Czym różni się ADHD od ADD?

ADHD (zespół nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi) i ADD (zespół zaburzeń koncentracji) to zaburzenia zachowania i emocji, zwykle diagnozowane u dzieci i młodzieży. Część objawów ADHD/ADD często wraz z wiekiem ulega złagodzeniu lub ustąpieniu. Zdarza się jednak tak, że bez wczesnej diagnozy i interwencji objawy mogą znacząco utrudnić dziecku funkcjonowanie, przyczynić się do wielu problemów w szkole i w relacjach z rówieśnikami oraz uniemożliwić dziecku zrealizowanie w pełni jego potencjału w życiu dorosłym. 

ADHD i ADD są zaburzeniami psychicznymi bardzo często diagnozowanymi w grupie dzieci i młodzieży. Aby możliwe było postawienie diagnozy zaburzeń uwagi, symptomy ADHD/ADD muszą pojawić się u dziecka między 6. a 12. rokiem życia i występować co najmniej przez pół roku.

Cechy charakterystyczne dla ADHD 

• Tendencja do nadmiernej aktywności ruchowej (hiperaktywność), przejawiająca się np. jako trudność do przebywania przez dłuższy czas w pozycji siedzącej; bycie stale w ruchu – bieganie, wspinanie się itp., silna potrzeba poruszania nogami, rękoma, wiercenia się, gestykulowania. Dziecko wydaje być się cały czas w pędzie, każde jego działanie jest chaotyczne i robione jakby w pośpiechu. Dziecko może doświadczać także nadpobudliwości psychicznej, objawiającej się np. natłokiem myśli. 
• Chęć zwracania na siebie uwagi i dominowania w grupie, próby popisywania się przed rówieśnikami, nieumiejętność czekania na swoją kolej, przerywanie innym w trakcie rozmowy, odpowiadanie na pytania, zanim pytający zdąży zakończyć wypowiedź itp.  
• Deficyty w zakresie uwagi, które sprawiają, że dziecko może wydawać się roztargnione, niesłuchające, często zapomina o tym, co powinno było zrobić lub co przed chwilą robiło lub mówiło. 
• Gubienie różnych przedmiotów, spóźnianie się, zapominanie o terminach i zobowiązaniach oraz skłonność do odkładania wszystkich zadań i obowiązków na ostatnią chwilę. 
• Problemy z kontrolą emocji, co może prowadzić do wybuchów emocji, w tym nawet złości i agresji. Może to powodować problemy w szkole i w relacjach z innymi. Dziecko może przejawiać zachowania impulsywne, które mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, wypadków i urazów. 

Cechy charakterystyczne dla ADD 

• Brak hiperaktywności i znacznie mniejsza impulsywność zachowania. 
• Problemy w nauce spowodowane współwystępowaniem ADD i zaburzeń uczenia się, takich jak: dysgrafia, dysleksja czy dyskalkulia (mogą one występować również u dzieci z ADHD). 
• Uczucie dezorientacji, rozkojarzenia i związane z tym częste popełnianie „bezmyślnych błędów”. Wynika to z zaburzeń uwagi i związanych z tym trudności w utrzymaniu skupienia podczas wykonywania zadań, co prowadzi do pomijania istotnych szczegółów, niedbałości i problemów z dokończeniem zadania. 
• Znacznie osłabiona zdolność do planowania i organizowania aktywności oraz wykonywania kilku zadań jednocześnie.  
• Słomiany zapał, czyli szybka utrata zainteresowania i motywacji. 
• Tendencja do „bujania w obłokach” – osoba z ADD może wydawać się stale zamyślona, zamknięta w swoim świecie. 
• Zwiększona podatność na wystąpienie zaburzeń emocjonalnych, do których należą: niska samoocena, chwiejność emocjonalna, zaburzenia nastroju (np. depresja) i zaburzenia lękowe. 

Czym różni się ADHD od ADD? 

Przez badaczy zajmujących się tematem zaburzeń uwagi ADD traktowane jest często jako podtyp ADHD. Na obraz kliniczny ADHD składają się takie objawy, jak: nieuwaga, impulsywność i hiperaktywność. Natomiast w przypadku ADD nie mamy do czynienia z hiperaktywnością lub jest ona na bardzo niskim poziomie. ADD może być również częściej obserwowane u osób dorosłych, u których w dzieciństwie zdiagnozowano ADHD, lecz w miarę upływu lat symptomy nadpobudliwości ruchowej ustąpiły, przy czym zachowane zostały inne objawy ADHD – w szczególności zaburzenia uwagi. 

Istotną różnicą pomiędzy ADHD i ADD jest również fakt, że ADHD jest zaburzeniem częściej diagnozowanym w grupie dzieci płci męskiej. Dziewczynki rzadziej niż chłopcy przejawiają problemy z nadruchliwością i na pierwszy plan zwykle wysuwają się u nich problemy z koncentracją, co jest charakterystyczne dla dzieci z ADD.  

ADHD może stanowić mniejsze wyzwanie diagnostyczne, gdyż objawy nadpobudliwości ruchowej są zwykle łatwe do zauważania przez ludzi z otoczenia dziecka. Istnieje więc większa szansa, że rodzic lub nauczyciel zwróci uwagę na niepokojące sygnały i zdecyduje się na skierowanie dziecka do specjalisty. Dzięki temu dzieci z ADHD mają zwiększone szanse w stosunku do dzieci z ADD na uzyskanie prawidłowej diagnozy i wczesne rozpoczęcie leczenia.

Przeczytaj również:
ADHD u dorosłych