Masaż Shantala – czy jest wskazany tylko dla niemowląt?

Masaż Shantala – skąd się wziął i na czym bazuje? 

Masaż Shantala pochodzi jeszcze z czasów starożytnych Indii i przeznaczony jest zarówno dla najmłodszych, jak i starszych dzieci. Mimo swojej długowieczności opisany został dopiero w 1976 roku przez francuskiego położnika Frederica Leboyer, który przebywając wówczas w Kalkucie, napotkał na swej drodze sparaliżowaną kobietę o imieniu Shantala. Kobieta siedziała na ziemi i masowała swoje dziecko. Stąd właśnie wyłoniła się pozycja, w jakiej wykonuje się masaż (na siedząco), jak i jego nazwa. Tradycyjny indyjski masaż maluszka wymaga, aby dziecko było wypoczęte i nagie. Jeśli masowany ma być noworodek, warunkiem koniecznym jest stosowanie lampy nagrzewającej, która zminimalizuje ryzyko wychłodzenia dziecka. 

Masaż Shantala nie jest masażem rehabilitacyjnym. Jego celem jest pozytywny wpływ zarówno na masowane dziecko, jak i osobę masującą, nie tylko pod względem fizycznym, ale też emocjonalnym i psychicznym. Masaż Shantala bazuje na ruchach uciskowych i głaskaniu ciała. 

Jakie korzyści płyną z wykonywania masażu Shantala? 

Dla dziecka: 

• reguluje sen, 
• poprawia trawienie, 
• działa kojąco i uspokajająco, 
• wzmacnia więź z opiekunem/rodzicem, 
• aktywizuje układ hormonalny, 
• wzmacnia odporność, 
• wpływa na świadomość własnego ciała, 
• daje poczucie bezpieczeństwa, 
• wspomaga wydalanie gazów, 
• łagodzi przebieg kolek. 

Dla rodzica: 

• wzmacnia więź z dzieckiem, 
• zmniejsza ryzyko wystąpienia depresji poporodowej, 
• pozwala lepiej zrozumieć dziecko i jego potrzeby, 
• wzmacnia wiarę w siebie i w swoje umiejętności, 
• relaksuje i uspokaja. 

Masaż Shantala powinno się przeprowadzać regularnie 3-4 razy w tygodniu. Pojedyncza sesja nie powinna trwać dłużej niż 25 minut. Dziecko powinno być zrelaksowane i w dobrym nastroju, nie powinno się masować, gdy jest marudne i płaczliwe.  

Masaż Shantala – jak się przygotować? 

Masaż Shantala skupia się na masowaniu niemal całego ciała dziecka, a więc twarzy, klatki piersiowej, brzucha, pleców, rąk i nóg. Jak wcześniej wspomniano, masaż bazuje na uciskaniu i głaskaniu, które wykonywane jest całą dłonią, a także z uwzględnieniem głaskania pierścieniowego. Masaż wykonywany jest w kierunku podłużnym lub poprzecznym. Wykonuje się także ruchy okrężne (podczas masowania np. stawów).  

Przed rozpoczęciem warto zadbać o kilka detali, takich jak: 

• wydzielenie pomieszczenia do masażu, które będzie dobrze przewietrzone, ale nie wychłodzone, najlepsza temperatura to około 23⁰C, 
• krótkie paznokcie, w celu uniknięcia zadrapania dziecka, 
• jeśli dziecko jest tuż po karmieniu, warto odczekać jakiś czas, 
• do masażu można zastosować podgrzane olejki zapachowe, 
• ciepłe dłonie osoby masującej, 
• dobre samopoczucie dziecka, 
• zapewnij dziecku kąpiel po zakończeniu masażu, 
• najlepszą pozycją dziecka do masowania jest ułożenie go na plecach między nogami dorosłego (lub na nogach), tak aby mieć dobry kontakt wzrokowy. 

Jak przebiega masaż Shantala? 

 Masaż Shantala wykonywany jest w ustalonej kolejności: 

• klatka piersiowa, 
• ręce (każda z osobna), 
• brzuch, 
• nogi (każda z osobna), 
• plecy, 
• twarz. 

Jeżeli dziecko ma problemy zdrowotne, warto wcześniej skonsultować rozpoczęcie masażu z lekarzem.  

Czy masaż Shantala można wykonywać u dorosłych? 

Mimo że masaż Shantala jest skierowany głównie do najmłodszych, nie zapominajmy, że jest to tradycyjny indyjski masaż, który można również stosować u osób dorosłych. Jak przebiega taki masaż? Pacjent leży w pozycji na brzuchu, a ręce ma ułożone tak, jak mu wygodnie, tj. wzdłuż ciała lub pod głową. Pacjent jest przykryty ręcznikiem, a tylko masowany obszar ciała pozostaje odkryty (czyli tak jak podczas innych masaży). 

Przebieg: 

• plecy, 
• ramię, 
• kark, 
• noga, 
• stopa.

Pacjent obraca się na plecy i następuje masaż w kolejności: 

• dłonie, 
• klatka piersiowa, 
• brzuch, 
• stopy, 
• twarz, 
• głowa. 

Masaż głowy wykonywany jest w wybranej pozycji – siedzącej lub leżącej.  

Jak wcześniej wspomniano, masaż Shantala nie jest masażem rehabilitacyjnym. Może go wykonywać tak naprawdę każdy, szczególnie rodzice, którzy niedawno powitali na świecie swoje maleństwo.  

Masaż Shantala a kolki 

Kolki u dzieci to utrapienie wielu rodziców, którzy nierzadko dwoją się i troją, chcąc pomóc dziecku. Bolesne kolki pojawiają się w pierwszych miesiącach życia dziecka i naprawdę potrafią dać się we znaki zarówno rodzicom, jak i dziecku. Zazwyczaj mijają one samoistnie, jednak czas, w którym występują, można łagodzić, stosując masaż Shantala. Dzięki niemu dziecko będzie bardziej rozluźnione i zrelaksowane, co wpłynie na rozkurczanie się jelit i tym samym umożliwi usunięcie gazów. Warto jednak pamiętać, że masaż Shantala nie jest złotym środkiem, np. gdy dziecko ma uczulenie na pokarm – wówczas problem nie zniknie mimo wykonywania masażu. 

Masaż Shantala to technika masażu stosowana od wieków na całym świecie. Warto się z nim zaznajomić, aby móc nie tylko wpłynąć na zdrowie swojego dziecka, ale też na jego samopoczucie i komfort psychiczny. 

 Źródła: 

• J. Kaczara, Masaż niemowlęcia. Metoda Shantala, wyd. Astrum, 2018. 
• F. Leboyer, Shantala. Tradycyjna sztuka masażu, wyd. Mamania, 2012.