Brodawki łojotokowe – czy mogą świadczyć o chorobie?

Brodawka łojotokowa – charakterystyka

Brodawka łojotokowa lub starcza (łac. verruca seborrhoica) jest łagodną, naskórkową postacią nowotworu o nieznanej etiologii. W przeciwieństwie do klasycznej brodawki nie jest wywołana przez wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), w związku z tym nie można się nią zarazić i nie trzeba się jej obawiać, chodząc np. na basen. Uważa się, że jej powstanie może być uwarunkowane:

• nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV,
• skłonnościami w rodzinie – podłoże genetyczne,
• wiekiem.

Najczęściej występuje na tułowiu oraz na skórze twarzy u osób powyżej 30. roku życia.

Może mieć postać płaskich przebarwień, choć najczęściej przyjmuje formę wypukłą, chropowatą i ulegającą rogowaceniu. Może mieć różny kolor – od cielistego aż po ciemnobrązowy. Zwykle średnica nie przekracza 1,5 cm, ale zdarzają się też zmiany kilkucentymetrowe. Brodawki z reguły pojawiają się na skórze pojedynczo. O ile nie nastąpi podrażnienie odzieżą lub szorstkim ręcznikiem, nie obserwuje się dodatkowych objawów w postaci świądu, pieczenia lub bólu.

Brodawki łojotokowe – kiedy zwrócić się do lekarza?

Raz do roku warto udać się do dermatologa, by dokonać oceny naszej skóry, zwłaszcza gdy mamy skłonności do powstawania nowych zmian lub w naszej rodzinie występuje obciążenie nowotworami.

Specjalista przeprowadzi bezbolesne badanie przy użyciu dermatoskopu, który umożliwia obserwację głębszych struktur zmian.

Do sygnałów, które powinny przyspieszyć decyzję o wizycie u lekarza, należą:

• pojawienie się krwawienia z brodawki,
• szybki rozrost zmiany,
• pojawienie się kilku brodawek w tym samym czasie,
• zmiana kształtu lub barwy,
• wystąpienie bólu.    

Nagłe pojawienie się licznych brodawek łojotokowych określa się zespołem Lesera-Trelata. Najczęściej jest on związany z toczącym się procesem nowotworowym jelita grubego czy żołądka, może także manifestować obecność:

• gruczolakoraka płuc,
• chłoniaka,
• złośliwego rozrostu układu krwiotwórczego.

Znane są przypadki, w których rozległy wysyp zmian tego typu poprzedził o około 2 lata wystąpienie objawów nowotworu złośliwego. Zespół Lesera-Trelata może zatem stanowić sygnał alarmowy zwiastujący nadejście tej poważnej choroby.

Brodawki łojotokowe – usuwanie

Nie zaleca się samodzielnego usuwania brodawek w warunkach domowych – domowe sposoby niosą za sobą ryzyko infekcji oraz powstania blizny. Należy to zrobić w gabinecie lekarskim, a specjalista może zaproponować jedną z poniższych metod:

• krioterapię,
• łyżeczkowanie,
• elektrokoagulację,
• laseroterapię.

Mimo iż brodawka łojotokowa jest powszechnie uznana za łagodną zmianę, nie należy bagatelizować jej pojawienia się na skórze. W celu diagnostyki oraz wyboru ewentualnego leczenia warto zwrócić się do lekarza dermatologa.

Źródła:

• Katedra i Klinika Dermatologii, Chorób Przenoszonych Drogą Płciową i Immunodermatologii, Nowotwory łagodne skóry, 2015,
• Alekseenko A., Duliban M., Lazar K., Dermoskopia w praktyce, Medycyna Rodzinna 3/2009,
• Usuwanie brodawek łojotokowych, Medicover,
• Kamińska-Winciorek G., Śpiewak R., Podstawy dermoskopii zmian melanocytowych dla początkujących, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 2011; 65; 501-508,
• Szponar A., Borzęcki A., Chodorowska G., Szklanny J., Objaw Lesera-Trelata u pacjentki z gruczolakiem jelita grubego, Nowa Medycyna 3/2008.