrności skóry oraz poprawy jej nawodnienia. 

Olej z ogórecznika może być również stosowany u osób cierpiących na choroby autoimmunologiczne, np. reumatoidalne zapalenie stawów czy zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Wykazano, że dzięki zawartości kwasu gamma-linolenowego mogą zmniejszyć się dolegliwości bólowe występujące w przebiegu wymienionych chorób. 

Włączenie do diety oleju ogórecznikowego jest także korzystne dla osób chorujących na cukrzycę, palaczy tytoniu czy nadużywających alkohol, u których zaobserwowano zwiększone zapotrzebowanie na kwas gamma-linolenowy.  Należy tutaj podkreślić, że zapotrzebowanie na ten niezbędny kwas rośnie wraz z wiekiem, więc olej z ogórecznika z pewnością może być stosowany przez osoby w podeszłym wieku.  

Badania dowodzą, że kwas gamma-linolenowy, którego bogatym źródłem jest olej z ogórecznika, może także wykazywać działanie przeciwnowotworowe oraz hamować rozwój nowotworu.  

Olej z ogórecznika może znaleźć zastosowanie w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego, może być również stosowany u osób cierpiących na te schorzenia. Wykazano jego korzystny wpływ na profil lipidowy, głównie na zmniejszenie poziomu cholesterolu LDL, co może mieć znaczenie dla osób z zaburzonym lipidogramem oraz cierpiących na miażdżycę. Powiązano także jego wpływ na zmniejszenie ciśnienia tętniczego krwi. 

Olej z ogórecznika – dawkowanie, skutki uboczne, przeciwwskazania 

Według zaleceń producentów dzienna dawka oleju z ogórecznika to około 3-4 g (1 łyżeczka). Można go także suplementować w formie kapsułek. Kupując olej, warto wybierać ten nierafinowany, w ciemnych butelkach. Po otwarciu powinno się go przechowywać w lodówce. Stosowanie oleju w nadmiernych ilościach może powodować wzdęcia oraz biegunki. Nie zaleca się stosowania oleju ogórecznikowego u kobiet w ciąży, karmiących piersią oraz u dzieci. Według niektórych źródeł ogórecznik może wchodzić z interakcje z niektórymi lekami przeciwzakrzepowymi.  

Olej z ogórecznika powinien być stosowany wyłącznie do potraw na zimno, do sałatek, surówek czy kanapek, gdyż nie jest on stabilny w wysokiej temperaturze. Z pewnością możemy go zaliczyć do żywności funkcjonalnej, istotnej w postępowaniu dietetycznym w wielu chorobach przewlekłych, zwłaszcza o podłożu zapalnym. Sprawdzi się również w profilaktyce wielu chorób, a także u osób chcących zadbać o stan swojej skóry. 

Źródła: 

1. Obiedzińska A., Waszkiewicz- Robak B. Oleje tłoczone na zimno jako żywność funkcjonalna. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość., 2012. 
2. Białek M., Rutkowska J., Znaczenie kwasu gamma linolenowego w profilaktyce i terapii, Postępy Higieny, 2015. 
3. Zielińska A., Nowak I., Kwasy tłuszczowe w olejach roślinnych i ich znaczenie w kosmetyce, Chemik, 2014. 
4. Fan Yang-Yi, Chapkin R. S., Importance of Dietary ɣ- LinolenicAcidinHuman Health and Nutrition, TheJournal of Nutrition, 1998. 
5. Rachel H., Foster B., Hardy G., Raid G., Borage oil inthetreatment of atopicdermatitis, Nutrition, 2016. 
6. Leventhal LJ., Boyce EG., Zurier RB., Treatment of rheumatoidarthritiswithgammalionelicacid, Ann Intern Med., 1993.