Kule ortopedyczne. Jak używać ich prawidłowo?

Kiedy używać kul ortopedycznych?

Kule ortopedyczne najczęściej zaleca się osobom po różnego rodzaju urazach i kontuzjach powodujących problemy z poruszaniem się, a także seniorom, którzy potrzebują dodatkowego wsparcia i stabilizacji podczas chodzenia. Również w przypadku porażeń nóg, w stanach po przebytych udarach czy amputacjach, a także w przypadku chorób reumatycznych warto sięgnąć po kule, by ułatwić sobie codzienne funkcjonowanie. 

Kule bardzo często wykorzystuje się w procesie rehabilitacji i rekonwalescencji po różnych urazach czy zabiegach w obrębie nóg lub kręgosłupa (endoprotezy stawów biodrowych lub/i kolanowych, artroskopia kolana, operacja haluksów itp.). Pełnią wtedy rolę odciążającą chorą nogę, a także stanowią dodatkową stabilizację.  

Jak wybrać kule ortopedyczne?

W sklepach ortopedycznych, aptekach czy na portalach internetowych mamy dostęp do bardzo szerokiej gamy kul ortopedycznych. Jednak przy wyborze sprzętu warto zdać się na doświadczenie fizjoterapeuty lub ortopedy.  

Źle dobrane kule będą powodować ból i dyskomfort podczas chodzenia. Mogą też przyczyniać się do utrwalania nieprawidłowego wzorca chodu. 

Na rynku mamy do wyboru dwa rodzaje kul: 

Kule ortopedyczne łokciowe  

Jest to najbardziej popularny rodzaj kul. Mają regulowaną wysokość, a ciężar ciała spoczywa w całości na uchwycie kuli, dlatego najbardziej narażonym na obciążenie stawem jest nadgarstek. Z tego względu kule łokciowe raczej nie są dobrym wyborem dla osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów czy cieśnią nadgarstka. 

Kule ortopedyczne pachowe  

Gwarantują o wiele lepsze podparcie niż kule łokciowe, zapewniają całkowite odciążenie nogi, ale niestety nie zachowują prawidłowego wzorca chodu. Bardziej polecane osobom starszym i pacjentom ze schorzeniami nadgarstków i rąk. Największym minusem kul pachowych jest ich możliwy ucisk na tętnice pachowe. Może to powodować uczucie mrowienia, drętwienia rąk oraz dłoni, dlatego kule pachowe nie są zalecane osobom z miażdżycą i neuropatiami.  

Aby prawidłowo dobrać kule ortopedyczne, zwróć uwagę na kilka kwestii: 

Regulacja wysokości   

Większość z dostępnych modeli kul łokciowych czy pachowych ma szeroki zakres regulacji wysokości. Kule łokciowe powinny być na tyle wysoko ustawione, aby ręka swobodnie opierająca się na rękojeści była lekko zgięta w stawie łokciowym, a dłoń znajdowała się na wysokości biodra.  

W przypadku kul pachowych ich wysokość nie może zaburzać statyki ciała i wyprostowanej sylwetki. Kule powinny swobodnie wchodzić pod dół pachowy i powodować nieznaczne uniesienie barku. Prawidłowe ustawienie wysokości kul gwarantuje zachowanie prawidłowego wzorca chodu, co przekłada się bezpośrednio na efekty rehabilitacji i rekonwalescencji. Jeśli jednak czujesz dyskomfort i ból podczas chodzenia, udaj się do sklepu ortopedycznego lub fizjoterapeuty w celu korekcji wysokości kuli. 

Wytrzymałość  

Głównie dotyczy to pacjentów o wadze powyżej 120 kg. Większość modeli kul ma fabryczne obciążenie ok. 100-120 kg. Jeśli używasz kul długotrwale, przed zakupem nowego sprzętu upewnij się, czy są dostępne modele o większej wytrzymałości. Te standardowe będą się szybciej zużywać i mogą być potencjalnie niebezpieczne. 

Rodzaj rękojeści  

Ma duże znaczenie dla komfortu użytkowania kul. Jeśli długotrwale używasz kul, zainwestuj w model z miękką rączką, uchwytem anatomicznym (dla prawej lub lewej ręki) lub zamkniętą obejmą. 

Wykonanie  

Przy wyborze kul kieruj się przede wszystkim rodzajem materiałów, z jakich są wykonane. Dobrej jakości kula posłuży znacznie dłużej niż najtańsze modele dostępne na rynku.  

Jak używać kul ortopedycznych prawidłowo? 

• Aby zachować prawidłowy wzorzec chodu, najlepiej jest używać dwóch kul. 
• Jeśli zdecydujesz się korzystać tylko z jednej kuli, pamiętaj, by stosować ją zawsze po stronie zdrowej nogi. W trakcie chodu najpierw zrób wykrok zdrową nogą, ciężar ciała przenieś na kulę, a następnie dostaw chorą nogę wraz z kulą. 
• Jeśli używasz dwóch kul, obie postaw do przodu, przenieś ciężar ciała na ręce i dostaw nogi.  
• Wchodząc po schodach, korzystaj z poręczy. Wejście zaczynaj od kroku zdrowej nogi i kuli, następnie dostawiając chorą. 
• Schodząc ze schodów, najpierw postaw nogę chorą wraz z kulami i na końcu dostaw nogę zdrową.  

Co zamiast kul do chodzenia?

Poza najbardziej popularnymi wśród pacjentów kulami łokciowymi i pachowymi sklepy z zaopatrzeniem ortopedycznym proponują swoim klientom różnego rodzaju zamienniki.  

Są to np.: 

• laski anatomiczne – całe lub składane, mają uchwyt dopasowany do prawej lub lewej ręki; 
• laski drewniane – wykonane w całości z drewna, z ozdobnym uchwytem, bez możliwości regulacji wysokości; 
• trójnogi/czwórnogi – z 3 lub 4 nóżkami, stanowią lepsze podparcie i stabilizację ciała; 
• balkoniki i podpórki – kołowe lub kroczące, przeznaczone głównie dla osób starszych z obniżoną sprawnością ruchową, stanowią najlepszą asekurację podczas chodzenia.

Przeczytaj również:
Wkładki ortopedyczne. Kiedy je nosić?