Wrzody na ciele. Jak z nimi postępować?

Jakie są rodzaje wrzodów na skórze? 

• Odleżyny – powstają przez długotrwały ucisk na określone miejsce na skórze, który powoduje zaburzenia krążenia w tym miejscu i martwicę skóry na danym obszarze. 
• Owrzodzenia żylne skóry – najczęściej spowodowane są słabym krążeniem w nogach. Krew gromadzi się w żyłach kończyn dolnych, powodując rozpad ich tkanek i powstawanie wrzodów. 
• Tętnicze owrzodzenia skóry – wrzody mogą pojawić się wzdłuż tętnic, gdy skóra nie otrzymuje odpowiedniej ilości krwi. W tym przypadku powodem są również zaburzenia krążenia. 
• Neuropatyczne owrzodzenia skóry – najczęściej dotyczą osób z cukrzycą. Przez utratę czucia w stopach dochodzi do licznych mikrourazów w tym miejscu, które w połączeniu z zaburzeniami krążenia powodują powstanie wrzodów i tzw. stopy cukrzycowej. 
• Rany skóry podobne do wrzodów – nie powstają na skutek zaburzeń krążenia, lecz z powodu czynników zewnętrznych, np. urazu.

Jakie są przyczyny wrzodów na ciele? 

Głównymi przyczynami pojawienia się wrzodów na ciele są: 

• czynniki wewnętrzne, np. problemy z krążeniem krwi, 
• brak ruchomości – przez długotrwały ucisk na tkanki mogą pojawić się odleżyny, 
• urazy termiczne, np. poparzenie lub narażenie na zimno, 
• urazy chemiczne, np. uszkodzenie skóry substancjami żrącymi, 
• urazy fizyczne – otarcia, uszkodzenia skóry, 
• zakażenie gronkowcem złocistym – najczęściej dochodzi do niego, gdy układ immunologiczny ulega osłabieniu, np. na skutek infekcji; wrzody spowodowane przez tę bakterię pojawiają się zazwyczaj na owłosionej skórze i w miejscach, gdzie gromadzi się łój – pachy, pośladki lub twarz. 

Wrzody na skórze często pojawiają się także w wyniku innych chorób lub niektórych czynników sprzyjających, takich jak: 

• AIDS, 
• cukrzyca – skóra u diabetyków łatwo ulega zranieniu i trudno się goi, stąd mogą pojawiać się wrzody, 
• ciąża, 
• otyłość, 
• alkoholizm, 
• nikotynizm, 
• choroby nerek, 
• choroby wątroby, 
• niektóre nowotwory, 
• atopowe zapalenie skóry – AZS, 
• egzema, 
• świerzb, 
• przyjmowanie niektórych leków, np. warfaryny, 
• niektóre choroby autoimmunologiczne, 
• długotrwała ekspozycja na wilgoć – maceracja skóry. 

Jak objawiają się wrzody na ciele?

Wrzody to ubytki pojawiające się na skórze lub błonach śluzowych. Zazwyczaj towarzyszy im rozpad tkanki. Może dojść do całkowitej utraty warstwy naskórka, części skóry właściwej lub nawet tkanki tłuszczowej podskórnej. 

Wrzody najczęściej pojawiają się na nogach. Występują głównie pod postacią zaczerwienień spowodowanych rozwijającym się stanem zapalnym skóry. Często dochodzi do nadkażeń, przez co w miejscu owrzodzenia pojawia się ropa. 

Objawami wrzodów skóry są także: 

• swędzenie, 
• przebarwienia skóry,  
• powstawanie strupów w pobliżu owrzodzenia,  
• suchość lub łuszczenie się skóry, 
• obrzęk, 
• ból lub tkliwość w pobliżu wrzodu, 
• przejrzysta, krwawa lub wypełniona ropą wydzielina z owrzodzenia, 
• wypadanie włosów w okolicy pojawienia się wrzodu, 
• nieprzyjemny zapach z rany. 

Jak leczy się wrzody na ciele?

W przypadku podejrzenia wrzodów na ciele koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Często nawet niewielkie urazy mogą przeobrazić się w poważną dolegliwość. Owrzodzenia znacznie łatwiej wyleczyć we wczesnym stadium rozwoju.  

Lekarz zazwyczaj stawia diagnozę, oglądając ranę. W niektórych przypadkach może zalecić prześwietlenie lub tomografię komputerową. 

Leczenie jest uzależnione od rodzaju, wielkości i lokalizacji wrzodu. Najczęściej specjaliści przepisują maści z antybiotykiem działające miejscowo na zmianę.  

Czasem, gdy rana ulega nadkażeniu i pojawia się ropa, lekarz może zadecydować o nacięciu wrzodu i usunięciu wydzieliny.  

Nie nacinaj wrzodu w warunkach domowych, ponieważ może to znacznie pogorszyć stan rany, rozsiać zakażenie, a nawet spowodować uszkodzenie naczyń krwionośnych.  

W celu zatrzymania infekcji lekarz może zalecić zastosowanie antybiotyków doustnych. Ma to uchronić narządy wewnętrzne przed zakażeniem, które może doprowadzić nawet do śmierci. 

Ranę możesz zabezpieczyć specjalistycznymi opatrunkami. Jeżeli z wrzodu sączy się płyn, zastosuj takie, które będą wchłaniały wydzielinę. Na rynku dostępne są także opatrunki, które przyspieszają gojenie się ran. 

W przypadku bólu możesz zastosować leki przeciwbólowe. 

Jeżeli owrzodzenia są głębokie lub długo się goją, niezbędny może być przeszczep skóry. W wyjątkowo ciężkich przypadkach konieczna może być nawet amputacja części ciała objętej owrzodzeniem, aby nie dopuścić do nadkażenia rany i rozprzestrzeniania się zakażenia.  

Ze względu na to, że wrzody mają tendencję do nawracania, bardzo ważna jest profilaktyka.

Pamiętaj o:

• zapewnieniu dobrego krążenia w kończynach (najczęściej nóg) przez ich częste unoszenie, 
• noszeniu pończoch uciskowych.

Przeczytaj również:
Opatrunki ze srebrem – czy są skuteczne?