Badanie mykologiczne. Kiedy jest konieczne?

Badanie mykologiczne – kiedy je wykonać?

Zakażenia grzybicze, najczęściej skóry stóp, są częstą przyczyną wizyt u lekarza. Niektórzy są na nie szczególnie narażeni.  

Czynnikami ryzyka są: 

• cukrzyca, 
• niedoczynność tarczycy, 
• stany związane z obniżoną odpornością organizmu, np. zakażenie wirusem HIV, antybiotykoterapia czy przewlekłe stosowanie sterydów. 

Infekcje mogą dotyczyć nie tylko skóry, ale również paznokci, włosów, błon śluzowych, płuc, dróg moczowych czy przewodu pokarmowego. Aby potwierdzić, że to właśnie grzyby wywołują objawy, wykonuje się badanie mykologiczne. Dzięki niemu możemy dowiedzieć się, które z grzybów doprowadziły do zakażenia.

Niestety może okazać się, że pomimo bardzo charakterystycznych objawów wskazujących na zakażenie grzybami, w badaniu mykologicznym nie będą one obecne. W tej sytuacji konieczne jest powtórzenie badania minimum trzy razy.  

Z drugiej strony wykrycie grzyba w pobranym materiale nie zawsze świadczy o grzybicy. Niektóre gatunki grzybów są stale lub czasowo obecne w naszym ciele, nie powodując zakażenia. Np. grzyby z rodzaju Candida możemy spotkać u zdrowych osób na skórze, w przewodzie pokarmowym czy pochwie. 

Jak przygotować się do badania mykologicznego? 

W dniu, w którym planujesz iść na pobranie materiału, nie myj miejsca, które ma zostać zbadane. 

Pamiętaj również, że wszelkie leki przeciwgrzybicze (nie tylko tabletki, ale także maści, kremy czy płyny stosowane miejscowo) mogą zafałszować wynik badania. Z tego powodu najlepiej wykonać badanie przed rozpoczęciem terapii lub minimum 4 tygodnie po jej zakończeniu.  

W przypadku infekcji dróg oddechowych można wysłać na badanie wykrztuszoną rano flegmę. Przed jej pobraniem nie jedz, umyj zęby, wyjmij ewentualną protezę zębową i przepłucz usta przegotowaną wodą. 

Jak przebiega badanie mykologiczne? 

Badanie mykologiczne zajmuje jedynie kilka minut. Jego przebieg różni się w zależności od pobieranego materiału.  

W przypadku zmian skórnych pod postacią złuszczającego się naskórka lekarz zeskrobuje je skalpelem. Jeśli występują pęcherze – pobiera materiał z wierzchołka zmiany. 

Pobranie materiału z paznokci jest możliwe na kilka sposobów: 

• zeskrobanie powierzchni płytki paznokciowej, 
• obcięcie paznokci, 
• zebranie materiału zgromadzonego pod paznokciem.  

Do badania włosów konieczne jest ich wyrwanie razem z cebulkami (minimum 10-15 sztuk).   

W razie konieczności pobrania materiału z pochwy czy szyjki macicy wykonuje się najczęściej wymaz. 

Jeśli lekarz podejrzewa wystąpienie narządowego lub uogólnionego zakażenia grzybiczego, decyduje zwykle o pobraniu krwi do badania (dwóch próbek z dwóch różnych wkłuć).  

Badanie mykologiczne – cena 

Cena badania mykologicznego w zależności od miejsca jego przeprowadzenia waha się od 30 do nawet 250 zł. Mowa tu o prywatnym wykonaniu testu. 

Lekarz, który ma umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ) może wystawić skierowanie na bezpłatne badanie mykologiczne. Niestety nie może tego zrobić lekarz Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ), czyli lekarz rodzinny.

Badanie mykologiczne może być wykonywane u dzieci, osób starszych, a nawet kobiet w ciąży. 

Przeczytaj również:
Grzybica stóp. Co ją powoduje?