Klasterowy ból głowy – przyczyny, objawy, leczenie

Klasterowy ból głowy – co to jest? 

Klasterowy ból głowy, inaczej zespół Hortona, to rodzaj samoistnego, napadowego bólu. Występuje u około 0,1-0,4% osób, najczęściej w wieku 30-40 lat.  

Mężczyźni cierpią na klasterowe bóle głowy prawie dziewięć razy częściej niż kobiety.  

Zespół Hortona zaliczamy do grupy trójdzielno-autonomicznych bólów głowy, ponieważ często pojawia się w okolicy nerwu trójdzielnego twarzy.  

Dodatkowo towarzyszą mu inne objawy: zaczerwienienie i łzawienie oczu, zaczerwienienie i nadmierna potliwość twarzy, uczucie zatkanego nosa.  

Wyróżnia się dwie postacie tej choroby:

• epizodyczną – napady silnego bólu głowy występują kilka razy dziennie, po czym ustępują na jakiś czas (minimum miesiąc); 
• przewlekłą – charakteryzuje się występowaniem napadów bólu głowy niemal codziennie, a przerwy między nimi nie są dłuższe niż miesiąc. 

Klasterowy ból głowy – przyczyny 

Przyczyny pojawienia się klasterowych bólów głowy nie są do końca poznane. Badacze przyjmują, że za rozwój tej choroby może odpowiadać podwzgórze, które kieruje wszystkimi dobowymi rytmami biologicznymi człowieka.  

Niektórzy sugerują, że inną przyczyną wystąpienia tej choroby może być zapalenie struktury kostnej, w której pobliżu przebiega nerw trójdzielny. Ponadto napady bólu częściej występują u osób spożywających alkohol i poddanych ekspozycji na silne zapachy. 

Klasterowy ból głowy – objawy 

Napadowe ataki silnego bólu zwykle dotyczą jednej strony głowy. Pojawiają się najczęściej w nocy lub o poranku i mogą trwać od 15 minut do 3 godzin, a w skrajnych przypadkach nawet dłużej. Ból głowy pojawia się nagle i szybko narasta. Obejmuje głównie okolicę oczodołów i policzków, ale może również promieniować w kierunku ucha i potylicy.  

Ponadto pojawiają się objawy towarzyszące, które występują w tej samej części głowy, co ból.

Zalicza się do nich: 

• przekrwienie spojówek, 
• łzawienie oczu, 
• zwężenie źrenic, 
• opadnięcie powieki, 
• nadmierne pocenie się twarzy, 
• zaczerwienienie twarzy, 
• uczucie zatkanego nosa, 
• w skrajnych przypadkach nudności i wymioty. 

Dolegliwości bólowe wraz z objawami towarzyszącymi pojawiają się każdego dnia i mogą trwać nawet przez kilka tygodni. Często ustępują na kilka miesięcy, po czym powracają. 

Klasterowy ból głowy – diagnostyka  

Rozpoznanie rozpoczyna się od wywiadu z pacjentem. W razie konieczności specjalista przeprowadza badania obrazowe (tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny). Pomagają one postawić prawidłową diagnozę i wdrożyć odpowiednie leczenie objawowe. 

Jeśli zmagasz się z przewlekłym, jednostronnym, napadowym bólem głowy, skieruj się do lekarza w celu szczegółowej diagnostyki.  

Przy doświadczaniu częstego i silnego bólu głowy warto prowadzić dzienniczek. Notuj w nim dni i godziny występowania bólu, jego nasilenie i ewentualne objawy towarzyszące. Pomoże to lekarzowi w postawieniu prawidłowej diagnozy. 

Klasterowy ból głowy – leczenie  

Leczenie klasterowego bólu głowy jest trudne ze względu na charakter tej dolegliwości. Leki podawane doustnie działają zbyt wolno, aby zdążyły przerwać atak uporczywego bólu. Lekarze najczęściej rekomendują doraźne podawanie tryptanów w postaci zastrzyków lub aerozolu do nosa. Ponadto do przerywania ataków bólu wykorzystuje się inhalację czystym tlenem. 

Od jakiegoś czasu dostępna jest nowa metoda leczenia. Polega ona na przezskórnej stymulacji nerwu błędnego przy pomocy specjalnego urządzenia emitującego prąd o niskim napięciu. Pomaga ona zmniejszyć ilość napadów klasterowych bólów głowy i złagodzić ich nasilenie. 

Dodatkowo w zapobieganiu klasterowym bólom głowy wykorzystuje się blokery kanału wapniowego (werapamil), glikokortykosteroidy i węglan litu. Specjaliści zalecają także ograniczenie alkoholu i unikanie ekspozycji na intensywne zapachy oraz zaprzestanie palenia. 

Klasterowe bóle głowy to rzadka choroba, która znacznie pogarsza jakość życia pacjentów. Po zaobserwowaniu pierwszych objawów należy udać się do specjalisty w celu diagnostyki i wprowadzenia odpowiedniego leczenia oraz wdrożenia działań profilaktycznych, które poprawią codzienne funkcjonowanie.  

Przeczytaj również:
Ból głowy – jak się go pozbyć?