Problemy z pamięcią w ciąży? To może być pregnezja!

Czym jest pregnezja? 

Pregnezja bywa zamiennie nazywana amnezją ciążową, ciężarnym mózgiem lub syndromem baby brain. Pojęcie to odnosi się do uczucia roztargnienia oraz problemów z pamięcią i koncentracją uwagi zgłaszanych przez kobiety w ciąży. Przyszłe mamy skarżą się na trudności w zakresie funkcjonowania poznawczego i motorycznego, takie jak: 

• problemy z zapamiętywaniem informacji lub utrzymaniem koncentracji uwagi,  
• zapominanie słów,  
• przejęzyczenia,  
• popełnianie błędów podczas wykonywania codziennych czynności,  
• wypadanie przedmiotów z rąk, 
• słabsza koordynacja ruchowa.

Pregnezja od dłuższego czasu pozostaje obiektem zainteresowania badaczy, którzy próbują odpowiedzieć na pytanie: czy ciąża pogarsza funkcjonowanie mózgu kobiet i wpływa na pojawienie się u nich deficytów poznawczych i problemów z pamięcią? Niestety, pomimo przeprowadzenia wielu badań, w dalszym ciągu nie udało im się wskazać jednoznacznych i obiektywnych dowodów na istnienie amnezji ciążowej.

Badania z użyciem metod subiektywnych (np. badań kwestionariuszowych) wskazują na istnienie pregnezji, natomiast badania przeprowadzone za pomocą metod obiektywnych (np. metaanaliza uwzględniająca wiele badań) nie dowodzą jednoznacznie występowania tego zjawiska. Brak spójności pomiędzy wynikami badań powoduje, że pregnezja traktowana jest bardziej jako społeczne oczekiwanie i mit kulturowy niż fakt medyczny i jednostka chorobowa.  

Baby brain – przyczyny 

Uważa się, że podstawową przyczyną występowania zaburzeń funkcji poznawczych podczas ciąży są zmiany hormonalne zachodzące w ciele kobiety, zwłaszcza wzrost poziomu estrogenu i progesteronu. Hormony wpływają na działanie neuronów, które mogą mieć trudność z przetwarzaniem informacji. Deficyty pamięci i uwagi pojawiające się u ciężarnych kobiet mogą wynikać również z przemęczenia, złego samopoczucia, niedoboru snu, stresu, natłoku emocji lub dużej ilości obowiązków związanych z pełnieniem nowej roli. Ponadto przyszła mama dokonuje zmiany dotychczasowych priorytetów, gdyż na pierwszym miejscu zaczyna stawiać swoje dziecko i jego potrzeby (skupia się na nim, martwi o jego przyszłość i zdrowie, przyswaja informacje na temat ciąży i wychowania oraz zdobywa nowe umiejętności związane z macierzyństwem). W rezultacie może stać się bardziej roztargniona i nie pamiętać o codziennych, prozaicznych obowiązkach. 

Jak radzić sobie z pregnezją? 

Nie obawiaj się! Amnezja ciążowa to powszechne i przejściowe zjawisko, którego objawy mijają zazwyczaj w ciągu kilku lub kilkunastu tygodni po porodzie. Co możesz zrobić, aby usprawnić pamięć i koncentrację uwagi oraz ułatwić sobie codzienne funkcjonowanie w czasie trwania ciąży?  

• Stosuj strategie wspomagające pamięć – korzystaj z kalendarza lub notesu i zapisuj w nich ważne zadania; ustawiaj przypomnienia w telefonie; używaj karteczek samoprzylepnych; rób listy zakupów i spraw do załatwienia. 
• Dbaj o zdrowy tryb życia – wysypiaj się, prawidłowo odżywiaj i dotleniaj organizm podczas codziennych spacerów i aktywności na świeżym powietrzu. 
• Do codziennej diety włącz produkty wspomagające pracę mózgu: orzechy, nasiona, awokado, jagody, borówki, ciemną czekoladę, ryby morskie i zielone warzywa. 
• Ćwicz i usprawniaj funkcje poznawcze – rozwiązuj krzyżówki i zagadki logiczne; graj w karty i gry planszowe.  
• Odpoczywaj i unikaj nadmiernego stresu.  
• Nie odkładaj czynności na później – wykonuj je od razu, gdy o nich pomyślisz. 

Pomimo braku jednoznacznych i obiektywnych dowodów na istnienie pregnezji duża część przyszłych mam skarży się na luki w pamięci i problemy z koncentracją uwagi, a pojawiające się trudności poznawcze przypisuje ciąży. Objawy pregnezji mogą przysporzyć kłopotów, ale są niegroźne i nie powinny stanowić powodu do zmartwień. Zaakceptuj je i pamiętaj, że amnezja ciążowa jest zjawiskiem naturalnym i w pełni odwracalnym.  

Przeczytaj również:
Suplementy w ciąży – jakie witaminy powinna uzupełniać przyszła mama?
Dieta w ciąży, czyli jak zamienić zachcianki w zdrowe przekąski?
Kim jest doula?