Jakie właściwości ma kminek zwyczajny?
Kminek zwyczajny, a właściwie jego owoc, cechuje się licznymi właściwościami, które mają korzystny wpływ na układ pokarmowy. Może być stosowany podczas niestrawności, wzdęć, w stanach skurczowych w obrębie jamy brzusznej i w celu usprawnienia pracy wątroby. Olejek kminkowy pozyskiwany z tej rośliny ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwpasożytnicze.
Kminek zwyczajny – występowanie i morfologia
Kminek zwyczajny (Carum carvi L.) jest rośliną pospolicie występującą w Afryce, Azji, a także Europie, w tym w Polsce. Jest to jedna z najstarszych do tej pory poznanych roślin – jej owoce zostały znalezione w budowlach z epoki neolitu. Był stosowany w starożytnym Egipcie, Rzymie i Grecji. W Polsce w stanie dzikim rośnie na łąkach, przydrożach, miedzach i pastwiskach. Jest również uprawiany na polach uprawnych. Staropolska nazwa tej rośliny to „karolek”.
Kminek jest rośliną dwuletnią. W pierwszym roku rozwoju tworzy naziemną rozetę z liści i korzeń spichrzowy, natomiast w drugim roku wytwarza długą łodygę, osiągającą wysokość do 1 m. Kminek kwitnie w maju lub czerwcu. Posiada małe, białe (lub bardzo rzadko różowe) kwiaty zebrane w baldachy. Owoce pojawiają się w pierwszej połowie lipca. Mają charakterystyczny, podłużny kształt przypominający nasiona.
Kminek zwyczajny – działanie i zastosowanie
W celach leczniczych zastosowanie znajdują owoce kminku, które oddziałują głównie na układ trawienny. Działają rozkurczowo na mięśnie gładkie jelit, przewodów żółciowych oraz zwiększają dopływ żółci i soku trzustkowego do dwunastnicy. Powodują wzrost wydzielania soku żołądkowego, poprawiają trawienie oraz wzmagają apetyt.
Kminek jest rośliną wiatropędną, tzn. ułatwia usunięcie gazów z jelit, a także zmniejsza uczucie pełności w żołądku. Powoduje również wzrost produkcji żółci, co ułatwia trawienie tłuszczów.
Kminek wykazuje również działanie moczopędne.
Podczas destylacji owoców kminku uzyskuje się olejek, którego głównym składnikiem jest karwon i limonen. Wykazuje on działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, które może być nawet silniejsze od nystatyny.
W jakich preparatach występuje kminek zwyczajny?
Roślina ta występuje w mieszankach ziołowych poprawiających trawienie, a także w tych stosowanych przy zaparciach. Poza tym często występuje w płynnych preparatach złożonych usprawniających pracę układu pokarmowego. Są to wyciągi alkoholowe, dlatego mogą być stosowane tylko przez osoby dorosłe. Kminek może być również składnikiem tabletek pomagających przy niestrawności lub w problemach z wypróżnianiem.
Kminek zwyczajny – przeciwwskazania
Owoc kminku nie powinien być stosowany u osób z chorobami wątroby, kamieniami żółciowymi i zapaleniem dróg żółciowych. Może nasilać działanie leków przeciwcukrzycowych, uspokajających i moczopędnych.
Ponadto kminek zwyczajny zmienia metabolizm niektórych leków, dlatego przed zastosowaniem surowca ważna jest konsultacja lekarska.
Olejek eteryczny z kminku
Olejek z kminku często jest stosowany zewnętrznie jako środek przeciwbakteryjny, przeciwgrzybiczy i przeciwpasożytniczy. W postaci rozcieńczonej wykazuje skuteczność na zakażenie świerzbem. Masaż z wykorzystaniem olejku może pomóc w walce z cellulitem, a także ma działanie przeciwbólowe. Dzięki swoim właściwościom przeciwbakteryjnym i likwidującym nieprzyjemny zapach z ust kminek jest składnikiem ziołowych past do zębów i płynów do płukania jamy ustnej.
Kminek zwyczajny jako przyprawa
Nie należy zapominać o zastosowaniu kminku w kuchni. Jest to jedna z najpopularniejszych przypraw, która po dodaniu do tłustych lub ciężkostrawnych potraw może pomóc w złagodzeniu ewentualnych problemów ze strony układu pokarmowego.
Przeczytaj również:
Gałka muszkatołowa – właściwości i zastosowanie
Źródła:
- Piecuch T. i in., Produkcja i rozpylanie roztworów neutralizujących przykre zapachy powstałych na osnowie ekstraktów z geranium, kminku zwyczajnego, anyżu, jałowca pospolitego oraz czarnuszki, Środkowo-Pomorskie Towarzystwo Naukowe Ochrony Środowiska, Tom 11, 2009.
- Matławska I., Farmakognozja, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2008.
- Ożarowski A., Jaroniewcki W., Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987.
- Iacobelli N. i in., Antibacterial Activity of Cuminum cyminum L. and Carum carvi L. Essential Oils J. Agric. Food Chem. 2005, 53, 1, 57-61.
- Waniakowa J., Polskie gwarowe nazwy dziko rosnących roślin zielnych na tle słowiańskim, zagadnienia ogólne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012.
- https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-204/caraway.
Dobrze napisany artykuł informacyjny.
Bardzo nam miło 🙂
Polecam schab w sosie własnym z dodatkiem kminku. Rewelacja!
Potrawę najlepiej przyrządzać na klasycznej stalowej patelni, a nie na teflonie.
Brzmi pysznie 🙂
Dziekuje bardzo! Danie na pewno bardzo smaczne! Z dodatkiem kminku mozna zrobic rowniez pyszna zupke kminkowa z mala iloscia kartofelkow i podsmazona na maselku i dodana na koniec pokrojona w kostke buleczke. Posypac zieleninka Naprawde dpbrze smakuje.