Erozja szkliwa zębów – jak przebiega?
Niekiedy zęby stają się podatne na ból a także zaobserwować można ich zmianę zabarwienia na żółtawą. Dodatkowo brzegi zębów stają się przezierne, a nawet pękają. Są to sygnały mówiące o możliwości zaistnienia erozji szkliwa. Jak jej przeciwdziałać?
Czym jest erozja szkliwa zębów?
Erozja szkliwa to długotrwały proces prowadzący do utraty tkanek zębów. Wynika on z działania na zęby czynników chemicznych i mechanicznych. Do najbardziej charakterystycznych zmian świadczących o zachodzącej erozji należy utrata prawidłowej struktury anatomicznej korony zębowej, której przejawami są na przykład spłaszczone guzki zębów trzonowych czy starty brzeg sieczny zębów przednich. Dodatkowo zęby mogą przyjąć żółtawy odcień na skutek odsłonięcia zębiny, ponadto stając się bardziej podatne na bodźce bólowe.
Cały proces nie jest spowodowany przez bakterie jak w przypadku próchnicy, ale tak jak i ona, może prowadzić do nieodwracalnych zmian w strukturze zębów, a nawet spowodować ich utratę.
Jak przebiega erozja szkliwa?
Erozja szkliwa objawia się trwałą utratą twardych struktur zębów, która objąć może zarówno zęby mleczne, jak i stałe. Może dotyczyć pojedynczych zębów, ale także mieć charakter ogólny i być problemem całego uzębienia.
Do najczęściej występujących zmian erozyjnych w strukturze zębów zalicza się:
- Atrycje czyli zmiany występujące na powierzchniach żujących zębów przeciwstawnych oraz powierzchni wargowej siekaczy dolnych i powierzchni językowej siekaczy górnych, czyli w miejscach, w których zęby stykają się fizjologicznie. O tych zmianach świadczą pasujące do siebie starte tarczki zlokalizowane w zębach górnego i dolnego łuku zębowego. Mają one najczęściej wygląd płaskich, wygładzonych zagłębień ograniczonych ostrymi brzegami. Wyróżnia się atrycje fizjologiczne, które zachodzą na zębach mlecznych i stałych wraz z ich powolnym zużyciem oraz patologiczne, cechujące się znacznym przyspieszeniem procesu w wyniku np. bruksizmu.
- Abrazje są typem erozji powstających w wyniku wzajemnego ścierania się zębów łuku górnego do dolnego w wyniku ich nieprawidłowego zachodzenia oraz w przypadku stosowania nieprawidłowej techniki i czasu szczotkowania zębów. Zęby w tym przypadku przybierać mogą zaostrzony kształt o wąskiej powierzchni skierowanej ku przeciwstawnemu łukowi zębowemu, a szerokiej podstawie od strony dziąsła.
Przyczyny powstawania zmian erozyjnych szkliwa
Czynnikami mogącymi przyczyniać się do powstawania erozji szkliwa są m.in.:
- niewłaściwa dieta obfitująca w pokarmy o kwaśnym pH, do których zaliczyć można napoje gazowane, soki cytrusowe, białe wino, owoce, np. cytrusy, wiśnie, morele, jabłka; warzywa takie jak szczaw, pomidor, brukiew; ocet;
- wady zgryzu;
- bruksizm;
- choroby przewodu pokarmowego, np. refluks żołądkowo-przełykowy;
- bulimia;
- anoreksja;
- choroby wywołujące obniżoną ilość i jakość śliny;
- wymioty;
- przyjmowanie niektórych leków (np. kwas acetylosalicylowy) albo suplementów (rozpuszczalne tabletki z witaminą C).
Jak przeciwdziałać erozji?
Aby w pełni przeciwdziałać erozji szkliwa zębów należy jak najszybciej zareagować w momencie zaobserwowania pierwszych jej objawów. Tylko szybkie wdrożenie odpowiednich procedur i zmiana nawyków higienicznych i żywieniowych mogą spowodować zahamowanie dalszych procesów destrukcyjnych i uchronić przed koniecznością poddawania się w przyszłości skomplikowanym zabiegom odtwórczym uzębienia.
Do podstawowych działań przeciwdziałających erozji szkliwa zaliczyć można:
- ograniczenie spożywania produktów żywnościowych i napojów o zwiększonym potencjale erozyjnym,
- stosowanie preparatów do codziennej higieny jamy ustnej zawierających fluor albo fluorek cyny,
- regularne kontrole stomatologiczne i baczna obserwacja uzębienia.
Przeczytaj również:
Ból żuchwy i szczęki – z czego może wynikać?
Źródła:
- Carvalho T.S., Colon P., Gauss C. i wsp., Erozja zębów – diagnostyka i leczenie: Raport European Federation of Conservatice Dentistry, Medycyna Praktyczna Stomatologia, 2015; 4: 17-22.
- Pihut M., Etiologia patologicznego starcia zębów, Poradnik stomatologiczny, 2003; 5; 22-26.
- Majewski S., Propedeutyka kliniczna i laboratoryjna protetyki stomatologicznej, Warszawa, Sanmedica, 1997.