Święta na bezglutenie. Co jeść przy celiakii?

Gdzie znajduje się gluten? 

Gluten to białko znajdujące się w pszenicy, życie i jęczmieniu. Jego źródłem są również produkty spożywcze wyprodukowane na bazie zbóż glutenowych.

Źródłami glutenu na świątecznym stole mogą być:

• opłatek,  
• wędliny, 
• majonez,  
• ketchup i inne gotowe sosy,  
• mieszanki przypraw,  
• kolorowe alkohole,  
• piwo,  
• mięsa paczkowane,  
• dodatki maltodekstryny pszennej w gotowych produktach lub przyprawach,  
• proszek do pieczenia. 

Co jeść w trakcie świąt na diecie bezglutenowej? 

Na szczęście część tradycyjnych świątecznych potraw nie zawiera glutenu. Do takich należą zupy, m.in. czerwony barszcz lub zupa grzybowa. Zwróć jednak uwagę, by były one przygotowywane z naturalnych składników. Takie dodatki jak kostki rosołowe czy zupy z proszku mogą już zawierać gluten. Pamiętaj również, że uszka w barszczu także muszą być bezglutenowe. Jeżeli masz w swoim mieście restaurację serwującą dania bezglutenowe, warto dowiedzieć się, czy nie oferują świątecznego garmażu. Wigilijne uszka możesz zrobić również według poniższego przepisu.

Bezglutenowe uszka

Składniki: 

• 300 g mieszanki mąk bezglutenowych, chlebowej, 
• 1 szklanka gorącej wody, 
• 1/2 łyżeczka soli, 
• 2 łyżki oliwy z oliwek,
• 100 g grzybów, 
• 250 g kapusty kiszonej, 
• cebula, 
• 2 łyżki oleju rzepakowego, 
• przyprawy: liść laurowy, ziele angielskie. 

Wykonanie: 

Wszystkie składniki na ciasto wymieszaj ze sobą i zagnieć. Stół posyp mąką bezglutenową. Ciasto rozwałkuj i wykrawaj kółka szklanką. Na patelni lub w garnku rozgrzej olej rzepakowy. Dodaj posiekaną cebulę i grzyby. Podsmaż przez około 3 minuty. Następnie dodaj kapustę oraz przyprawy. Podlej minimalną ilością wody i gotuj około 20-30 minut (aż kapusta będzie miękka). Farsz wykładaj na ciasto i zawiń dwa końce jak w tradycyjnych uszkach. Gotuj w osolonym wrzątku przez około 2-3 minuty. Ten przepis możesz wykorzystać również na pierogi.  

Jeżeli przygotowujesz również uszka i pierogi z glutenem, nie gotuj ich w tym samym garnku, co bezglutenowe. Wyłóż je też na inny talerz. Dodatkowo zwróć uwagę, żeby użyć innego wałka i bardzo dokładnie oczyścić stolnicę. Produkty bezglutenowe najlepiej przygotowywać jako pierwsze.  

Na wigilijnym stole nie może również zabraknąć ryb. Na szczęście same w sobie nie zawierają glutenu, więc są bezpiecznym daniem dla osób chorujących na celiakię. Pamiętaj jedynie, żeby nie panierować ryb w tradycyjny sposób z użyciem bułki tartej. Możesz ją natomiast upiec lub usmażyć bez panierki lub z panierką z mąki bezglutenowej. Bezpieczne będą również śledzie i ich wszelkie formy. Najlepiej przyrządzić je samodzielnie, ponieważ producent może dodać przyprawy zanieczyszczone glutenem.  

Bezpieczne są również dodatki warzywne, takie jak kapusta z grzybami, groch z kapustą czy sałatka jarzynowa zrobione samodzielnie. Większym problemem niestety są wigilijne ciasta. Wszystkie w swoich oryginalnych recepturach zawierają gluten. Do ich wypieku możesz użyć gotowych mieszanek mąk bezglutenowych lub postarać się zrobić desery bez użycia mąki. Postaw wtedy na takie ciasta jak sernik na zimno, sernik pieczony bez spodu lub tiramisu na bezglutenowych biszkoptach. 

Osoby cierpiące na celiakię mają obecnie do wyboru sporą gamę produktów. Pojawia się coraz więcej restauracji oferujących bezglutenowe dania, również te świąteczne. Warto więc sprawdzić ofertę producentów i restauracji tak, aby móc się w pełni cieszyć się smakiem świąt.

Przeczytaj również:
Celiakia. Jak się objawia, jak ją leczyć?