Rdestowiec ostrokończysty. Jakie ma właściwości?
Rdestowiec ostrokończysty (inaczej rdestowiec japoński, rdestówka japońska) wywodzi się z krajów azjatyckich. Obecnie rośnie także w innych krajach, również w Polsce. Jakie właściwości ma rdestowiec ostrokończysty?
Rdestowiec ostrokończysty. Gdzie występuje?
Rdestowiec ostrokończysty (łac. Reynoutria japonica lub Polygonum cuspidatum) jest rośliną od wielu lat stosowaną w medycynie wschodniej. Pierwotnie występował wyłącznie na terenach Azji, w tym Chinach, Japonii i Tajwanie. Obecnie można go spotkać także w Europie, gdzie samorzutnie rozprzestrzenił się po kontynencie. Pierwsze wzmianki o uprawie tej rośliny pochodzą z roku 1823 z Holandii oraz 1825 roku z Wielkiej Brytanii. W kolejnych latach rdestowiec był sadzony jako roślina ozdobna w wielu przydomowych ogrodach. Przez swoje możliwości intensywnego wzrostu szybko zajął inne bardzo obszerne tereny. Jest gatunkiem inwazyjnym, szybko rozprzestrzeniającym się i wypierającym rodzime gatunki w Polsce. Dlatego zalecane jest jego eliminowanie ze środowiska naturalnego. Nawet w przypadku chęci hodowli tej rośliny w przydomowym ogrodzie, należy uprzednio uzyskać specjalne pozwolenie. W Polsce najczęściej rośnie w wilgotnych rowach, dolinach rzecznych i lasach łęgowych.
Rdestowiec ostrokończysty. Jak wygląda?
Rdestowiec jest rośliną zieloną, której łodygi sięgają nawet 5 metrów wysokości. Są one łukowato wygięte i puste w środku. Liście rdestowca są stosunkowo duże – mają około 15 cm długości i 10 cm szerokości.
Rdestowiec ostrokończysty. Właściwości i zastosowanie
Rdestowiec ostrokończysty od tysięcy lat jest stosowany jako roślina lecznicza w krajach azjatyckich. Najczęściej był stosowany jako środek na stany zapalne, choroby skóry i wątroby oraz zaparcia.
W Japonii roślina ta jest znana jako itadori i stosowana jest jako składnik tradycyjnych potraw. Najwięcej spożywa się jej na wyspie Shikoku oraz obszarze prefektury Kochi. Rdestowiec jest składnikiem sansai – wiosennej potrawy przygotowywanej z dziko rosnących roślin. Jego młode pędy po obraniu ze skóry i zblanszowaniu można podawać jak szparagi, smażyć na głębokim tłuszczu lub spożywać w postaci zupy. W Korei częściej podawany jest jako przystawka, natomiast w Chinach spożywa się go tylko w niektórych rejonach. Natomiast w Wietnamie jest to roślina zagrożona wyginięciem i nie jest ona w ogóle jadana.
Poza walorami kulinarnymi, rdestowiec jest cennym źródłem substancji o nazwie resweratrol. Jest to związek należący do grupy polifenoli, który można znaleźć także w skórkach winogron i w czerwonym winie.
Resweratrol posiada takie właściwości lecznicze jak:
- działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwnowotworowe;
- zapobieganie chorobom neurodegeneracyjnym;
- pozytywny wpływ na układ krążenia;
- hamowanie zlepiania płytek krwi;
- przeciwdziałanie miażdżycy;
- obniżanie poziomu „złego cholesterolu” LDL;
- pozytywny wpływ na utrzymanie prawidłowej masy ciała;
- opóźnianie procesów starzenia się organizmu.
Inne fenole występujące w rdestowcu, takie jak kwas cynamonowy i elagowy, mają działanie osłonowe na wątrobę, redukują poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, a także obniżają poziom glukozy. Zwiększają natomiast poziom „dobrego cholesterolu” HDL, który pomaga chronić serce i naczynia krwionośne. Mają także działanie przeciwutleniające.
Inne składniki występujące w rdestowcu to fitosterole, kumarynowce, garbniki oraz pierwiastki: cynk, żelazo, selen, mangan, miedź.
Rdestowiec ostrokończysty również:
- działa detoksykująco,
- regeneruje tkanki,
- posiada właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe (trwają badania nad jego skutecznością w leczeniu boreliozy),
- normalizuje poziom hormonów płciowych.
Rdestowiec ostrokończysty. Przeciwwskazania
Rdestowca nie należy stosować u osób:
- uczulonych na tę roślinę,
- w ciąży,
- karmiących piersią,
- niepełnoletnich,
- przed operacjami lub zabiegami chirurgicznymi.
Rdestowiec ostrokończysty. Możliwe skutki uboczne
Stosowanie suplementów z rdestowcem nie powoduje zazwyczaj skutków ubocznych. Przy nadmiernym spożyciu mogą wystąpić nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak: biegunki, bóle brzucha, wymioty.
Jak stosować preparaty z rdestowca?
Rdestowiec występuje w postaci sypkich ziół. Można go kupić także w postaci tabletek czy kapsułek. Resweratrol pozyskiwany z rdestowca można spotkać w postaci płynu do picia.
Preparaty z rdestowcem ostrokończystym należy przyjmować zgodnie z zaleceniami producenta, które znajdują się na ulotce lub opakowaniu.
Przeczytaj również:
Czym jest resweratrol?
- Pirożnikow E., Rdestowiec ostrokończysty (Reynoutria japonicaHoutt.) – roślina użytkowana kulinarnie w Puszczy Białowieskiej, TNO BIOLOGIA POLSKA 2012; 2: 27-32.
- Kopeć A. i wsp., Prozdrowotne właściwości resweratrolu, ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość 2011; 5 (78): 5-15.
- https://ttbuczak.eu/rdest-japonski/.
- Otręba A., Michalska-Hejduk D., Inwazyjne gatunki roślin w Kampinoskim Parku Narodowym i w jego sąsiedztwie, Park Narodowy 2014.
- Sheng Z. i wsp., Capability of polygonum cuspidatum extract in inhibiting AGEs and preventing diabetes, Food Sci Nutr 2019; 7 (6): 2006-2016.