Scyntygrafia nerek. Jak przebiega to badanie?

Czym jest scyntygrafia nerek? 

Scyntygrafia nerek to grupa badań obrazowych. Wykonuje się je przy użyciu promieniowania. Scyntygrafia nerek jest jednym z częściej wykonywanych badań. Służy do oceny budowy i pracy układu moczowego.  

Scyntygrafia nerek – wskazania 

Wskazania do badań scyntygraficznych nerek różnią się w zależności od rodzaju scyntygrafii. 

Scyntygrafia nerek dzieli się na badanie statyczne i dynamiczne.

Badanie statyczne (renoscyntygrafia) pozwala uzyskać seryjne obrazy przejścia radiofarmaceutyku przez układ moczowy. Badanie dynamiczne nerek służy do oceny czynności układu moczowego. 

Wskazania do scyntygrafii statycznej nerek: 

• Diagnostyka zmian ogniskowych w miąższu nerek (tzw. blizn) w przebiegu ostrego i przewlekłego odmiedniczkowego zapalenia nerek – zwłaszcza u małych dzieci; 
• Diagnostyka wad wrodzonych nerek; zanik narządu, złe wykształcenie się narządu, nieprawidłowe położenie nerek, podwójna nerka; 
• Diagnostyka guzów nerek; 
• Określenie ilości czynnego miąższu nerek u pacjentów przed planowanym usunięciem nerki. 

Wskazania do scyntygrafii dynamicznej nerek: 

• Określenie funkcji nerek; 
• Podejrzenie nefropatii zaparowej, uropatii zaporowej (upośledzenia czynności nerek spowodowanych zaburzeniami w odpływie moczu); 
• Podejrzenie wodonercza; 
• Przed operacjami naprawczymi nerek. 

Przeciwwskazania do scyntygrafii nerek 

Badania scyntygraficzne nerek wykonywane są przy użyciu farmaceutyku znakowanego izotopem promieniotwórczym emitującym promieniowanie jonizujące. Aby wykonać scyntygrafię nerek, potrzebne jest skierowanie od lekarza specjalisty (jak w przypadku innych badań z wykorzystaniem promieniowania). 

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do scyntygrafii nerek jest ciąża. Względnym przeciwwskazaniem jest karmienie piersią. 

W wyjątkowych sytuacjach badanie scyntygraficzne nerek można przeprowadzić u kobiety karmiącej – pod warunkiem odpowiedniego przygotowania pacjentki i zastosowania karencji. Pacjentka karmiąca powinna odstawić dziecko od piersi na 2 dni po badaniu, aby aktywność promieniowania podanego w radiofarmaceutyku spadła do zera. Warto zaznaczyć, że po wykonaniu badania z użyciem izotopu promieniotwórczego matka może opiekować się dzieckiem. 

Scyntygrafia nerek – jak się przygotować? 

1. Przed badaniem, po konsultacji z lekarzem odstaw leki moczopędne. 
2. 30-60 minut przed badaniem wypij ok. 1 litr płynu – najlepiej wody. 
3. Na badanie przyjdź w wygodnym stroju, bez metalowych elementów w obrębie jamy brzusznej i miednicy. 
4. Tuż przed badaniem zdejmij metalowe elementy, które mogą znaleźć się w polu badania (np. pasek). Nie zdejmuj ubrania. 
5. Zabierz ze sobą butelkę wody. Po badaniu zaleca się picie dużej ilości płynów. 

Podczas badania z pacjentem nie mogą przebywać osoby towarzyszące. 

Jak przebiega scyntygrafia nerek? 

Przebieg scyntygrafii statycznej nerek: 

1. Pacjent wypija ok. 1 litr wody 30-60 minut przed badaniem. 
2. Pacjent otrzymuje dożylnie radiofarmaceutyk. 
3. W poczekalni pacjent oczekuje ok. 1 godzinę (w wyjątkowych przypadkach do 3 godzin) aż radiofarmaceutyk zgromadzi się w nerkach. 
4. Po upływie godziny pacjent proszony jest o skorzystanie z toalety i opróżnienie pęcherza. 
5. Pacjent zdejmuje metalowe elementy z obszaru brzucha (np. pasek) i kładzie się na specjalnym łóżku. 
6. Podczas gdy aparat robi zdjęcia, pacjent nie powinien się ruszać. Procedura trwa ok. 30 minut. 
7. Po badaniu zalecane jest picie dużej ilości płynów i częste oddawanie moczu. 

Przebieg scyntygrafii dynamicznej nerek: 

1. Pacjent wypija ok. 1 litr wody 30-60 minut przed badaniem. 
2. W gabinecie pacjent zdejmuje metalowe elementy z obszaru brzucha (np. pasek) i kładzie się na specjalnym łóżku. 
3. Pacjent otrzymuje dożylnie radiofarmaceutyk. 
4. Podczas badania pacjent leży nieruchomo. 
5. Aparat robi zdjęcia przez około 20-40 minut. 
6. Po badaniu zalecane jest picie dużej ilości płynów i częste oddawanie moczu. 

Badania scyntygraficzne nerek często wykonuje się u małych dzieci w celu diagnostyki powikłań zakażeń dróg moczowych i do oceny wad wrodzonych tego narządu. Aby uzyskać diagnostyczne obrazy, pacjent podczas badania powinien leżeć nieruchomo, co w przypadku dzieci i niemowląt jest trudne do wykonania. Z tego powodu scyntygrafię nerek u niemowląt i dzieci przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym. 

Scyntygrafia nerek – czy powoduje skutki uboczne? 

Promieniowanie jonizujące negatywnie wpływa na nasz organizm. W związku z tym wszystkie badania scyntygraficzne wykonuje się pod ścisłą kontrolą inspektora ochrony radiologicznej. 

Badania scyntygraficzne nerek przeprowadzane zgodnie z panującymi standardami nie powinny powodować skutków ubocznych. 

Scyntygrafia nerek – cena 

Badanie scyntygraficzne nerek jest wykonywane po okazaniu skierowania od lekarza niezależnie od tego, czy wykonujemy je na NFZ czy na koszt własny. 

Cena badania wykonywanego na koszt pacjenta wynosi ok. 550 zł. 

Przeczytaj również:
Zioła na nerki – które stosować?