Podwyższone lub niskie RDW-SD. Co oznacza?

RDW-SD – co to za wskaźnik? 

RDW-SD (ang. Red blood cell Distribution Width, Standard Deviation) to wskaźnik rozrzutu wokół średniej zmierzonej objętości poszczególnych krwinek czerwonych. Erytrocyty (krwinki czerwone) mają zbliżony rozmiar, natomiast nigdy nie jest on identyczny.  

Parametr RDW-SD opisuje różnice w objętości krwinek i pozwala (wraz z oceną pozostałych parametrów krwi z morfologii) na określenie przyczyny niedokrwistości.  

Do badania wystarczy próbka krwi pobrana na czczo. Badania RDW-SD nie wykonuje się nigdy samego, a raczej pośród innych badań w morfologii. Jednymi z ważniejszych parametrów, które powinny być oceniane razem z RDW-SD są MCV (średnia objętość krwinki czerwonej), ilość krwinek czerwonych oraz poziom hemoglobiny. Na skutek określenia parametru MCV można określić erytrocyty jako prawidłowe (normocyty), zmniejszone (mikrocyty), powiększone (makrocyty, megalocyty), a następnie obliczyć wartość RDW-SD.  

RDW-SD – wskazania do badania 

Lekarz może zlecić Ci wykonanie tego badania, poszukując przyczyn niedokrwistości. Najważniejszym wskazaniem jest właśnie diagnostyka anemii.  

Do pozostałych wskazań zaliczamy podejrzenie: 

• niedokrwistości hemolitycznej, 
• niedoborów żelaza, 
• niedokrwistości megaloblastycznej i makrocytowej,  
• talasemii (niedokrwistości tarczowatokrwinkowej), 
• kwashiorkoru (wynikającego z niedożywienia i niedoborów białka),  

Objawy, które wskazują na rozwój niedokrwistości różnego pochodzenia, to m.in.: częste zmęczenie, zawroty głowy, bladość skóry i błon śluzowych, duszności, zaburzenia libido. 

RDW-SD – jaka jest norma? 

Wartości RDW-SD podaje się w wartościach bezwzględnych, a jednostką są femtolitry [fl]. Za normę przyjmuje się wartości w zakresie 36-47 fl. U mężczyzn za prawidłowe bywają również uznawane nieco niższe wartości.  

Poszczególne laboratoria mogą ustalić wartości referencyjne na nieco innym poziomie, dlatego warto zapoznać się ze standardami placówki przed wykonaniem badania.  

RDW może być podawane również w procentach, wówczas mówimy o parametrze RDS-CV. Jego norma mieści się w zakresie 11,5%-14,5%.  

Wyników badań nigdy nie interpretuj samodzielnie. Jest to zadanie lekarza.  

Prawidłowa ocena stanu zdrowia wymaga analizy większej liczby parametrów.  

RDW-SD podwyższone – na co wskazuje? 

U pacjentów z podwyższonym RDW-SD stwierdza się występowanie krwinek czerwonych większych od typowych. Zdarza się to np. w przebiegu anemii megaloblastycznej spowodowanej niedoborami witaminy B12, kwasu foliowego i żelaza.  

Wysokie RDW stwierdza się też u pacjentów cierpiących na przewlekłe stany zapalne i schorzenia nowotworowe (w przypadku pojawienia się przerzutów do szpiku kostnego czy w zespole mielodysplastycznym). Ponadto wyższe wartości opisywanego parametru można zaobserwować po transfuzji krwi.  

Jak już zostało wspomniane, nigdy nie ocenia się tylko jednego parametru krwi, gdyż nie pozwala to na postawienie celnej diagnozy. I tak np. wspomniany MCV wraz z RDW pozwalają określić przyczynę niedokrwistości. Podwyższone RDW przy niskim MCV wskazywać może na niedobór żelaza, a wysokie wartości obu parametrów mogą wynikać z niedoborów witaminy B12 i kwasu foliowego.  

RDW-SD obniżone – o czym świadczy? 

Jeśli obniżony poziom RDW-SD jest jedynym odchyleniem od normy w morfologii, zazwyczaj nie ma to istotnego znaczenia diagnostycznego. Jeżeli jednak towarzyszą mu inne odchylenia, np. obniżony poziom hemoglobiny, może to wskazywać na występowanie anemii mikrocytarnej lub makrocytarnej.   

RDW-SD u dziecka 

Interpretacja wyników RDW-SD u dzieci zasadniczo nie różni się od tej u osób dorosłych. Normy w przypadku dzieci są identyczne, a znaczenie diagnostyczne podobne. U dzieci podwyższone wartości tego parametru zazwyczaj oznaczają niedobory żelaza, co wymaga konsultacji z lekarzem.  

Co zrobić, jeśli wynik RDW-SD odbiega od normy? 

Twój wynik RDW-SD jest poza normą? Przede wszystkim nie martw się na zapas i nie lecz się na własną rękę, szukając wskazówek w nierzetelnych źródłach. Ten stan może być przejściowy i nie musi oznaczać niczego niepokojącego. Skonsultuj wyniki morfologii z lekarzem, poinformuj go o wszystkich objawach i porozmawiaj o swoich wątpliwościach. Specjalista może zlecić Ci inne badania i zaordynować właściwe leczenie.

Przeczytaj również:
Badanie eGFR. Na co wskazuje jego wynik?