Choroba Bowena. Jak wyglądają zmiany skórne?

Choroba Bowena – co to jest? 

Choroba Bowena (BD) to stadium przedinwazyjne raka kolczystokomórkowego (SCC). Nieleczona choroba może prowadzić do wystąpienia raka inwazyjnego. BD dotyczy częściej kobiet i występuje głównie u osób powyżej 60. roku życia.  

Choroba Bowena rozwija się powoli, miesiącami lub latami.  

Do głównych przyczyn zaliczamy: 

• nadmierną ekspozycję na promieniowanie słoneczne, 
• kontakt z substancjami rakotwórczymi, np. arsenem, 
• zakażenie wirusami z grupy HPV, 
• częste urazy mechaniczne,  
• drażnienie skóry, 
• immunosupresję (osłabienie odpowiedzi układu odpornościowego). 

Choroba Bowena – objawy 

Podstawowym objawem choroby Bowena jest zmiana skórna, najczęściej o barwie sinoczerwonej lub sinobrunatnej. Zmiana ta często pokryta jest łuskami, niekiedy może również występować strup. Pojawienie się owrzodzenia może oznaczać progresję do raka inwazyjnego.  

Zmiany występujące w BD występują na różnych częściach ciała, najczęściej tych wystawianych na słońce (przedramiona i nogi). Niekiedy również mogą być zajęte okolice policzków, karku, uszu, czasami palce rąk. Rzadko występują w okolicach tułowia czy na skórze narządów rozrodczych. Najczęściej są to pojedyncze zmiany, jednak w 20% przypadków mogą występować mnogo. 

Choroba Bowena – diagnostyka 

Lekarz musi odróżnić chorobę Bowena przede wszystkim od:  

• zanikowego liszaja płaskiego,  
• powierzchownego raka podstawnokomórkowego (BCC),  
• przerzutów czerniaka,  
• łuszczycy,  
• przewlekłego zapalenia skóry,  
• łojotokowego zapalenia skóry (ŁZS).  

Niekiedy zmiany te mogą przypominać wyglądem również brodawki łojotokowe.  

Do rozpoznania choroby Bowena potrzebne jest badanie dermatoskopem, które pozwala ocenić zmianę skórną w bardzo dużym powiększeniu.  

Dzięki temu widoczny jest charakterystyczny dla choroby Bowena układ zmian: 

• naczynia kłębkowate, mogące swoim wyglądem przypominać drobne czerwone kuleczki lub kropki, 
• złuszczanie powierzchowne – łuska biała lub żółta, 
• widoczne drobne owrzodzenie lub strup, 
• brązowe globulki ułożone w sposób regularny, tworzący charakterystyczny plamisty wzór. 

Choroba Bowena – leczenie i rokowanie 

Sposób leczenia choroby Bowena powinien być dobierany indywidualnie do każdej osoby.  

Do metod obecnie stosowanych w leczeniu BD należą: 

• krioterapia (niszczenie tkanek pod wpływem bardzo niskiej temperatury – wymrażanie ciekłym azotem), 
• krem 5-fluorouracylowy, 
• chirurgiczne usunięcie zmiany z marginesem tkanki, 
• laser, 
• 5% krem z imiquimodem, 
• metoda fotodynamiczna, 
• radioterapia. 

Rokowanie w chorobie Bowena jest bardzo dobre ze względu na wolne tempo progresji oraz skuteczne leczenie. Nie bagatelizuj jednak niepokojących zmian skórnych. Regularnie badaj je u dermatologa i stosuj preparaty z wysokim filtrem UV.