Kwas gamma-aminomasłowy (GABA) – czy warto go suplementować?
Kwas gamma-aminomasłowy (GABA) jest związkiem istotnym dla zdrowia układu nerwowego. Współcześnie, gdy tempo życia jest szybkie i na co dzień towarzyszy nam przewlekły stres, może on również wspomagać funkcjonowanie organizmu, zmniejszać stres i lęk, poprawiać sen oraz wspomagać adaptację organizmu do nowych warunków. Jak się okazuje, GABA wpływa również na funkcjonowanie innych układów i narządów. Czym jest kwas gamma-aminomasłowy i jak działa?
Czym jest kwas gamma-aminomasłowy (GABA)?
Kwas gamma-aminomasłowy (GABA) należy do grupy aminokwasów niebiałkowych. Jest jednym z głównych przekaźników o działaniu hamującym w ośrodkowym układzie nerwowym. Jest to związek szeroko rozpowszechniony w przyrodzie.
W organizmie człowieka kwas gamma-aminomasłowy jest syntetyzowany z glutaminianu i występuje w wysokich stężeniach głównie w różnych obszarach mózgu – zwłaszcza w układzie pozapiramidowym i podwzgórzu.
Źródłami kwasu gamma-aminomasłowego są także produkty spożywcze, zwłaszcza zielona herbata, soja i kiełkujący brązowy ryż.
Jak działa kwas gamma-aminomasłowy?
Fizjologiczne role kwasu gamma-aminomasłowego są związane z modulacją transmisji synaptycznej, promowaniem rozwoju i relaksacji neuronów oraz zapobieganiem bezsenności i depresji. Jak się okazuje, utrzymanie odpowiedniego poziomu kwasu gamma-aminomasłowego w neuronach jest bardzo ważne dla zachowania prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.
Kwas gamma-aminomasłowy jest również istotny w leczeniu chorób neurologicznych, takich jak choroba Parkinsona, choroba Alzheimera, choroba Huntingtona czy stwardnienie rozsiane. Jak podają publikacje naukowe, kwas gamma-aminomasłowy działa ochronnie na układ nerwowy i może zapobiegać rozwojowi chorób neurodegeneracyjnych. Udowodniono, że GABA może mieć wpływ na poprawę pamięci i funkcji poznawczych mózgu. Stosowanie kwasu gamma-aminomasłowego może być również pomocne w zapobieganiu bezsenności czy depresji. W badaniach naukowych zaobserwowano jego korzystny wpływ w zapobieganiu zaburzeniom snu i wydłużeniu całkowitego czasu snu. Zastosowanie kwasu gamma-aminomasłowego może być także pomocne w przypadku osób narażonych na stres. Wykazano, że GABA może wywoływać relaksację, zmniejszać lęk i wzmacniać odporność organizmu w warunkach stresu oraz wpływać na poprawę samopoczucia.
Obecnie mówi się również o korzystnym działaniu kwasu gamma-aminomasłowego na funkcjonowanie innych układów i narządów. Jak donoszą publikacje naukowe, bada się zastosowanie kwasu gamma-aminomasłowego w celach hipotensyjnych (obniżających ciśnienie tętnicze krwi), przeciwcukrzycowych, przeciwnowotworowych, przeciwzapalnych, przeciwutleniających, przeciwalergicznych oraz ochronnych na wątrobę, jelita czy nerki.
Kiedy można rozważyć suplementację kwasem gamma-aminomasłowym?
- U osób mających problemy ze snem, cierpiących na bezsenność.
- U osób pracujących w systemie zmianowym, które mają problemy ze snem.
- W celu zwiększenia nocnej regeneracji w czasie snu.
- W stanach stresu, lęku.
- Wspomagająco w leczeniu chorób układu nerwowego.
- Wspomagająco w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych.
Oczywiście warto pamiętać, że obok suplementacji GABA kluczowe jest również dbanie o inne elementy stylu życia, takie jak właściwa higiena snu, odpowiednio zbilansowana dieta, aktywność fizyczna oraz odpowiednia podaż płynów. Bez tych elementów organizm nie będzie zdolny do efektywnej regeneracji w czasie snu.
Przeczytaj również:
Bezsenność – kto jest na nią narażony?
Źródła:
- Ngo D.H., Vo T.S., An Updated Review on Pharmaceutical Properties of Gamma-Aminobutyric Acid, Molecules. 2019 Jul 24;24(15):2678.
- Kowalski A., Rębas E., Żylińska L., Kwas γ- aminomasłowy – metabolizm i jego zaburzenia, Postępy biochemii, 2007.
- Ming Yeong Lim, O’Neale Roach J., Metabolism and nutrition, Elsevier, 2012.
- Murray Robert K., Granner Daryl K., Rodwell Victor W., Biochemia Harpera, PZWL, 2008.
