Skręt jądra – objawy, rozpoznanie i leczenie
Skręt jądra i powrózka nasiennego to obrót jądra wokół szypuły, który prowadzi do ucisku struktur powrózka nasiennego i odcięcia dopływu krwi do jądra. To stan nagły i wymaga jak najszybszej interwencji medycznej.
Przyczyny skrętu jądra
Jądra to narządy parzyste leżące w mosznie. Produkują plemniki oraz hormon płciowy – testosteron. Krew dopływa do jądra przez powrózek nasienny, który składa się również z nasieniowodu i nerwów. U większości mężczyzn jądro nie może się skręcić, ponieważ tkanka wokół niego przytwierdza go do moszny.
Niektórzy jednak rodzą się z większą mobilnością jądra w mosznie, co może skutkować jego skrętem.
Skręt jądra nie występuje często. Zdarza się u 1 na 4000 mężczyzn poniżej 25. roku życia. Rzadziej występuje u noworodków i starszych mężczyzn. Najczęściej skręt pojawia się po jednej stronie (zwykle lewej).
Podczas skrętu jądra dochodzi do ucisku naczyń powrózka nasiennego, co prowadzi do niedokrwienia i niedotlenienia jądra.
Może to skutkować jego martwicą i późniejszą niepłodnością. Aktywność fizyczna nie wpływa na ryzyko wystąpienia skrętu jądra – może się to zdarzyć podczas ćwiczeń, siedzenia, stania, a nawet snu.
Objawy skrętu jądra
Najczęstszym objawem jest nagły, silny ból po jednej stronie moszny, który promieniuje do pachwiny. Występuje obrzęk i zaczerwienienie moszny. Często dodatkowymi objawami są nudności i wymioty. Charakterystyczne dla skrętu jądra są:
- objaw Brunzela – podciągnięcie jądra do góry,
- objaw Gera – punktowe zaciągnięcie skóry moszny.
Skręt jądra – jak go rozpoznać?
Rozpoznanie skrętu jądra opiera się na wywiadzie i badaniu fizykalnym przeprowadzonym przez lekarza. Sprawdza on wygląd moszny, tkliwość i bolesność oraz szuka charakterystycznych objawów. W razie wątpliwości może wykonać badanie USG z oceną dopplerowską w celu uwidocznienia przepływów naczyniowych w obrębie jądra.
Istotne jest postawienie rozpoznania w ciągu 6 godzin od wystąpienia pierwszych objawów.
W rozpoznaniu skrętu jądra należy wziąć pod uwagę możliwość zapalenia jądra i najądrza lub zakażenia układu moczowego, które mogą dawać podobne objawy.
Leczenie skrętu jądra
Leczenie polega na operacyjnym przywróceniu krążenia. Operacja musi być wykonana w ciągu 6 godzin od pierwszych objawów, ponieważ później następuje trwałe uszkodzenie jądra.
Według badań zabieg przeprowadzony po 12 godzinach aż u 75% pacjentów kończył się usunięciem jądra.
Operacja polega na odprowadzeniu skrętu oraz umocowaniu jądra za pomocą szwów, aby zapobiec jego powtórnemu skręceniu się. Zwykle jest wykonywana z dostępu przez mosznę.
Skręt jądra to skręcenie powrózka nasiennego i jego zawartości. Jest to stan nagły. Szybkie rozpoznanie i leczenie jest kluczowe w ratowaniu jądra. Najczęściej dolegliwość ta dotyczy mężczyzn przed 25. rokiem życia i objawia się nagłym bólem po jednej stronie. Leczenie obejmuje zabieg chirurgiczny i powinno nastąpić w ciągu 6 godzin od wystąpienia objawów. Prawidłowo jądra powinny być mniej więcej tego samego rozmiaru. Każda nagła zmiana wielkości któregoś z jąder, zmiana koloru moszny lub ból i dyskomfort to sygnały alarmujące i powinny być szybko skonsultowane z lekarzem.
Przeczytaj również:
Zapalenie jądra – przyczyny, objawy, leczenie
Źródła:
- Sharp VJ, Kieran K, Arlen AM. Testicular torsion: diagnosis, evaluation, and management. Am Fam Physician. 2013 Dec 15;88(12):835-40. PMID: 24364548.
- Drewa T, Juszczak K. Urologia. Ilustrowany podręcznik dla studentów i stażystów, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2018.
- https://www.urologyhealth.org/urologic-conditions/testicular-torsion.
- https://www.mp.pl/chirurgia/chirurgia-dziecieca/69136,zespol-ostrej-moszny-i-skret-jadra-u-dzieci-i-mlodziezy.