Zatkane ucho – przyczyny, objawy, leczenie

Zatkane ucho – objawy 

Podstawowymi objawami zatkanego ucha są pogorszenie słuchu i uczucie dyskomfortu. Mogą współwystępować z symptomami towarzyszącymi, takimi jak: 

• szum w uszach, 
• uczucie pełności w uchu, 
• bolesność, 
• obrzęk, 
• świąd, 
• zawroty głowy [1]. 

Zatkane ucho – przyczyny 

Najczęstszą przyczyną zatkanego ucha jest utworzenie się w przewodzie słuchowym czopu woskowinowego. Powstaje on zazwyczaj z powodu nieodpowiedniej higieny uszu. Ma to miejsce podczas używania popularnych patyczków z watą w nieprawidłowy sposób. Służą one bowiem do czyszczenia małżowiny, część osób natomiast stara się wyczyścić nimi przewód słuchowy. Dochodzi wtedy do przepchnięcia wydzieliny w głąb przewodu słuchowego, uformowania czopu i zasłonięcia błony bębenkowej. Taki „korek” może powstać też, gdy przez dłuższy czas zaniechamy dbania o czystość ucha.

Inną popularną sytuacją przyczyniającą się do powstania czopu woskowinowego jest nagromadzenie się wody w przewodzie słuchowym podczas kąpieli lub pływania w basenie. Skumulowana woda powoduje pęcznienie wydzieliny, a co za tym idzie – zatkanie przewodu słuchowego.

Istnieją też inne okoliczności, w których dominuje odczucie zatkanego ucha. Należą do nich: 

• ostre nieżytowe zapalenie trąbki słuchowej – występuje najczęściej u dzieci w przebiegu ostrych nieżytów górnych dróg oddechowych (nosa i zatok) lub przerostu trzeciego migdałka gardłowego. Obecny stan zapalny błony śluzowej trąbki słuchowej powoduje jej obrzęk, co skutkuje niedrożnością w okolicach ujścia gardłowego trąbki słuchowej; 
• zapalenie skóry przewodu słuchowego – dolegliwość bardzo powszechna latem po odbytych kąpielach w zanieczyszczonych zbiornikach wodnych. Do występowania tego schorzenia predysponują także: wąski przewód słuchowy, łuszczyca, egzema oraz mikrourazy skóry przewodu słuchowego zewnętrznego. Towarzyszą temu takie objawy jak: bolesność, obrzęk, świąd i występowanie złogów ze złuszczającego się nabłonka; 
• ciało obce w uchu – różnego rodzaju przedmioty organiczne lub nieorganiczne, które zostały wprowadzone do przewodu słuchowego celowo lub nieumyślnie. Dodatkowo, w okresie wakacyjnym zdarzają się sytuacje, w których zatkanie ucha nastąpiło poprzez utknięcie w nim owada. Objawy obecności ciała obcego w uchu zależą od rodzaju przedmiotu, czasu jego przebywania w przewodzie słuchowym oraz głębokości, na jaką zostało ono wprowadzone. Skaleczenie przewodu słuchowego lub błony bębenkowej może powodować ból i stan zapalny. Natomiast całkowite zamknięcie przewodu słuchowego prowadzi do pojawienia się uczucia zatkanego ucha, ucisku, szumów usznych czy niedosłuchu. Problem umieszczenia ciała obcego w uchu dotyczy najczęściej małych dzieci, osób psychicznie chorych oraz osób starszych z demencją starczą [1-3]; 
• choroba Meniere’a – przyczyną tej choroby jest gromadzenie się płynu w błędniku błoniastym. Oprócz uczucia zatkanego ucha występują też: niedosłuch, zawroty głowy, nudności, wymioty, szumy uszne oraz nadmierne pocenie się; 
• zmiany ciśnienia – osoby podróżujące samolotem lub innym środkiem transportu (gdzie występuje znaczna zmiana ciśnienia zewnętrznego) oraz osoby z niedociśnieniem również często zgłaszają uczucie zatkanego ucha [1-3]. 

Zatkane ucho – leczenie 

Leczenie dyskomfortu związanego z zatkanym uchem uzależnione jest od objawów towarzyszących i okoliczności powstania dolegliwości. W celu pozbycia się czopu woszczynowego lekarze zalecają płukanie uszu z użyciem dużej strzykawki typu Janetta (250 ml). Nie zaleca się płukania w ten sposób uszu samodzielnie, gdyż może prowadzić to do poważnych powikłań, np. skaleczenia przewodu słuchowego lub uszkodzenia błony bębenkowej. Warto skorzystać wtedy z pomocy personelu medycznego. Niezbędna jest tutaj cykliczna higiena uszu preparatami do tego przeznaczonymi, aby nie dopuścić do powstania nowego czopu. Na rynku dostępne są krople lub spraye do czyszczenia uszu, które w swoim składzie zawierają substancje rozpuszczające lub zmiękczające woskowinę uszną.

W przypadku stanów zapalnych o różnej etiologii wymagana jest pomoc laryngologa. Lekarz wdraża leczenie odpowiednimi lekami na podstawie objawów i przeprowadzonego badania. W sytuacji utknięcia ciała obcego najważniejsze jest natomiast, aby zostało ono jak najszybciej usunięte. Szczególnie tyczy się to baterii, które mogą poparzyć skórę przewodu słuchowego i spowodować jego martwicę. Równie szybko należy pozbyć się owadów, zwłaszcza żywych. Dopuszcza się tutaj zalanie przewodu słuchowego oleistym płynem. Błyskawicznie uporać należy się także z przedmiotami pęczniejącymi. W takim wypadku pod żadnym pozorem nie wolno płukać przewodu słuchowego żadnym płynem [2, 3, 5]. 

Choć zatkane ucho to zazwyczaj błahy problem, który da się łatwo rozwiązać, to warto zwrócić szczególną uwagę na dodatkowe objawy. W zależności od ich występowania mamy do czynienia z różnymi przyczynami problemu. Ważne są także okoliczności, w jakich pojawia się dolegliwość. Tylko na podstawie tych informacji można prawidłowo rozpoznać źródło problemów z narządem słuchu. 

Przeczytaj również:
Ucho pływaka – przyczyny, objawy, leczenie