Krew z nosa – przyczyny krwawienia z nosa

Czym jest krwawienie z nosa? 

Krwawienie z nosa to dość częsta przypadłość. Ze względu na bogate unaczynienie jamy nosowej nierzadko dochodzi do krwawień z tej okolicy. Jama nosowa odpowiada za nawilżanie i oczyszczanie wdychanego powietrza. Naukowcy donoszą, że ponad połowa populacji miała incydenty krwawienia z nosa. Najczęściej dotyczą one mężczyzn – nawet 83,3%. Liczba koniecznych interwencji lekarskich jest zdecydowanie mniejsza – jedynie 1 na 10 pacjentów wymagało pomocy specjalistów. Krwawienie z nosa nie zwiastuje zwykle poważnego stanu zagrożenia zdrowia, nie należy jednak go bagatelizować. Może bowiem być objawem poważniejszego problemu zdrowotnego. Warto w związku z tym wiedzieć, jak postępować w przypadku wystąpienia krwawienia z nosa [1, 3].

Krew z nosa – przyczyny

Przyczyny krwawienia z nosa mogą być zróżnicowane. Za mniejszą część takich epizodów odpowiadają czynniki miejscowe, m.in.: 

• urazy – mechaniczne, także na skutek inhalowania substancji szkodliwych i toksycznych lub jako powikłanie po zabiegu; 
• stany zapalne, np. przewlekłe zapalenie zatok przynosowych; 
• choroby (gruźlica, nowotwór jamy nosowej czy zatok); 
• nieżyty błony śluzowej nosa – powstałe najczęściej na skutek przewlekłego stosowania kropli lub aerozoli do nosa z substancjami obkurczającymi śluzówkę [1]. 

Zdecydowanie częściej krwawienie z nosa wynika z przyczyn ogólnoustrojowych, takich jak: 

• choroby układu krążenia (nadciśnienie tętnicze, przewlekła niewydolność krążenia, miażdżyca naczyń); 
• choroby związane z krzepliwością krwi (hemofilia, małopłytkowość, polekowe zaburzenia krzepliwości); 
• choroby zakaźne (odra, mononukleoza); 
• niewydolność wątroby [1]. 

W związku ze zróżnicowanymi przyczynami nierzadko diagnostykę schorzenia przeprowadza kilku lekarzy specjalistów. Naszą uwagę powinny zwrócić powtarzające się epizody krwawienia z nosa [1]. 

Krew z nosa – jak postępować? 

Osobę, u której występuje krwawienie, należy uspokoić i zalecić jej pozycję siedzącą z lekkim pochyleniem do przodu. Skrzydełka nosa powinniśmy delikatnie ucisnąć. Krew, która spływa po ścianie gardła, powinna zostać wypluta. Wskazane są okłady z zimnej wody na karku i grzbiecie nosa, natomiast po zakończeniu epizodu krwawienia powinniśmy nawilżyć śluzówkę nosa za pomocą soli fizjologicznej, by uniknąć kolejnego incydentu. W przypadku długotrwałego krwawienia, którego nie udaje się zahamować, konieczna jest interwencja lekarska. Postępowanie specjalisty jest zawsze dobrane do stanu pacjenta i sytuacji. Nie istnieje jeden schemat, a podstawą w przypadku silnych krwotoków jest zatamowanie krwawienia. Należy także zebrać wywiad dotyczący podobnych epizodów w przeszłości, stosowanych leków i innych chorób. Lekarz stwierdza dokładne miejsce wystąpienia krwotoku, oczyszcza jamę nosową i w razie konieczności znieczula to miejsce lub podaje leki obkurczające naczynia [1]. 

W gabinecie lekarskim sprawdzane są zwykle podstawowe parametry, takie jak ciśnienie tętnicze, które jest częstą przyczyną krwotoków z nosa. Pacjenci często dostają skierowania na dalsze badania – krzepliwości krwi czy morfologię. W razie potrzeby zlecone mogą zostać także badania obrazowe, np. rezonans magnetyczny [1]. 

Krew z nosa – leczenie 

Tamowanie krwotoków należy zacząć od dokładnego ustalenia miejsca krwawienia. Ze względu na specyfikę krwotoku, nie zawsze jest to łatwe zadanie. Istotną rolę w diagnostyce pełnią badania obrazowe, które mogą pomóc oszacować rozległość i miejsce uszkodzenia kości nosa, jeśli do nich doszło. Nawracające i trudne do opanowania krwotoki z nosa z urazem głowy w wywiadzie są wskazaniem do wykonania tomografii komputerowej i badania naczyniowego, które służy ocenie stanu ściany tętnicy szyjnej. Gdy krwawienia nie są zbyt obfite, a źródło krwotoku znajduje się w przedniej części przegrody nosowej, specjaliści w leczeniu skupiają się na wydmuchiwaniu skrzepów z nosa. Gdy źródłem krwawienia są naczynia umieszczone powierzchownie, lekarz przeprowadza przyżeganie chemiczne, elektrokoagulację, krioterapię czy też fotokoagulację laserową [2]. 

Częstym postępowaniem jest założenie tamponady przedniej, którą utrzymuje się u pacjenta zwykle przez 1-2 dni. W przypadku braku zadowalających efektów i utrzymujących się krwawień, zakłada się tamponadę tylną (zwaną tamponadą Bellocqa), a przednią tamponadę uzupełnia się osłoną antybiotykową. Tylną tamponadę utrzymuje się nieco dłużej – z reguły dwa do trzech dni, a pacjent w tym czasie wymaga hospitalizacji [2]. 

Krwawienie z naczyń tylnych jest wskazaniem do zabiegu chirurgicznego. Wyróżniamy tutaj podwiązanie tętnicy sitowej przedniej, szczękowej lub szyjnej wspólnej, które są dedykowane leczeniu najcięższych i nawracających krwotoków. Postęp medycyny pozwala na skuteczne leczenie za pomocą metod endoskopowych. Zaliczamy do nich transantralne zamknięcie tętnicy szczękowej oraz przeznosowe zamknięcie tętnicy klinowo-podniebiennej [2]. 

Przeczytaj również:
Apteczka pierwszej pomocy – co powinno wchodzić w jej wyposażenie?