Dieta w łuszczycy – co powinno się w niej znaleźć?
Łuszczyca zalicza się do grupy najbardziej rozpowszechnionych przewlekłych i nawracających chorób zapalnych skóry, które mogą pojawić się w każdym wieku. Najnowsze opracowania naukowe wskazują, że obecnie na łuszczycę choruje około 2% populacji na świecie. Wystąpienie i rozwój tej choroby mogą warunkować predyspozycje genetyczne, różnorodne czynniki środowiskowe oraz pochodzenie etniczne.
Łuszczyca – czynniki ryzyka
Do rozwoju łuszczycy mogą przyczyniać się:
Czynniki zewnętrzne:
- Stres mechaniczny (radioterapia, promieniowanie słoneczne, uszkodzenie skóry).
- Zanieczyszczenie powietrza.
- Długotrwałe stosowanie określonych leków (np. niesteroidowych leków przeciwzapalnych, interferonów, β-blokerów, fibratów, antybiotyków z grupy tetracyklin).
- Zakażenia.
- Palenie papierosów.
- Nadmierne spożywanie alkoholu.
- Niewłaściwa dieta.
Czynniki wewnętrzne:
- Zespół metaboliczny.
- Otyłość.
- Cukrzyca.
- Choroby zapalne jelit.
- Zaburzenia lipidowe (np. podwyższone stężenie cholesterolu całkowitego, LDL, trójglicerydów oraz obniżony poziom HDL).
- Nadciśnienie tętnicze.
- Stres.
Czy zmiana stylu życia wpływa na postęp łuszczycy?
Wyniki licznych badań dowiodły, że zmniejszenie masy ciała na skutek wprowadzenia zbilansowanej diety o odpowiedniej kaloryczności przy jednoczesnym zwiększeniu aktywności fizycznej przyczyniło się do istotnej redukcji stopnia nasilenia łuszczycy u pacjentów z nadwagą lub otyłością. Dowody naukowe wskazują na to, że poprawa sposobu odżywiania i włączenie regularnych ćwiczeń u pacjentów z łuszczycą może prowadzić do wyraźnego złagodzenia objawów tej choroby zapalnej skóry, jak również polepszenia jakości życia oraz obniżenia wskaźnika masy ciała BMI.
Przeczytaj również:
Łuszczyca – przyczyny, objawy i leczenie
Czy łuszczyca jest zaraźliwa?
Dieta przy łuszczycy – na jakie składniki pokarmowe warto zwrócić uwagę?
Podczas komponowania jadłospisu powinno się zwrócić uwagę na następujące składniki:
- Wysokiej jakości białka.
- Jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe (w tym NNKT oraz EPA i DHA).
- Błonnik pokarmowy,
- Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (zwłaszcza A, D i E).
- Witaminy rozpuszczalne w wodzie (witamina C oraz witaminy z grupy B).
- Cynk.
- Selen.
- Polifenole (m.in. zawarte w przyprawach, takich jak cynamon, kurkuma, oregano, bazylia, tymianek, natka pietruszki).
Dieta w łuszczycy – jadłospis
Dieta w łuszczycy powinna przede wszystkim obfitować w:
- świeże warzywa i owoce,
- gruboziarniste produkty zbożowe,
- suche nasiona roślin strączkowych,
- orzechy, pestki, nasiona,
- gorzkie kakao,
- awokado,
- oliwę z oliwek z pierwszego tłoczenia,
- olej rzepakowy tłoczony na zimno,
- siemię lniane,
- tłuste gatunki ryb (np. łosoś, śledź, makrela, halibut, pstrąg łososiowy).
Jednocześnie należy ograniczyć:
- czerwone mięso (zwłaszcza przetworzone),
- nasycone kwasy tłuszczowe,
- rafinowane węglowodany (zwłaszcza cukry proste),
- tłuszcze trans,
- słodkie napoje (np. owocowe oraz gazowane),
- wyroby alkoholowe.
Uważa się, że kluczowe jest regularne spożywanie warzyw, owoców oraz orzechów, pestek i nasion, które zawierają duże ilości składników mineralnych, witamin, antyoksydantów oraz błonnika pokarmowego. Ważne jest także uwzględnienie w jadłospisie tłustych gatunków ryb morskich (np. 2-3 razy w tygodniu), które z kolei są bogate w bioaktywne długołańcuchowe, wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 (EPA i DHA) o aktywności immunomodulującej i antyzapalnej, dzięki czemu posiadają potencjał terapeutyczny w chorobach przewlekłych o podłożu zapalnym.
Czy dieta bezglutenowa jest dobrym rozwiązaniem w przypadku łuszczycy?
Choć w fachowej literaturze istnieją pewne przesłanki mówiące o powiązaniu łuszczycy z wrażliwością na gluten (w tym z celiakią), to obecnie profilaktyczne przestrzeganie diety wykluczającej gluten u wszystkich pacjentów z łuszczycą nie znajduje uzasadnienia w dowodach naukowych.
Zatem dieta bezglutenowa powinna być bezwzględnie zalecana tylko tym osobom, u których została jednocześnie zdiagnozowana łuszczyca oraz celiakia lub nieceliakalna nadwrażliwość na gluten.
Czy witamina D może łagodzić zmiany skórne w przebiegu łuszczycy?
Rezultaty dotychczas przeprowadzonych badań z udziałem pacjentów z łuszczycą sugerują, że stężenie witaminy D w surowicy krwi jest u nich obniżone w porównaniu z grupą kontrolną. Jak bowiem dobrze wiadomo, witamina D jest istotnym składnikiem dla optymalnego funkcjonowania systemu odpornościowego organizmu człowieka i odgrywa kluczową rolę w regulacji stanu zapalnego, obniżając choćby poziom markerów zapalnych. Nie ulega zatem najmniejszej wątpliwości, że wszyscy pacjenci z łuszczycą powinni zadbać o prawidłowy poziom witaminy D – i to nie tylko w okresie jesienno-zimowym, lecz przez cały rok.
Czy zastosowanie probiotyków może być pomocne w leczeniu choroby?
Warto również zauważyć, że aspekt skutecznego zastosowania probiotyków u chorych na łuszczycę jest przedmiotem intensywnych badań w ostatnich latach. Dotychczas wykazano, że podawanie określonych szczepów bakterii probiotycznych z rodzaju Lactobacillus (L. rhamnosus CECT 8361) i Bifidobacterium (np. B. longum CECT 7347, B. lactis CECT 8145) może korzystnie wpływać na przebieg łuszczycy, ponieważ u pacjentów, którzy na nią cierpią, często stwierdza się dysbiozę jelitową, czyli jakościowe oraz ilościowe zaburzenia składu mikrobioty przewodu pokarmowego.
Podsumowanie
- Właściwie skomponowana dieta i prozdrowotny styl życia pełnią ważną funkcję zarówno w powstawaniu, jak i przebiegu łuszczycy.
- Redukcja masy ciała, poprawa sposobu odżywiania i zwiększenie tygodniowej aktywności ruchowej u otyłych pacjentów z łuszczycą skutkuje wyraźnym złagodzeniem symptomów choroby i obniżeniem stopnia ciężkości zmian skórnych.
- Do diety osób chorujących na łuszczycę koniecznie należy regularnie włączać pokarmy będące bogatym źródłem pełnowartościowego białka, jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, błonnika pokarmowego, witamin, składników mineralnych, antyoksydantów oraz bakterii kwasu mlekowego.
Źródła:
- Kamiya K., Kishimoto M., Sugai J., et al.: Risk Factors for the Development of Psoriasis. Int J Mol Sci. 2019 Sep 5;20(18). pii: E4347.
- Armstrong A.W., Harskamp C.T., Dhillon J.S., et al.: Psoriasis and smoking: a systematic review and meta-analysis. Br J Dermatol. 2014 Feb;170(2):304-14.
- Wong Y., Nakamizo S., Tan K.J., et al.: An Update on the Role of Adipose Tissues in Psoriasis. Front Immunol. 2019 Jun 28;10:1507.
- Kong Y., Zhang S., Wu R., et al.: New insights into different adipokines in linking the pathophysiology of obesity and psoriasis. Lipids Health Dis. 2019 Sep 14;18(1):171.
- Upala S., Sanguankeo A.: Effect of lifestyle weight loss intervention on disease severity in patients with psoriasis: a systematic review and meta-analysis. Int J Obes (Lond). 2015 Aug;39(8):1197-202.
- Ko S.H., Chi C.C., Yeh M.L., et al.: Lifestyle changes for treating psoriasis. Cochrane Database Syst Rev. 2019 Jul 16;7:CD011972.
- Barrea L., Nappi F., Di Somma C., et al.: Environmental Risk Factors in Psoriasis: The Point of View of the Nutritionist. Int J Environ Res Public Health. 2016 Jul 22;13(5). pii: E743.
- Yang S.J., Chi C.C.: Effects of fish oil supplement on psoriasis: a meta-analysis of randomized controlled trials. BMC Complement Altern Med. 2019 Dec 5;19(1):354.
- Xiao Y., Zhang X., Luo D., et al.: The efficacy of psychological interventions on psoriasis treatment: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Psychol Res Behav Manag. 2019 Feb 7;12:97-106.
- Kanda N., Hoashi T., Saek H.: Nutrition and Psoriasis. Int J Mol Sci. 2020 Aug; 21(15): 5405.
sumienie się trzymam tego by cały czas dbać o dietę. realnie jestem zadowolona z działania samym jadłospisem na stan skóry. przy dłuższym omijaniu niektórych rzeczy, które mi mocno szkodziły skóra zaczęła się uspokajać. zresztą jestem w trakcie leczenia. skap i skórą ciała jest w lepszym stanie odkąd o siebie dbam.
Mi bardzo pomaga też nakładane niektórych składników na skórę. Mam problem z łuszczycą głowy i mi pomaga np.: dziegieć brzozowy, ekstrakt z wierzbówki kiprzycy, ekstrakt z wierzby białej, niacynamid, wit. B5, betaina itp.
Jak one maja dzialac?
Tzn. co one dokladnie robia by radzic sobie z luszczyca?
– dziegieć brzozowy ma działanie przeciwzapalne, bakteriobójcze, regenerujące, wzmacnia komórki naskórka co powoduje, że zmniejsza się problem łuszczenia i blizn.
– ekstrakt z wierzbówki kiprzycy przyspiesza regenerację naskórka, zapobiega łuszczeniu i pomaga skórze goić rany.
– ekstrakt z wierzby białej łagodzi stany zapalne i wspomaga leczenie skóry.
– niacynamid łagodzi stany zapalne, normalizuje pracę gruczołów łojowych, uelastycznia i ujędrnia
– wit. B5 silnie regeneruje, łagodzi podrażnienia, uelastycznia, zmiękcza i nawilża, wspiera BHL.
– betaina niweluje przesuszenia, zwiększa grubość ścian skóry i wzmacnia jej strukturę.