Czy e-papierosy mogą powodować choroby serca?
Do regularnego palenia papierosów przyznaje się co czwarty Polak. Jedną z metod wspomagających rzucenie tego nałogu miała być zamiana tradycyjnych papierosów na e-papierosy. Początkowo e-papierosy były postrzegane jako mniej szkodliwe dla zdrowia. Czy ta teza jest prawdziwa?
Jak działa e-papieros?
Elektroniczny papieros, w skrócie e-papieros, to urządzenie stosowane do podawania nikotyny metodą inhalacji. W języku angielskim popularna jest nazwa PV (personal vaporiser – osobisty waporyzator). E-papierosy zostały wynalezione w Chinach w 2003 roku, skąd trafiły do Europy i zyskały dużą popularność w latach 2008-2009. Elektroniczny papieros składa się z dwóch części:
- systemu zasilającego – znajduje się w nim bateria oraz specjalna czerwona dioda, która przy zaciąganiu daje wrażenie „żarzenia się” papierosa;
- systemu waporyzującego – składa się on z tak zwanego kartridża, czyli zbiornika z płynem (e-liquidem), czujnika reagującego na podciśnienie (zaciąganie się) oraz elementu podgrzewającego płyn (atomizera).
E-papierosy działają podobnie jak tradycyjne papierosy. Aby zainhalować się aerozolem, należy się zaciągnąć. Proces ten wytwarza podciśnienie w urządzeniu, dzięki czemu aktywowany jest atomizer podgrzewający płyn. Płyn jest podgrzewany do temperatury około 150-180oC i poddawany procesowi waporyzacji. Takim sposobem powstaje aerozol, który jest następnie wdychany przez użytkownika e-papierosa. W odróżnieniu od tradycyjnych papierosów w e-papierosie nie powstaje dym, lecz aerozol składający się z pary.
E-liquidy, czyli płyny stosowane w elektronicznych papierosach składają się z glikolu propylenowego, gliceryny roślinnej. Mogą także zawierać wodę, etanol, substancje nadające lepkość i substancje konserwujące. Liquidy zawierają także nikotynę – najczęściej w ilości do 36 mg/ml oraz substancje nadające smak [1].
Szkodliwość e-papierosów na zdrowie
Początkowo e-papierosy zostały opracowane w celu zmniejszenia popularności tradycyjnych papierosów. Były promowane jako zdrowa alternatywa palenia, gdyż w e-papierosie nie są spalane substancje szkodliwe, które następnie są wdychane wraz z dymem papierosowym. Producenci wskazywali na to, że wytwarzany aerozol jest pozbawiony szkodliwych substancji, a dawka nikotyny w e-papierosie jest niższa. W związku ze wzrastającą liczbą osób używających e-papierosy, zwłaszcza wśród osób młodych, postanowiono zbadać ich wpływ na organizm.
Pierwsze analizy przeprowadzone przez Agencję Żywności i Leków wykazały, że w aerozolu mogą znajdować się substancje takie jak glikol etylenowy oraz nitrozoaminy, które są odpowiedzialne za rozwój nowotworów.
Ponadto podczas ogrzewania substancji liquidów w e-papierosie mogą zachodzić reakcje chemiczne, w których trakcie mogą powstawać substancje potencjalnie toksyczne. Zaliczają się do nich akroleina, aceton i związki fenolowe [1].
Elektroniczne papierosy a choroby serca
Według badań przeprowadzonych przez Światową Federację Serca (WHF) w 2021 roku palenie e-papierosów może zwiększać ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Badanie wskazało, że używanie elektronicznych papierosów przyczynia się do trwałego podwyższenia tętna oraz ciśnienia tętniczego. Wdychanie aerozoli z e-papierosów ma także negatywny wpływ na kondycję naczyń krwionośnych. Ich stosowanie może wywołać stan zapalny, uszkodzenie naczyń krwionośnych, sztywność tętnic oraz miażdżycę. Palenie e-papierosów wpływa również na zwiększenie agregacji płytek krwi. Osoby palące elektroniczne papierosy są prawie 2 razy bardziej narażone na wystąpienie zawału mięśnia sercowego niż osoby niepalące (palacze tradycyjnych papierosów około 3 razy) [2].
Czy e-papierosy mogą powodować raka?
Według wielu badań nikotyna jako substancja nie wykazuje działania kancerogennego, czyli sama w sobie nie wywołuje nowotworu.
Jednakże ma ona wpływ na rozwój komórek istniejącego już guza.
Nikotyna wpływa na podział komórek guza oraz nasila tworzenie nowych naczyń krwionośnych, które odżywiają guz i mogą stymulować tworzenie przerzutów. Substancja ta ma także wpływ na skuteczność chemioterapii, gdyż hamuje apoptozę komórek rakowych.
W związku z tym osoby chorujące na nowotwór bezwzględnie powinny rzucić palenie.
E-papierosy mogą także wydzielać szkodliwe substancje podczas podgrzewania płynu w kartridżu. Substancje te mogą okazać się potencjalnie rakotwórcze [1].
Przeczytaj również:
Jak e-papierosy wpływają na nasz organizm?
Czy e-papierosy są szkodliwe dla organizmu?
Źródła:
- E-papierosy – pomoc w rzuceniu palenia czy zagrożenie? Anna Stępniowska, Monika Kowalczyk, Ewelina Cholewińska, Katarzyna Ognik Katedra Biochemii i Toksykologii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Hygeia Public Health 2017, 52(2): 86-95.
- E-CIGARETTES: A NEW THREAT TO CARDIOVASCULAR HEALTH A WORLD HEART FEDERATION POLICY BRIEF.