Plamki Fordyce’a. Czy jest się czym martwić?

Czym są plamki Fordyce’a? Jak wyglądają? 

Plamki (krostki) Fordyce’a to zmiany powstające na skutek nagromadzenia się łoju w obrębie gruczołów łojowych. Najczęściej przybierają kształt białych lub żółtawych grudek na skórze lub błonach śluzowych. Mierzą 1-3 mm, występują zazwyczaj w skupiskach liczących kilka, kilkadziesiąt, a czasem nawet kilkaset zmian. Zazwyczaj nie bolą, nie swędzą i nie dają żadnych innych objawów poza nieestetycznym wyglądem.  

Plamki Fordyce’a najczęściej występują na prąciu, mosznie, policzkach, wargach, wargach sromowych. Choć bywają przyczyną zaniepokojenia, w większości przypadków nie wymagają interwencji medycznej (o ile lekarz wykluczy inne choroby, np. kłykciny kończyste, opryszczkę).  

Warto mieć jednak na uwadze, że powstające w obrębie warg, warg sromowych, prącia czy moszny białe grudki mogą wskazywać na podniesiony poziom tzw. złego cholesterolu lub trójglicerydów. Lekarz w takim wypadku może zlecić Ci wykonanie badania stężenia cholesterolu całkowitego, frakcji LDL i HDL. 

Liczba plamek Fordyce’a jest proporcjonalna do poziomu cholesterolu we krwi. 

Plamki Fordyce’a – przyczyny 

Nie znamy jak dotąd konkretnych przyczyn powstawania plamek Fordyce’a. Badacze przypuszczają, że zmiany te mogą mieć podłoże genetyczne.

Bardzo często zdarza się, że występują na ciele już w momencie narodzin, a w okresie dojrzewania, na skutek zmian zachodzących w organizmie, zwiększa się ich liczba. Dolegliwość ta nie jest zaraźliwa, co oznacza, że plamki nie mogą się przenosić na drugą osobę nawet przy bezpośrednim kontakcie. 

Plamki Fordyce’a – jak się ich pozbyć? 

Zmiany w okolicach ust czy narządów płciowych mogą powodować spory dyskomfort, zwłaszcza psychiczny.

Jednym ze sposobów na ich usunięcie jest laser ablacyjny CO2. Zabieg pozwala usunąć lub przynajmniej zmniejszyć widoczność plamek w bardzo krótkim czasie. Dużym plusem jego wykorzystania jest precyzja i szybki efekt. Jednak jak każdy zabieg, wiąże się z potencjalnym ryzykiem powstania blizn. Jest również dość kosztowny.  

Inne metody to: 

• wysuszanie elektryczne (elektrodesykacja), 
• terapia fotodynamiczna, 
• zabiegi z wykorzystaniem kwasu dichlorooctowego. 

Dodatkowo opisywane są skuteczne próby leczenia grudek Fordyce’a z wykorzystaniem mniej inwazyjnych metod, jak np. kremy z tretinoiną. Substancja ta, stosowana również w leczeniu trądziku, wspomaga złuszczanie się komórek blokujących ujścia gruczołów łojowych.

Wspomagająco możesz również zastosować kosmetyki do pielęgnacji skóry trądzikowej.

W związku z tym, że występowanie grudek Fordyce’a jest związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem gruczołów łojowych, możesz we własnym zakresie wdrożyć odpowiednią profilaktykę: 

• nawilżaj skórę od zewnątrz i od środka, 
• ogranicz węglowodany, tłuszcze nasycone, sól i wysokoprzetworzoną żywność, 
• unikaj gazowanych, słodkich napojów i alkoholu, 
• rzuć palenie.

Przeczytaj również:
Czerwone plamy na ciele. O czym mogą świadczyć?