Artykuły
Połóg
Po narodzinach dziecka kobieta wchodzi w okres poporodowy, czyli połóg. Czy wiesz, co to jest? Połóg jest czasem intensywnej regeneracji organizmu kobiety po porodzie, zarówno tym naturalnym, jak i drogą cesarskiego cięcia. Zmiany połogowe rozpoczynają się natychmiast po narodzinach dziecka. Wywołuje je gwałtowny spadek estrogenu i progesteronu, wytwarzanego przez łożysko w trakcie trwania ciąży. Twój organizm przywraca w tym czasie drogi rodne do stanu sprzed ciąży.
Charakterystyczne dla połogu są spadek energii i silne emocje, których intensywność może Cię zaskoczyć. Zmęczenie, niewyspanie, ból, a także stres i inne dolegliwości mogą powodować nerwowość i spadek samooceny. W okresie połogu po porodzie powinnaś być pod opieką najbliższych Ci osób, potrzebujesz bowiem czasu na odpowiednią regenerację. Nie bój się więc prosić o chwilę rozmowy czy pomoc w obowiązkach domowych. Masz prawo być zmęczona i zagubiona.
Czy wiesz, ile trwa okres połogu? Przyjęło się, że jest to około 6 tygodni liczonych od dnia porodu. Dzieli się go na dwa okresy: wczesny połóg – trwający dwa tygodnie oraz późny – do 6 tygodni po porodzie. W niektórych przypadkach połóg może wydłużyć się do 8 tygodni. Te terminy są jednak dość umowne, gdyż każdy organizm regeneruje się we własnym tempie. Nie oznacza to wcale, że po upływie 6 tygodni będziesz gotowa rozpocząć na nowo współżycie i wrócisz do treningów. Może tak być, ale nie musi. Każda kobieta ma bowiem inną anatomię, w innym czasie regulują się jej hormony i różnie radzi sobie z nowymi sytuacjami. 6 tygodni to teoretyczny czas przeznaczony na obkurczenie się macicy. Natomiast zmiany psychiczne i emocjonalne są sprawą indywidualną.
Po 6 tygodniach połogu powinnaś zgłosić się do swojego lekarza prowadzącego na kontrolę. Ginekolog sprawdzi, czy narządy rodne wróciły do stanu sprzed ciąży i jeżeli wszystko będzie w porządku, zezwoli na powrót do aktywności seksualnej.
Podczas połogu po porodzie w Twoim ciele zachodzą bardzo dynamiczne przemiany. Jedną z nich jest spadek masy ciała, od kilku do nawet kilkunastu kilogramów. Inne ważne zmiany to:
Macica, która podczas ciąży osiągnęła wagę 1,5 kg, w ciągu 6 tygodni zmniejszy swój rozmiar do zaledwie 50 gramów. Towarzyszy temu ból i skurcze w dole brzucha. Najsilniejsze objawy występują w pierwszych dniach po porodzie, głównie podczas karmienia maluszka. Wtedy właśnie wytwarza się oksytocyna – hormon odpowiedzialny nie tylko za wypływ mleka, ale także za obkurczanie się macicy. Jeżeli ból jest bardzo dokuczliwy, można stosować łagodne środki przeciwbólowe, np. paracetamol.
Bardzo ważnym etapem w okresie połogu jest gojenie się ran poporodowych. Powoli zabliźniają się rany po nacięciu lub pęknięciu krocza. Goją się także rany w macicy, powstałe na skutek oddzielenia się łożyska i błon płodowych. Resztki tkanek pozostałych po porodzie zostają wydalone w postaci odchodów płodowych. W pierwszym tygodniu przybierają one formę obfitej wydzieliny przypominającej miesiączkę, z widocznymi skrzepami. W kolejnych tygodniach zmieniają barwę na różową, a następnie brązową. Skrzepy powinny powoli zanikać, a po kilkunastu dniach wydzielina staje się śluzowa.
Warto pamiętać, by w czasie połogu nie stosować tamponów. W tym okresie bardzo ważna jest właściwa higiena miejsc intymnych i dostęp świeżego powietrza, które przyspiesza gojenie. Jeżeli ból i obrzęk okolicy krocza bardzo Ci dokuczają, możesz robić chłodne okłady lub stosować odpowiednie maści.
W pierwszych dniach po porodzie Twoje ciało będzie się pozbywało nadmiaru wody. Możesz wtedy wydalać nawet do 3 litrów moczu na dobę i obficie się pocić. Jest to normalne zjawisko. Warto jednak zadbać o to, by w tym czasie stopniowo zwiększać aktywność fizyczną, np. wprowadzając krótkie spacery. Szybkie zmniejszenie ilości wody w organizmie może bowiem prowadzić do zakrzepicy.
Po porodzie mogą pojawić się zaparcia. Charakterystycznymi objawami są: ból lub dyskomfort, wysiłek przy wypróżnianiu, twarde, nierówne stolce i uczucie niepełnego opróżnienia jelit. Objawy mogą nasilać hemoroidy, ból po nacięciu krocza oraz działanie hormonów. Niejednokrotnie pojawia się także strach przed tym, że możliwe jest naderwanie szwów. W tym czasie zaleca się dietę bogatą w błonnik i zwiększone spożywanie płynów. Można także poprosić położną o czopki glicerynowe, które ułatwią wypróżnienie.
Bez względu na to, czy rodziłaś siłami natury, czy poprzez cesarskie cięcie, pojawi się u Ciebie krwawienie i ból podbrzusza. Dodatkowo po porodzie operacyjnym będą się także goić rany na brzuchu. Opatrunek powinien zostać jak najszybciej zdjęty, by umożliwić dostęp powietrza. Pojawienie się drobnego wycieku z rany jest normalnym zjawiskiem, który nie powinien niepokoić. Kobiety po operacji często mają problemy ze wstaniem z łóżka. Ważne jest jednak, by choć odrobinę pospacerować w celu uniknięcia zakrzepów.
Pamiętaj, by w połogu nie stosować diety odchudzającej. Warto z tym poczekać, aż organizm wróci do formy. Po porodzie brzuch nadal może być wypukły, a skóra na nim pofałdowana. Powrót do dawnej figury może zająć trochę czasu i jest to całkowicie naturalne. Karmienie piersią i łagodna aktywność fizyczna pomogą Ci przyspieszyć ten proces.
W tym czasie powinnaś także unikać podnoszenia ciężkich rzeczy. Wystrzegaj się też czynności wymagających długiego pochylania się. Niestosowanie się do tych zaleceń może skutkować tym, że macica nie odzyska swojej elastyczności, co może mieć wpływ na obniżenie się narządu rodnego i nietrzymanie moczu.
Podczas gdy macica wraca do normalnego stanu, hormony uruchamiają produkcję mleka. W pierwszych dniach po porodzie piersi wydzielają gęsty żółtawy płyn zwany siarą. Jest to wysokobiałkowa forma mleka zawierająca przeciwciała. W kolejnych dniach połogu siara przechodzi w normalne mleko, które w składzie ma mniej białka, ale za to więcej tłuszczu.
Naturalnym sposobem na pobudzenie laktacji jest przystawienie dziecka do piersi. Niemowlę, ssąc pierś, pobudza wydzielanie prolaktyny, odpowiedzialnej za wypływ mleka. Około trzeciego dnia po porodzie siłami natury dochodzi do nawału mlecznego. W przypadku cesarskiego cięcia dzieje się to około szóstego dnia. Jest to przejściowy stan nadprodukcji mleka, który unormuje się w ciągu kilku najbliższych dni. Piersi są w tym czasie obolałe i nabrzmiałe. Z powodu przepełnienia może dochodzić do wycieku mleka, a temperatura ciała może się nieznacznie podwyższyć. Nawał pokarmu jest fizjologicznym zjawiskiem, świadczącym o prawidłowym rozwoju laktacji.
Jeżeli piersi są przepełnione i sprawiają duży dyskomfort, warto odciągnąć niewielką ilość pokarmu laktatorem, ale jedynie do uczucia ulgi, by nie pobudzać dodatkowo laktacji. Można także robić chłodne okłady, które wyhamują nadprodukcję mleka. W tym przypadku sprawdzi się także metoda stosowana już przez nasze prababcie: okłady ze schłodzonych liści kapusty. Warto jednak pamiętać, by przerwać robienie okładów na kilkanaście minut przed karmieniem.
W czasie nawału nie należy:
Kilka dni po porodzie niektóre młode mamy mogą doświadczyć tzw. Baby blues. Jest to smutek poporodowy związany z gwałtowną zmianą poziomu hormonów w organizmie. Na jego wystąpienie wpływa również stres, brak snu, zmęczenie, a także izolacja i troska o małego człowieka. Baby blues występuje w połogu nawet u 80% świeżo upieczonych mam, nie jest jednak uznawany za jednostkę chorobową. Najczęściej pojawia się on między 2 a 5 dobą po porodzie i trwa kilka dni. Gdy utrzymuje się kilka tygodni, warto zasięgnąć porady położnej lub lekarza.
Do najważniejszego objawu baby blues należą wahania nastrojów. Przechodzenie od szczęścia po ogromny smutek w ciągu zaledwie kilku minut nie powinny cię więc dziwić. Cieszysz się z wykonania jakiejś czynności, by następnie płakać z powodu myśli, że mogłaś to zrobić lepiej. Możesz być w tym czasie rozdrażniona, niespokojna i przytłoczona nową sytuacją. Jeżeli dojdą do tego problemy laktacyjne bądź kłopoty zdrowotne, będziesz potrzebować wsparcia. Nie bój się prosić o chwilę rozmowy z położną, koleżanką z sali czy partnerem. I pamiętaj, że jest to spowodowane hormonami, które w ciągu kilku dni wrócą do normy.
Niektóre dolegliwości w okresie połogu mogą być szczególnie niebezpieczne. W przypadku zaobserwowania ich u siebie należy skonsultować się z lekarzem lub położną.
Objawy, które powinny zwrócić Twoją uwagę:
Jeżeli jesteś po cesarskim cięciu, czujesz ból w jednym miejscu rany i tworzy się tam wybrzuszenie oraz siniak, również powinnaś skonsultować się z lekarzem.
Połóg to dynamiczny proces wymagający od organizmu kobiety sporej dawki energii, dlatego warto dać sobie czas na regenerację i odpoczynek. Zmęczenie jest naturalną reakcją na trud porodu i pierwsze dni macierzyństwa. Radość płynąca z opieki nad dzieckiem często przeplata się z lękiem i obawami o własne zdrowie oraz zdrowie i rozwój dziecka. Powinnaś w tym czasie być otoczona opieką najbliższych, by móc wrócić do formy. Skorzystaj z tego, że Twój maluszek spędza większą część dnia na spokojnym śnie i poświęć ten czas na regenerację.
Źródła:
Regulaminy
Pomocne linki
Dołącz do nas
Pobierz aplikację Recepta Gemini
Rezerwuj wygodnie w aplikacji, odbieraj w pobliskich aptekach!
